Muôn cách thoát nghèo

Với mong muốn đóng góp cho nông nghiệp địa phương phát triển bền vững, nâng cao giá trị sản phẩm, nhóm thanh niên tại huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) đã quyết định rời phố thị về quê để xây dựng mô hình hợp tác xã mang tên “Lục Ngạn xanh”. Họ là những người trẻ dám nghĩ, dám làm, mạnh dạn xây dựng ý tưởng, dự án đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, chế biến nông sản và bước đầu cho trái ngọt.

Những năm gần đây, ớt trở thành cây chủ lực trong vụ sản xuất đông-xuân của nhiều hộ gia đình nông dân ở tỉnh Lạng Sơn. Ðặc biệt từ năm 2022, quả ớt chính thức được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc.

Kim Sơn là xã vùng III thuộc huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai, dân số chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số. Để nâng cao giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp cho nông dân; thời gian qua, cấp ủy, chính quyền xã tập trung đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp theo hướng liên kết chuỗi. Từ đó, tạo đầu ra ổn định, nâng cao thu nhập trên cùng diện tích canh tác.

Những năm qua, các cấp hội nông dân tỉnh Lạng Sơn đã phát huy tốt vai trò hỗ trợ, vận động hội viên, nông dân đoàn kết, năng động, sáng tạo trong lao động sản xuất, xây dựng mô hình mới đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Đèo Gia là xã đặc biệt khó khăn của huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang. Hơn 10 năm về trước, nhiều người đến đây đều lắc đầu ngao ngán bởi giao thông cách trở, người dân đói nghèo, lạc hậu, làng bản đìu hiu... Thế nhưng, ngày nay đến vùng đất này, mọi người không khỏi ngỡ ngàng khi chứng kiến sự đổi thay với bức tranh kinh tế nhiều khởi sắc.

Thông qua nhiều hoạt động mang ý nghĩa, thiết thực, chương trình “Đồng hành cùng phụ nữ biên cương” đã và đang trở thành điểm tựa, tạo động lực và góp phần giúp hội viên, phụ nữ đồng bào các dân tộc ở khu vực biên giới Sơn La vươn lên phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.

Là tỉnh miền núi, thổ nhưỡng phù hợp với phát triển cây ăn quả có múi, tỉnh Yên Bái có diện tích cây ăn quả có múi (cam, quýt, bưởi, chanh) hơn 5.728 ha, sản lượng đạt hơn 24.462 tấn. Trong đó, diện tích cam, quýt hơn 3.300 ha, sản lượng đạt khoảng 14 nghìn tấn. Cây cam được trồng nhiều tại các huyện Lục Yên, Yên Bình, Văn Chấn.

Là người đầu tiên trồng cam quy mô hàng hóa trên đất đồi núi dốc ở xã vùng cao Thu Cúc, huyện Tân Sơn, Phú Thọ với diện tích hơn 2 ha, mỗi năm lão nông Nguyễn Minh Ðịnh thu về hàng tỷ đồng.

Từ đam mê nuôi một số loài chim quý, anh Lưu Duy Đông, người dân tộc Tày ở thôn Mý, thị trấn nông trường Việt Lâm, huyện Vị Xuyên (Hà Giang) đã xây dựng mô hình khởi nghiệp nuôi chim cảnh, thú rừng. Đây là mô hình khởi nghiệp độc đáo và đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Trong căn nhà cấp bốn khang trang, lợp mái tôn, anh Nông Hoàng Quỳnh, ở xóm Kéo Sy, thị trấn Thanh Nhật, huyện Hạ Lang, tỉnh Cao Bằng chia sẻ, căn nhà sàn trước kia của gia đình đã lâu năm, gỗ bị mục, mái thì dột, rất lo ngại mỗi khi trời mưa, gió. Được hỗ trợ làm mới nhà ở, giờ gia đình anh đã có nhà mới khang trang để vui Tết, đón xuân. Gia đình anh là một trong số hàng nghìn hộ nghèo và cận nghèo của tỉnh Cao Bằng được hỗ trợ sửa chữa, làm mới nhà ở.

