Dấu chân Đội K51

Đội K51 được thành lập ngày 27/12/2000 với nhiệm vụ chính trị trọng tâm là quy tập hài cốt liệt sĩ và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong chiến tranh qua các thời kỳ ở Campuchia về nước. Địa bàn đơn vị phụ trách là tỉnh Mondulkiri của Vương quốc Campuchia, gồm 4 huyện: Cô Nhéc; Bátchanđa; Ôrăng; Keosama, và thành phố Senmônôrum.

Ở đâu có thông tin liệt sĩ, ở đó có dấu chân Đội K51

Hằng năm từ tháng 10 năm trước đến tháng 5 năm sau là thời gian Đội K51 lên đường làm nhiệm vụ. Nhiều công việc phải chuẩn bị chu toàn cho hành trình trên đất bạn như: Lực lượng, phương tiện, cơ sở vật chất, lương thực thực phẩm khô bảo đảm cho công tác dài ngày trong rừng; tổ chức học tiếng Khmer, quà tặng cho phía bạn; cho đến những dụng cụ thô sơ nhỏ nhất như dần, sàng, những cái bay của thợ xây để có lúc cần dùng đến…

Tỉnh Mondulkiri (Campuchia) rộng 14.288km2, có chung đường biên giới với các tỉnh Đắk Lắk, Đắk Nông và Bình Phước của Việt Nam. Địa hình tìm kiếm, quy tập của Đội K51 ở Mondulkiri chủ yếu là núi cao vực thẳm, nhiều khe, suối hiểm trở, tai nạn rủi ro không thể lường trước. Khí hậu, thời tiết ở những khu vực này rất khắc nghiệt. Những chuyến hành quân tìm kiếm dài ngày trong rừng, anh em cán bộ, chiến sĩ thường xuyên đối mặt với nguy cơ rắn rết, muỗi, vắt, côn trùng đốt, cắn…; nếu không có sự chuẩn bị tốt, mọi người rất dễ đau ốm, nhất là sốt rét.

Thượng tá, Đội trưởng Đội K51 Trịnh Ngọc Kiệm cho biết, phương châm của cán bộ, chiến sĩ toàn đội là: “Ở đâu có thông tin về liệt sĩ, ở đó có dấu chân Đội K51”. Chỉ cần có thông tin là cả đội vui mừng, bất chấp trời mưa hay nắng, không kể xa hay gần, khi đã tìm hiểu xác định chính xác vị trí, tọa độ là cả đội hành quân lên đường. Nhiều vị trí xác định ở trong rừng sâu, xe máy của đội đem theo không thể tiếp cận, anh em phải cõng hành lý (25kg mỗi người) đi bộ nhiều ngày. Có những lần phải thuê xe “cảo” (xe độ chế đi kéo gỗ của người dân địa phương), có khi thuê xuồng hoặc anh em tự đóng bè để vượt sông, suối…

Đội K51 đang tìm kiếm cất bốc hài cốt liệt sĩ.

Và có cả những hiểm nguy…

Thiếu tá Trần Công Tuấn là đội viên Đội K51 từ năm 2015. Anh kể đã không biết bao nhiêu lần cùng đồng đội tham gia tìm kiếm hài cốt liệt sĩ trên đất bạn, gian khổ, đói khát, nằm rừng anh em đều trải qua. Có lần cả Đội K51 thoát chết trong gang tấc khi lũ ở thượng nguồn đổ về! Rất may là anh em trong đội đều cảnh giác khi nghe rừng bất ngờ có những âm thanh lạ, cả đội nhanh chóng di chuyển lên một gò đất cao, chỉ trong phút chốc cả khu vực ngập trong dòng thác lũ cuồn cuộn!

Còn Đội phó, Thiếu tá Nguyễn Văn Từ trong quá trình chỉ huy cán bộ, chiến sĩ hành quân đi tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trong rừng bị một cây gỗ lớn lăn đè lên chân, dìm đầu anh xuống nước. Rất may cây gỗ gối đầu lên một thân cây khác, nếu không thì không biết chuyện gì xảy ra! Anh em phải dùng xà beng hè nhau bẩy cây gỗ để cứu; anh Từ sau đó phải nằm điều trị tại nơi trú quân hơn 10 ngày mới bình phục.

Hành trình tìm kiếm của Đội K51 càng thêm nhiều thử thách bởi chiến tranh gian khổ kéo dài trên diện rộng, hài cốt liệt sĩ được chôn cất phân tán, phần lớn không có sơ đồ mộ chí; các dấu vết để lại bị thời gian, thời tiết, con người tác động, thậm chí làm thay đổi cả địa hình, nên công tác tìm kiếm quy tập gặp vô vàn khó khăn. Với sự quan tâm của lãnh đạo tỉnh, Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, với đạo lý truyền đời của dân tộc “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây”, các thành viên Đội K51 nhận thức sâu sắc ý nghĩa của công tác tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sĩ, xem đây là nhiệm vụ thiêng liêng, cao cả. Toàn đội luôn đoàn kết một lòng nêu cao tinh thần trách nhiệm để hoàn thành tốt nhiệm vụ.