Giai đoạn 2017-2022, Hội Cựu Chiến binh các cấp đã tích cực thu thập gần 185.000 thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ; tiếp nhận, thẩm định hơn 16.500 phiếu có thông tin nơi chôn cất liệt sĩ, cung cấp các đơn vị làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập.
Ngày 23/8, Thông tin từ Đội K72, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Bình Phước cho biết, đơn vị vừa tìm thấy, cất bốc 3 bộ hài cốt liệt sĩ tại xã Minh Đức, huyện Hớn Quản (Bình Phước).
Hành trình thầm lặng của Đội K51 gian nan, vất vả kể cả hiểm nguy đến tính mạng được đền bù là những lần tìm được hài cốt các liệt sĩ đưa về với quê hương, đất nước. Đó là niềm vui, niềm hạnh phúc của cán bộ, chiến sĩ toàn đội… Nhưng vẫn còn rất nhiều hài cốt liệt sĩ chưa được quy tập là nỗi đau canh cánh, là món “nợ” ân tình mà anh em cán bộ, chiến sĩ toàn Đội K51 luôn trăn trở.
Mặc dù chiến tranh đã lùi xa, nhưng đến nay, còn rất nhiều gia đình liệt sĩ vẫn chưa tìm thấy phần mộ của người thân. Và những người lính trong thời bình vẫn nỗ lực để đi tìm và đưa các anh trở về quê hương đất mẹ.
Sự cống hiến thầm lặng của tập thể, cá nhân Đội K51 đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận, như: Huân chương Chiến công hạng Nhất, Nhì, Ba của Chủ tịch nước; Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ vì đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ giai đoạn 2013-2020; Bằng khen của Bộ trưởng Quốc phòng vì đã có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ 2 năm liền (2013-2014)...
Theo thống kê của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đến tháng 7/2022, cả nước hiện có hơn 3.200 nghĩa trang liệt sĩ và hơn 3.000 công trình ghi công liệt sĩ. Khắp 63 tỉnh, thành phố, địa phương nào cũng có nghĩa trang liệt sĩ.
Chiến tranh đã lùi xa, nhưng mất mát, hy sinh vẫn còn hiện hữu trong nhiều gia đình người Việt Nam, khi gần 1,2 triệu liệt sĩ đã ngã xuống trên khắp các chiến trường. Nỗi đau vẫn còn đó, khi nhiều hài cốt liệt sĩ chưa xác định được danh tính, chưa được quy tập về đất mẹ, về các nghĩa trang, vẫn đang nằm lại giữa núi rừng mênh mông, trùng điệp ở trong nước, cũng như trên đất bạn Lào, Campuchia.
Nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2022), ngày 26/7, Hội Truyền thống Cựu chiến binh Trung đoàn 27 mặt trận B5 Quảng Trị, tổ chức chương trình “Đưa quê hương vào cho đồng đội” lần thứ 7 tại Quảng Trị.
Nhiều năm qua, bằng sự kết nối của một số cựu chiến binh và tình nguyện viên, nhiều cựu binh Mỹ đã trở lại Việt Nam đồng hành cùng nhau trong hành trình tìm kiếm hài cốt đồng đội. Những nỗ lực cá nhân đó đã mang lại hiệu quả trong công cuộc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và người Mỹ mất tích sau chiến tranh. Họ còn bắc những nhịp cầu nối tình hữu nghị giữa hai quốc gia, dân tộc, khép lại quá khứ đau thương, cùng nhau hướng về một tương lai tốt đẹp hơn.
Chiều 26/7, Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội nghị rút kinh nghiệm công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh qua các thời kỳ chiến tranh ở vương quốc Campuchia, mùa khô 2021-2022.
Gần 20 năm qua, hàng chục ngàn hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện Việt Nam tại Campuchia đã được các đội quy tập tìm kiếm và đưa về với đất mẹ, sau mấy chục năm nằm lại xứ người. Tại tỉnh An Giang, hầu hết các anh đều được chôn cất tại nghĩa trang Dốc Bà Đắc thuộc xã Thới Sơn, huyện Tịnh Biên. Nhưng xót xa thay, phân nửa trong số này đều mang trên mình những tấm bia vô danh.
Sáng 25/7, tại Nghĩa trang Liệt sĩ huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang tổ chức lễ truy điệu, an táng 20 hài cốt liệt sĩ quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam hy sinh tại Vương quốc Campuchia đã tìm kiếm, quy tập được trong mùa khô 2021-2022. Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội đơn vị tỉnh Kiên Giang Đỗ Thanh Bình dự lễ.
