Năm 2024, thời điểm đánh dấu nhiều sự kiện quan trọng của Công đoàn Việt Nam trong tham gia xây dựng, hoàn thiện pháp luật, đó là tập trung xây dựng và tham gia xây dựng các dự án Luật quan trọng trong lĩnh vực lao động, an sinh xã hội như: Luật Bảo hiểm Xã hội, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm Y tế, Luật Việc làm, đặc biệt là Luật Công đoàn (sửa đổi) - đạo luật mang tính chính trị, pháp lý cao, do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam là cơ quan đề nghị và chủ trì soạn thảo.
Trong năm 2024, toàn ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam đã quyết liệt, linh hoạt, sáng tạo trong chỉ đạo điều hành, có giải pháp kịp thời, phù hợp và đạt được những kết quả toàn diện, tạo dấu ấn rõ nét ở tất cả các lĩnh vực công tác. Dưới đây là 10 kết quả nổi bật của ngành trong năm qua .
Đến hết năm 2024, cả nước có khoảng 20,11 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội, đạt tỷ lệ 42,71% so với lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó này, có khoảng 2,3 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.
Trong giai đoạn 2016-2024, lĩnh vực lao động-thương binh và xã hội đã ghi những dấu ấn nổi bật trong công tác xây dựng pháp luật và thực hiện chính sách an sinh xã hội với người dân. Xin giới thiệu 12 thành tựu nổi bật về lĩnh vực lao động, người có công và xã hội của giai đoạn này.
Tổng số thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế của toàn ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam tăng 56.959 tỷ đồng (tương đương 13,6%) so với cùng kỳ năm 2023. Những ngày cuối năm, toàn ngành tập trung đôn đốc công tác thu, phát triển đối tượng để hoàn thành nhiệm vụ năm 2024.
Chiều 27/11, với 446/455 đại biểu tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025.
Kế hoạch Triển khai thi hành Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và Nghị quyết số 142/2024/QH15 của Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh tới việc nâng cao nhận thức về Luật Bảo hiểm xã hội; tổ chức thi hành Luật này và Nghị quyết số 142/2024/QH15 bảo đảm kịp thời, đồng bộ, thống nhất, hiệu lực, hiệu quả.
Lao động nam có vợ sinh con nhưng chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội được nghỉ chế độ thai sản. Đồng thời, họ cũng được nhận trợ cấp một lần bằng 2 lần mức lương cơ sở.
Đến hết tháng 5/2023, cả nước có hơn 3.500 chủ hộ kinh doanh tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc nhưng không đúng quy định pháp luật. Dự thảo Nghị quyết về việc ghi nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc của chủ hộ kinh doanh đã tham gia trước ngày Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 có hiệu lực thi hành để làm căn cứ giải quyết chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định đang được lấy ý kiến. Qua đó, nhằm giải quyết những hạn chế, vướng mắc trong thực hiện bảo hiểm xã hội bắt buộc với nhóm đối tượng này.
Theo dự kiến, để quy định chi tiết các điều, khoản được giao trong Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, Chính phủ sẽ ban hành 11 nghị định, các bộ ban hành 3 thông tư để bảo đảm các quy định của Luật được triển khai thi hành kịp thời.
Luật Bảo hiểm xã hội gồm 11 chương, 141 điều sẽ chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025. Với mục tiêu đặt ra khi xây dựng Luật là bảo đảm an sinh xã hội theo quy định của Hiến pháp; thể chế hóa quan điểm, đường lối, nội dung cải cách trong Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội và các văn kiện, nghị quyết có liên quan; sửa đổi căn bản vướng mắc, bất cập từ thực tiễn; mở rộng, gia tăng quyền, lợi ích để thu hút người lao động tham gia bảo hiểm xã hội…
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 gồm 11 chương, 141 điều, sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025. Xin giới thiệu 14 nội dung mới trọng tâm của văn bản Luật quan trọng này.
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 có quy định cụ thể về mức tham chiếu thay cho mức lương cơ sở. Theo đó, mức tham chiếu dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội. Khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở, mức tham chiếu được tính bằng mức lương cơ sở.
Sáng 23/7, tại Hà Nội, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước Tô Lâm công bố 5 luật được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 7.
Trong 6 tháng đầu năm 2024, công tác thu, phát triển người tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế đạt kết quả tích cực, ghi nhận sự tăng trưởng so với cùng kỳ năm 2023.
Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã được Quốc hội khóa XV thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 1//7/2025. So với Luật Bảo hiểm xã hội 2014, Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có nhiều thay đổi hướng tới các mục tiêu lớn nhằm bảo đảm an sinh xã hội.
Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã chính thức được thông qua tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV. Luật gồm 11 chương và 141 điều, tăng 2 chương và 16 điều so với Luật Bảo hiểm xã hội 2014. Văn bản quan trọng này có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Thứ bảy, ngày 29/6/2024, Quốc hội tiếp tục ngày làm việc thứ 28, cũng là ngày làm việc cuối cùng của Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV tại hội trường, Nhà Quốc hội, Thủ đô Hà Nội dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.
Quốc hội tán thành người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước ngày Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có hiệu lực thi hành, sau 12 tháng không tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, tự nguyện và thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm, có đề nghị thì được rút bảo hiểm xã hội một lần. Sau thời gian luật có hiệu lực thi hành sẽ không được rút bảo hiểm xã hội một lần nữa.
Với mức tham gia chỉ vài trăm nghìn đồng mỗi tháng, khi đủ điều kiện theo quy định, người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ được nhận lương hưu hằng tháng (gấp nhiều lần so với mức đóng), góp phần ổn định cuộc sống khi về già, được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí trong suốt thời gian nhận lương hưu để chăm sóc sức khỏe.
Trong tháng 5, số người tham gia bảo hiểm xã hội đã tăng 100.000 người so với tháng trước. Một số địa phương ghi nhận có số người tham gia chính sách này tăng cao như: Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Hà Nội …
Theo Bộ trưởng, quy định về hưởng bảo hiểm xã hội một lần là nội dung nhạy cảm và phức tạp nhất trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), và Chính phủ đã có những tham vấn kỹ lưỡng trước khi đề xuất 2 phương án như trong dự thảo Luật để trình Quốc hội cho ý kiến.
Việc công khai thông tin các doanh nghiệp chậm hoặc trốn đóng bảo hiểm xã hội sẽ giúp người lao động có đầy đủ thông tin trước khi quyết định lựa chọn doanh nghiệp mình xin vào làm việc.
Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội Khóa XV, ngày 27/5, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung thảo luận tại phiên họp.
Sáng 27/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), trong đó quy định về hưởng bảo hiểm xã hội một lần thu hút sự quan tâm của nhiều đại biểu.
Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đã bổ sung mức hưởng trợ cấp thai sản 1 lần để khuyến khích người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Tuy nhiên, mức trợ cấp này còn thấp, và chưa đủ hấp dẫn để thu hút lao động nữ tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, đặc biệt là ở khu vực phi chính thức.