Tết Trung thu

Trung thu năm nay gặp mùa dịch dã. Tiết Thu vẫn dịu, trời Thu vẫn xanh, gió Thu vẫn mát… nhưng không có những buổi hội đêm Rằm đông đảo lung linh. Tết Trung thu trong giãn cách, lũ trẻ không được ra đường theo bố mẹ đi mua sắm đồ chơi, không được xem múa sư tử đi rong ngoài phố, không có những chương trình phá cỗ trông trăng vui với bạn bè...

Nhân dịp kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng (20/8/1888 - 20/8/2021), chúng tôi xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc Thư Bác Tôn gửi các cháu thiếu niên và nhi đồng nhân dịp Tết Trung thu năm 1975.

Ðèn ông sao, đèn con thỏ, đèn cù… đã trở lại các quầy hàng, bên mâm cỗ trông trăng của trẻ nhỏ thay cho những chiếc đèn nhựa nhấp nháy xanh đỏ. Nhưng với nhà nghiên cứu Trịnh Bách, thế vẫn là chưa đủ. Thương lũ trẻ hôm nay không được biết đến nét đẹp Trung thu xưa, ông ngược xuôi trong nam, ngoài bắc, tìm kiếm các nghệ nhân, để đem cái lung linh của ánh đèn Trung thu xưa trở về…

Trong thiên phóng sự tháng Tám “Sáng, Mê” đăng trên tuần báo Tiểu thuyết thứ Bảy năm 1949, nhà văn Vũ Bằng có thuật lại quang cảnh sau: “Từ đầu tháng, những hàng bánh Trung thu không còn thiếu một cách quảng cáo gì mà không đem ra dùng. Báo chí. Truyền thanh bươm bướm”. Các nhà buôn xưa đã hăm hở “quảng cáo”, “PR” cho nhãn hiệu bánh của mình.

Tết Trung thu gắn với văn minh nông nghiệp lúa nước. Từ xa xưa, khi trời vào thu, người dân thường tổ chức lễ hội cầu mùa, vui chơi, ca hát. Hình ảnh Trung thu của người Việt thể hiện qua họa tiết trên trống đồng Ngọc Lũ. Tết Trung thu còn được ghi nhận tổ chức từ đầu thế kỷ thứ 12, dưới thời Lý, với các tiết mục như rước đèn, múa rối nước, đua thuyền…

Trong không gian ấm cúng, hoài cổ mà “Nhà của thời thơ ấu” (280/10 Cách mạng Tháng Tám, phường 10, quận 3) tạo ra, nhiều bạn trẻ tại TP Hồ Chí Minh đã được tận hưởng một Tết Trung thu xưa đúng nghĩa với các hoạt động thú vị.

Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 20km, tại thôn Cao Hạ, xã Đức Giang (huyện Hoài Đức, Hà Nội), không khí đón Trung thu dường như đã đến sớm hơn những nơi khác. Vài ngày trước khi Rằm Trung thu bắt đầu, đội lân sư rồng của Đoàn Thanh niên thôn Cao Hạ cùng nhau biểu diễn những tiết mục múa lân, thổi lửa vô cùng độc đáo khiến cả xóm làng "rôm rả" từ người già đến trẻ nhỏ ai ai cũng háo hức đi vui Trung thu. 

Trẻ em cả nước đang bước vào một mùa trung thu đặc biệt nhất từ trước đến nay. Không có cảnh rộn rã tụ họp nhưng trái với những đìu hiu trên phố, nhiều hoạt động ý nghĩa vẫn giúp các em được “phá cỗ”.

Sáng 22/9, sau một ngày Hà Nội nới lỏng giãn cách xã hội, chuyển trạng thái từ Chỉ thị 16 sang áp dụng Chỉ thị 15 của Thủ tướng Chính phủ, tràn ngập trên các phương tiện thông tin đại chúng cũng như các mạng xã hội là hình ảnh người dân ùn ùn đổ ra đường đi chơi đêm Trung thu.

Chiều 21/9, tại tuyến phố Hàng Mã (phường Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), rất đông người dân Thủ đô đã kéo về đây để dạo chơi, mua đồ nhân dịp Tết Trung thu.