Để khắc phục khó khăn trong quá trình tìm kiếm hài cốt liệt sĩ trên đất bạn Campuchia, Đội K51 đã luôn chú trọng công tác vận động quần chúng, giúp nhân dân nước bạn trong sản xuất đời sống… thể hiện hình ảnh đẹp của Bộ đội Việt Nam. Qua đó tiếp tục củng cố, phát triển tình hữu nghị đoàn kết giữa hai dân tộc.
Một buổi sáng tháng 7, khi chúng tôi vượt 90km từ thành phố Long Xuyên lên tới huyện biên giới Tịnh Biên – nơi đội tìm kiếm hài cốt liệt sĩ đóng quân thì đã thấy căn phòng bên hông trái của doanh trại được bài trí rất trang trọng. Phía trong, dãy quách sơn cờ Tổ quốc được đặt xếp hàng ngay ngắn như tiểu đội lúc duyệt binh. Sát bên cạnh, bàn thờ cũng đã ngan ngát nhang bay…
Chiến tranh đã qua đi gần nửa thế kỷ nhưng nỗi đau vẫn dai dẳng như vết thương khó lành. Nhưng tình cảm con người, nhất là của những người từng trải qua cuộc chiến, từng cận kề cái chết làm cho những người từng là cựu thù xích lại gần nhau.
Từng là người lính cầm súng bảo vệ biên giới Tây Nam, chống lại chế độ diệt chủng Pol Pot, Đại tá Huỳnh Trí, nguyên Chủ nhiệm Chính trị Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh An Giang đã dành 20 năm sau khi nghỉ hưu để đi tìm… đồng đội. Nỗ lực của ông Hai “tìm mộ”– như cách bạn bè vẫn gọi đã góp phần quy tập được hơn 2.000 bộ hài cốt liệt sĩ, trong đó 275 hài cốt liệt sĩ có tên.
Hơn 20 năm qua, cứ hết mùa mưa bão bước sang mùa khô, Đội K51 (Đội quy tập hài cốt liệt sĩ - Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Lắk) lại lặng lẽ lên đường sang tỉnh Mondulkiri, Vương quốc Campuchia làm nhiệm vụ thiêng liêng, cao cả. Chiến tranh đã lùi xa, nhưng những người lính phải đối mặt với không ít khó khăn, thử thách mới ở nơi chiến trường xưa.
Trên khắp đất nước Việt Nam, nỗi đau chiến tranh chưa bao giờ nguôi ngoai. Hàng nghìn ngôi mộ gió, hàng chục nghìn tấm bia khuyết danh, hàng nghìn đám giỗ tập thể không di ảnh vẫn cứ âm thầm tồn tại như nỗi ẩn ức chẳng thể phai.
Một buổi sáng giữa tháng 3/2022, trong lúc gia đình ông Dương Văn Tẩu cho máy múc nạo vét ao để nuôi tôm ở khu Gò Cát, ấp Bàu Bông, xã Phước An, huyện Nhơn Trạch (Đồng Nai) phát hiện hai bộ hài cốt được bọc trong túi vải dù bộ đội, có cả tăng, võng, nghi là hài cốt liệt sĩ. Ngay sau khi tiếp nhận thông tin, lực lượng chức năng đã xuống hiện trường và xác định đây là hai hài cốt liệt sĩ. Những ngày sau đó, tỉnh Đồng Nai đã huy động nhiều lực lượng, phương tiện mở rộng khu vực tìm kiếm ra chung quanh.
Những năm gần đây, nhiều cựu chiến binh Mỹ đã trở lại Việt Nam, cùng đồng hành với các cựu chiến binh (CCB) Việt Nam đi tìm hài cốt liệt sĩ. Từng đối đầu nhau trong quá khứ nhưng giờ đây họ đã trở thành bạn bè.
Đã có rất nhiều người lựa chọn điểm đến-Vị Xuyên (Hà Giang) cho dịp nghỉ lễ vừa qua. Chờ đợi hơn hai năm dịch bệnh, cũng đến ngày, người được trở lại thăm chiến trường xưa và người lần đầu được đến với miền địa đầu Tổ quốc, nơi trong từng tấc đất thấm đẫm máu xương những người con đất Việt.
