Trong sách sử chính thống hoặc tư liệu, tài liệu sử để lại, chưa có thông tin nào xác định rõ nguồn gốc của Trung thu, hay còn gọi là Tết trông trăng. Chỉ biết rằng, Tết Trung thu từ rất lâu rồi không những là ngày Tết của trẻ em, mà còn là dịp thưởng thức những sản vật của mùa thu đang vào độ ngon nhất trong năm, trổ tài nấu nướng, trang trí và cũng là lúc cả gia đình quần tụ, đoàn viên, như hình ảnh mặt trăng tròn vành vạnh.
Trọng tâm
Tết Trung thu: Nét truyền thống giữa biến thiên lịch sử
Nhân dịp Tết Trung thu, Đội Công binh Việt Nam đang thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Phái bộ UNISFA khu vực Abyei đã tổ chức Chương trình “Vui Rằm Trung thu” cho trẻ em ở Nhà thờ tại căn cứ Highway, với sự tham gia của gần 200 em nhỏ địa phương.
Tối 17/9 (tức ngày 15/8 Âm lịch), tại chùa Phật Tích ở thủ đô Vientiane, Lào, diễn ra chương trình Đêm hội trăng rằm dành cho các em thiếu nhi là con em cộng đồng người Việt Nam tại Lào vui đón Tết Trung thu.
Tối 16/9, tại thị trấn Trường Sa và các xã Song Tử Tây, Sinh Tồn, đảo Đá Tây thuộc huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa, các cán bộ, chiến sĩ và các lực lượng đóng quân trên các đảo phối hợp chính quyền địa phương tổ chức vui Tết Trung thu cho các em thiếu nhi.
Nhằm kịp thời thăm hỏi, động viên các cháu thiếu nhi khuyết tật trong dịp Tết Trung thu, tối 16/9, Trường Phục hồi chức năng và dạy nghề cho người khuyết tật Khoái Châu (huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên) đã tổ chức chương trình "Trung thu cho em". Dịp này, Báo Nhân Dân đã trao tặng những phần quà ý nghĩa cho các em thiếu nhi của nhà trường.
Tối 15/9 tại thành phố Vũng Tàu, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, Chi đội Kiểm ngư số 2 tổ chức chương trình “Đêm hội trăng rằm” cho các cháu thiếu niên nhi đồng là con em của cán bộ, nhân viên các đơn vị, cơ quan thuộc Chi đội Kiểm ngư số 2.
Nhân dịp Tết Trung thu năm 2024, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Ninh Bình, Trung tâm Triển lãm văn hóa nghệ thuật Việt Nam và Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Ninh Bình cùng các cơ quan liên quan tổ chức Lễ hội Trung thu năm 2024 tại thành phố Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình với nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn.
Từ nay đến 21/9, tại Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu-Quốc Tử Giám, triển lãm trưng bày tranh minh họa “Trung thu vui ký” diễn ra với sự tham gia của 47 họa sĩ trẻ trong và ngoài nước.
Ra đời từ năm 2017, chương trình “Điều ước cho con” được tổ chức thường niên vào dịp Trung thu đã góp phần mang đến những niềm vui, tiếng cười cho những mảnh đời thơ bé sinh ra trong hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn tại nhiều địa phương vùng sâu, vùng xa.
Nằm trong chương trình Festival Chí Linh-Hải Dương 2023, tối 29/9 Đêm hội trăng rằm ở thành phố Chí Linh được tổ chức lung linh hoành tráng. Với nhiều phần trình diễn khinh khí cầu, đèn lồng thắp sáng cùng màn diễu hành linh vật độc đáo, sự kiện đã mang lại những niềm vui, nụ cười rạng rỡ cho các cháu thiếu nhi và để lại ấn tượng khó quên trong ký ức mọi người.
Dịp Tết Trung thu 2023, Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia cùng các cơ quan đại diện, doanh nghiệp và Hội Khmer-Việt Nam chi nhánh các địa phương đã phối hợp tổ chức nhiều hoạt động có ý nghĩa thiết thực, thể hiện sự quan tâm đối với công tác chăm sóc và giáo dục trẻ em.
Tối 29/9, tại Nhà Văn hóa Lao động, Liên đoàn Lao động thành phố Đà Nẵng tổ chức hoạt động Tết Trung thu cho con đoàn viên, công nhân viên chức lao động có hoàn cảnh khó khăn năm 2023.
Nhằm tạo điều kiện cho các em thiếu nhi đang điều trị bệnh tại bệnh viện được đón một cái Tết Trung thu thật vui tươi và ý nghĩa, ngày 27-28/9, Bệnh viện Nhi Đồng 1, Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức Hội thi làm đèn lồng cho các bé với sự tham gia của các nhân viên y tế tại các khoa/phòng và thân nhân bệnh nhi.
Liên tục làm mới sản phẩm, quảng bá nhiều giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam đến với du khách quốc tế, trong dịp Trung thu này Nhà ga Quốc tế Đà Nẵng tổ chức sự kiện Ánh trăng giao hòa.
Tối 27/9, tại xã Môn Sơn, huyện Con Cuông (Nghệ An), Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An, tổ chức Chương trình Trung thu với chủ đề “Biên cương - Đêm hội trăng rằm”.
Tối 27/9, tại khu nhà ở công nhân khu công nghiệp Hòa Cầm (quận Cẩm Lệ), Văn phòng Đại diện Báo Công Thương miền Trung phối hợp với Công đoàn Khu Công nghệ cao và các Khu Công nghiệp Đà Nẵng tổ chức chương trình “Vui Tết Trung thu” trao quà cho các cháu thiếu nhi nhân dịp Tết Trung thu.