Nhân dịp Tết Trung thu năm 2021, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP Hà Nội phối hợp một số địa phương và các nhà hảo tâm tổ chức thăm hỏi, tặng quà cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt đang được nuôi dưỡng tại các cơ sở bảo trợ xã hội: Làng trẻ em Birla, Làng trẻ em SOS, Trung tâm Nuôi dưỡng trẻ khuyết tật Hà Nội, Trung tâm Nuôi dưỡng người già và trẻ tàn tật Hà Nội...

Tết Trung thu năm nay diễn ra trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, các em nhỏ không được tham gia các trò chơi tập thể. Tuy nhiên, các ngành, đoàn thể trên địa bàn Hà Nội đã tổ chức nhiều hoạt động vui Trung thu trực tuyến hoặc tặng quà để các em nhỏ có một Trung thu an toàn, ấm áp.

Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 20km, tại thôn Cao Hạ, xã Đức Giang (huyện Hoài Đức, Hà Nội), không khí đón Trung thu dường như đã đến sớm hơn những nơi khác. Vài ngày trước khi Rằm Trung thu bắt đầu, đội lân sư rồng của Đoàn Thanh niên thôn Cao Hạ cùng nhau biểu diễn những tiết mục múa lân, thổi lửa vô cùng độc đáo khiến cả xóm làng "rôm rả" từ người già đến trẻ nhỏ ai ai cũng háo hức đi vui Trung thu. 

Ðèn ông sao, đèn con thỏ, đèn cù… đã trở lại các quầy hàng, bên mâm cỗ trông trăng của trẻ nhỏ thay cho những chiếc đèn nhựa nhấp nháy xanh đỏ. Nhưng với nhà nghiên cứu Trịnh Bách, thế vẫn là chưa đủ. Thương lũ trẻ hôm nay không được biết đến nét đẹp Trung thu xưa, ông ngược xuôi trong nam, ngoài bắc, tìm kiếm các nghệ nhân, để đem cái lung linh của ánh đèn Trung thu xưa trở về…

Trong thiên phóng sự tháng Tám “Sáng, Mê” đăng trên tuần báo Tiểu thuyết thứ Bảy năm 1949, nhà văn Vũ Bằng có thuật lại quang cảnh sau: “Từ đầu tháng, những hàng bánh Trung thu không còn thiếu một cách quảng cáo gì mà không đem ra dùng. Báo chí. Truyền thanh bươm bướm”. Các nhà buôn xưa đã hăm hở “quảng cáo”, “PR” cho nhãn hiệu bánh của mình.

Mấy ngày qua học sinh hai lớp 1A1, 1A2, Trường Phổ thông dân tộc bán trú (DTBT) Tiểu học Vàng Đán, huyện biên giới Nậm Pồ (tỉnh Điện Biên) cứ hỏi đi hỏi lại cô giáo chủ nhiệm của mình câu ấy, khiến hai cô Bùi Thị Phanh, Bùi Thị Thảo chốc chốc lại dừng việc để trả lời, giải thích để đàn con nhỏ của mình hiểu về ý nghĩa Tết Trung thu.

Tết Trung thu gắn với văn minh nông nghiệp lúa nước. Từ xa xưa, khi trời vào thu, người dân thường tổ chức lễ hội cầu mùa, vui chơi, ca hát. Hình ảnh Trung thu của người Việt thể hiện qua họa tiết trên trống đồng Ngọc Lũ. Tết Trung thu còn được ghi nhận tổ chức từ đầu thế kỷ thứ 12, dưới thời Lý, với các tiết mục như rước đèn, múa rối nước, đua thuyền…

Đáp ứng nhu cầu của nhiều người muốn tự tay làm ra từng chiếc bánh trung thu ngon lành tặng người thân, hay nắn nót từng nét cọ để tạo thành chiếc lồng đèn trung thu xinh xắn, nhiều khóa học mùa Trung thu tại TP Hồ Chí Minh được mở ra thu hút đông đảo bạn trẻ tham gia.

Hoa quả, con giống bằng bột là thứ đồ chơi không thể thiếu của trẻ em Hà Nội xưa. Nghề làm hoa quả bột, con giống bột của Hà Nội có giai đoạn đã biến mất hoàn toàn bởi chiến tranh. Thế nhưng, bà Phạm Thị Nguyệt Ánh đã cùng gia đình mày mò, khôi phục, để rồi hôm nay, người ta được biết đến cái tinh tế của món đồ chơi này qua những mâm ngũ quả, những con giống bột, những bông hoa... xinh xắn chỉ bằng đầu ngón tay. 