Từ chỗ trồng tự phát, manh mún, vài năm trở lại đây, mô hình trồng cây dẻ ván ở Bắc Kạn đã được đầu tư canh tác bài bản và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Cây dẻ được trồng ở vùng cao cho hạt mẩy, hương vị thơm ngon, giá bán ổn định đã góp phần làm thay đổi đời sống của nhân dân.

Vào những ngày cuối năm, đến với vùng quê căn cứ Khu du kích Bắc Sơn (Lạng Sơn) thuộc các xã Chiến Thắng, Vũ Lăng, Hưng Vũ, Bắc Quỳnh..., ở đâu cũng thấy diện mạo mới của một vùng nông thôn đang từng ngày đổi thay.

Với kỹ thuật thâm canh cao, không chỉ có tài “bắt” vườn cam của gia đình đậu quả theo ý muốn, vợ chồng anh Từ Văn Sảng (sinh năm 1974, dân tộc Hoa) và chị Lâm Thị Bình (sinh năm 1979, dân tộc Tày) ở thôn Trại Ba, xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) còn đi khắp nơi tư vấn, hỗ trợ giúp nhiều nhà vườn có mùa vụ bội thu.

Bản Mạ, bản giáp biên cũng là bản tận cùng của xã Bắc Xa, huyện Đình Lập (Lạng Sơn). Người dân nơi đây coi cây thông Mã vĩ là “vàng xanh” của rừng. Nhờ vậy, Bản Mạ bốn mùa bạt ngàn mầu xanh, tươi tốt của cây thông Mã vĩ.

Từ một vùng đồi đất hoang, chỉ có cây cỏ dại mọc tưởng chừng như vô giá trị, với quyết tâm áp dụng công nghệ, đưa giống mới vào trồng trọt, giờ đây đã được phủ xanh bằng những gốc nhãn Miền Thiết trĩu quả, cho thu lãi 1,6 tỷ đồng mỗi năm. Mô hình câu chuyện biến đất hoang thành vườn nhãn bạc tỷ của bà Nguyễn Thị Duyên, bản Pha Cúng, xã Lóng Phiêng, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La đã, đang được các hộ dân đến nghiên cứu, học tập, nhân rộng.

Nhạy bén với cung-cầu thị trường, anh Hoàng Văn Hiền ở thôn Nam Ðội Thân, xã Nông Thượng (thành phố Bắc Kạn) đã mạnh dạn chuyển đổi trồng cây chanh bông tím cho thu nhập vài trăm triệu đồng mỗi năm.

Ở Suối Giàng, huyện Văn Chấn (Yên Bái), chị Lâm Thị Kim Thoa đã hướng dẫn đồng bào chăm sóc giữ gìn diện tích chè Shan tuyết cổ thụ, giữ vững vùng nguyên liệu sạch, thu hái chè đúng tiêu chuẩn, chất lượng, chế biến sản phẩm bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm. Ðồng thời chị chủ động liên kết, mở rộng thị trường trong và ngoài tỉnh để bảo đảm đầu ra ổn định, tăng thu nhập hằng năm cho các thành viên và người dân.

Những năm gần đây, tận dụng lợi thế về tiềm năng đất đai, nguồn thức ăn dồi dào, nhiều nông dân ở tỉnh Lạng Sơn đã mở rộng phát triển chăn nuôi ngựa, nhất là nuôi ngựa bạch. Mô hình nuôi ngựa bạch đã đem lại hiệu quả kinh tế cao, mở ra triển vọng phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo, vươn lên làm giàu của người dân.

Tại ngôi nhà khang trang, bề thế giữa vườn cà-phê ngút ngàn, ông Lầu Chồng Lử (trong ảnh), người dân tộc H’Mông ở xã Ẳng Nưa, huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên cho biết: “Ngày xưa về đây, tôi là nông dân tay trắng. Cơ ngơi hôm nay là thành quả suốt 20 năm lao động, dầm mình với mưa nắng và “ăn ngủ” cùng cây cà-phê”.