Tối 27/9, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long Bùi Văn Nghiêm cùng lãnh đạo các sở, ngành của tỉnh, chính quyền địa phương tổ chức "Đêm hội trăng rằm" và tặng quà cho trẻ em tại điểm Trường tiểu học Thạch Thia, xã Loan Mỹ, huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long.
Nhằm động viên người lao động nhân dịp Tết Trung thu năm 2023, Công ty Tân Đệ (tỉnh Thái Bình) đã phối hợp thương hiệu bánh kẹo Omeli, thuộc Công ty cổ phần Quốc tế Bảo Hưng trao quà cho công nhân, lao động.
Tối 26/9, tại thủ đô Vientiane, Hội người Việt Nam tại thủ đô Vientiane phối hợp chùa Phật Tích tổ chức chương trình Đêm hội Trăng rằm dành cho con em người Việt Nam tại Lào vui đón Tết Trung thu.
Những nét chung nhất của các lễ hội Trung thu đang được tổ chức ở nhiều nơi hiện nay là hướng về những giá trị truyền thống đã được tiếp nối qua nhiều thế hệ. Ngoài ý nghĩa bảo tồn những giá trị lâu đời, những món đồ chơi hay trò chơi Trung thu xưa còn chứa đựng cả kho kiến thức phong phú về thiên nhiên, con người, cũng như văn hóa truyền thống.
Đến hẹn lại lên, Tuần hàng Việt Nam tiếp tục trở lại với người tiêu dùng Pháp thuộc hệ thống siêu thị Carrefour tại thành phố Collegien (ngoại ô Paris), mang tới không khí rộn ràng vào đúng dịp Tết Trung thu. Đây là năm thứ ba siêu thị Carrefour tại thành phố này đồng hành cùng Tuần hàng Việt Nam.
Chiều 26/9, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội tỉnh Hà Nam phối hợp Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam, Tỉnh đoàn Hà Nam tổ chức Chương trình vui Tết Trung thu cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh.
Nhằm bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, bảo vệ quyền lợi, sức khỏe người tiêu dùng dịp Tết Trung thu năm 2023, Cục Quản lý thị trường tỉnh Hà Nam đã tập trung kiểm tra, kiểm soát các cơ sở sản xuất, kinh doanh hàng hóa trên địa bàn tỉnh.
Trong không khí vui tươi, rộn ràng lan tỏa khắp phố phường những ngày cận kề Tết Trung thu, ngày 26/9, Chi đoàn Khối Biên tập (Đoàn Thanh niên Báo Nhân Dân) phối hợp Chi đoàn Ban Kiểm tra và Giám sát tuân thủ (Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) tổ chức chương trình thiện nguyện “Trung thu cho em” tại Bệnh viện Phục hồi chức năng Hà Nội.
Ngày 26/9, Hội Nông dân tỉnh Bến Tre phối hợp các ngành và chính quyền địa phương tổ chức vui Hội trăng rằm, trao quà cho các cháu thiếu nhi tại xã đảo Tam Hiệp (huyện Bình Đại).
Cứ độ 2 tháng trước ngày rằm tháng 8, người dân tỉnh Tuyên Quang lại "rục rịch" bảo nhau bắt tay vào làm đèn Trung Thu. Tổ nào xong trước thì rước trước, tổ nào xong sau thì vui sau. Rồi cứ nối nhau mà vui như vậy cho đến hết ngày rằm.
Mùa Trung thu năm nay, niềm vui của các em nhỏ được nhân lên khi nhiều cơ quan, đơn vị tổ chức các hoạt động giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống của Tết Trung thu cho cộng đồng, từ những đồ chơi, mâm cỗ cho đến những trò chơi dân gian xưa. Những hoạt động này còn khiến người lớn được sống lại ký ức tuổi thơ.
“Rước đèn ông sao, sao năm cánh tươi màu…” những câu hát trong trẻo vọng ra từ Trung tâm giao lưu văn hóa phố cổ (50 Đào Duy Từ, Hoàn Kiếm, Hà Nội), nơi đang diễn ra các hoạt động đón Tết Trung thu 2023 đã làm cho bao người lớn tuổi cũng phải náo nức.
Ở Huế, Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam phối hợp Viện Nghiên cứu Phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức hội thảo khoa học “Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO và khả năng chuyển hóa các nguồn tài nguyên văn hóa ở Huế” (22/9).
Số liệu thống kê
15/8 Âm lịch
Ngày Tết Trung thu
Hàng Mã
Con phố nổi tiếng bán đồ Trung thu tại Hà Nội
Tuyên Quang
Địa phương có nhiều kỷ lục Guiness Việt Nam về lễ hội Trung thu: Lễ hội có nhiều mô hình đèn Trung thu độc đáo, lớn nhất Việt Nam; “Mâm cỗ Trung thu lớn nhất Việt Nam”; “Cặp đèn lồng lớn nhất Việt Nam”
Mâm ngũ quả
Không thể thiếu trong Tết Trung thu, thường gồm những thức quả mùa thu đặc trưng như chuối, bưởi, bòng, na, hồng đỏ, hồng ngâm, thị…
Bánh Trung thu
Linh hồn của mâm cỗ Trung thu là bánh nướng và bánh dẻo, còn gọi là bánh mặt trăng
Đồ chơi Trung thu
Tiêu biểu nhất là nhiều loại đèn: đèn ông sao, đèn lồng, đèn kéo quân; mặt nạ, đầu sư tử