Từ mô hình nuôi gà xương đen, anh Lương Văn Nam, ở thôn Khuôn Làng, xã Tùng Bá, huyện Vị Xuyên (Hà Giang) không chỉ làm giàu cho bản thân mà còn liên kết, hỗ trợ nhiều hộ dân địa phương nuôi giống gà đặc sản, tăng thu nhập.

Không trải qua trường lớp kỹ thuật nào, nhưng với đam mê và quyết tâm nâng cao năng suất lao động, anh nông dân Hoàng Văn Duẩn ở xã Bằng Lãng, huyện Chợ Ðồn (Bắc Kạn) đã tự cải tiến được máy nông nghiệp. Sáng chế của anh tạo ra sản phẩm máy nông nghiệp đa chức năng, mang lại hiệu suất lao động cao.

Nhờ tiếp cận được nguồn vốn tín dụng chính sách Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Cao Bằng, thời gian qua, hàng nghìn hộ dân trên địa bàn đã đầu tư vào sản xuất, kinh doanh từng bước thoát nghèo, nhiều hộ vươn lên làm giàu.

Những ngày này, về xã đặc biệt khó khăn Hồng Ca, nơi có vùng tre măng tập trung gần 1.300 ha, dọc đường vượt dốc Khuôn Bổ, Hồng Lâu, rồi dốc Đồng Ruộng vào Khe Ron, cứ cách đoạn chúng tôi lại gặp những bao tải măng tươi chất cao, vừa được bóc trên nương chuyển xuống, chờ thương lái đến thu mua. Vào vụ năm nay mưa nhiều, măng mọc đều, báo hiệu một mùa măng no ấm.

Với diện tích rừng và đất lâm nghiệp hơn 616.700 ha (chiếm 74,2% đất tự nhiên), cùng hệ sinh thái đa dạng và khí hậu độc đáo, Lạng Sơn là tỉnh có tiềm năng rất lớn để phát triển cây dược liệu.

Thái Nguyên có quy mô đàn gia súc khá lớn với tổng số khoảng hơn 80 nghìn con trâu, bò. Tuy nhiên, do phần lớn chăn nuôi theo lối truyền thống, lạc hậu, ứng dụng khoa học-kỹ thuật hạn chế cho nên sản lượng thịt thấp, lại gây ô nhiễm môi trường.

Trong phong trào thanh niên khởi nghiệp ở Cao Bằng, chị Ðinh Thị Minh Thanh, Giám đốc Công ty TNHH thương mại Thanh Vân 88 đã chọn hướng đi riêng, khá độc đáo, ít người làm là sản xuất, chế biến, đưa các sản phẩm dược liệu ra thị trường.

Những năm gần đây, Lào Cai phát triển chăn nuôi lợn đen bản địa theo quy mô hàng hóa, nhằm nâng cao thu nhập cho người dân vùng cao. Các xã đặc biệt khó khăn thuộc các huyện Bát Xát, Mường Khương và Văn Bàn đã triển khai nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ phát triển đàn lợn đen bản địa, đi đôi với nâng cao thương hiệu, giá trị cho sản phẩm lợn đen.

Dù chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ, lại sinh sống ở vùng còn nhiều khó khăn, song bằng tinh thần trách nhiệm, nêu gương, nhiều đảng viên người dân tộc thiểu số trong tỉnh Bắc Giang đã đi đầu trong phát triển kinh tế, góp phần thay đổi diện mạo quê hương.

Sinh ra và lớn lên ở vùng cao nghèo khó, nơi người dân từng bị “khói thuốc phiện” làm khổ, phải nghỉ học giữa chừng ở nhà lấy vợ theo ý bố mẹ... Với quyết tâm vươn lên làm giàu, dám nghĩ, dám làm, Hàng A Sở, dân tộc H’Mông, tiểu khu Pa Khen 1, thị trấn Nông trường Mộc Châu, huyện Mộc Châu, Sơn La đã trở thành “Nông dân Việt Nam xuất sắc”.

Không chỉ nỗ lực vượt khó để thoát nghèo mà anh Triệu Tòn Lai, ở thôn Bản Sáp, xã Xuân La, huyện Pác Nặm (Bắc Kạn) còn gương mẫu đi đầu trong công việc chung của địa phương.