Ngày 19-9, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đã giới thiệu chương trình "Người giữ lửa Trung thu" sẽ diễn ra vào ngày 26 và 27-9 tại Bảo tàng, với sự tham gia của các nghệ nhân dân gian đã nhiều năm gắn bó, chung tay trong việc gìn giữ Tết Trung thu cổ truyền.

Từ những miếng bột nếp pha mầu rực rỡ, hòa vào tiếng xe cộ, tiếng cười nói rộn ràng, các em nhỏ đến Chợ quê giữa phố (quận 1, TP Hồ Chí Minh), đã có những phút giây thú vị khi cùng ba mẹ nặn ra nhiều con giống bột (tò he) theo chủ đề từ truyền thống đến hiện đại.

Ngày 20/9, Thủ tướng Australia Scott Morrison đã gửi thư chúc mừng tết Trung thu tới người dân các nước đón mừng ngày lễ này, trong đó có Việt Nam.

Nhắc đến ngành thủ công mỹ nghệ truyền thống ở Nga, chắc hẳn ai cũng biết những sản phẩm mang tính biểu tượng, đặc trưng nhất của “xứ sở bạch dương” như tranh gỗ Khokhloma, đàn Balalaika hay búp bê Matryoshka... Nhưng không phải ai cũng biết, ở nước Nga xa xôi cũng có một làng nghề nặn đồ chơi trẻ em, tương tự như tò he của Việt Nam, chỉ khác là được làm bằng đất sét. Đó là làng nghề đất nặn Khludnevo thuộc vùng Dominichsky, tỉnh Kaluga, phía tây nam nước Nga.

Ngày 1-10, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại tỉnh duyên hải Preah Sihanouk, phía tây nam Campuchia, phối hợp Hội Khmer - Việt Nam, Công ty Metfone chi nhánh tỉnh này và các nhà hảo tâm, tổ chức cho thiếu nhi gốc Việt liên hoan vui Tết Trung thu 2020.

Khác với không khí rộn ràng và náo nhiệt trước đây, năm nay người dân tại một số nước châu Á đón Tết Trung thu với sự thận trọng khi số ca mắc Covid-19 tại khu vực này vượt mốc 10 triệu người. 

NDĐT - Con em kiều bào tại Lào rộn ràng đón Tết Trung thu 2019 ở nhiều tỉnh thành trên toàn quốc với sự quan tâm của Đại sứ quán, các Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Lào cùng nhiều phần quà Tết Trung thu đậm tình cảm quê hương.

NDĐT – Như nhiều nước ở châu Á, người Hàn Quốc cũng đón Tết Trung thu, ở Hàn Quốc gọi là Tết Chuseok, vào ngày 15-8 âm lịch hằng năm. Đối với người Hàn Quốc, dịp Tết Chuseok là dịp Tết truyền thống lớn thứ hai trong năm sau Tết Âm lịch, là dịp để các gia đình trở về sum họp, cùng nhau thưởng thức các thức vị của mùa thu trong ánh trăng rằm.

NDĐT - Không chỉ riêng tại Việt Nam, những sắc màu lung linh, tươi vui đã hòa vào không khí rộn ràng, hạnh phúc đón Tết Trung thu tại một số nước khác trong khu vực châu Á như Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore...

NDĐT - Chiều 12-9, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại tỉnh Preah Sihanouk, Campuchia phối hợp Tỉnh hội Khmer - Việt Nam Preah Sihanouk và Công ty Metfone Preah Sihanouk (thuộc Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội) tổ chức Tết Trung thu 2019 cho các cháu thiếu niên, nhi đồng là con em kiều bào ta sinh sống tại đây.

NDĐT - Từ ngày 22-9, hàng triệu người Hàn Quốc đã bắt đầu trở về nhà để đoàn tụ với gia đình nhân dịp Chuseok, hay còn gọi là Tết Trung thu. Ước tính khoảng 36,64 triệu người, tương đương 70% dân số “xứ sở kim chi”, sẽ tham gia cuộc “di dân” thường niên này.

Ban Liên lạc Cộng đồng người Việt Nam tại Xin-ga-po phối hợp Đại sứ quán Việt Nam tại Xin-ga-po vừa tổ chức chương trình vui Tết Trung thu năm 2015, chủ đề “Quê hương Việt Nam - Trung thu 2015”. Đông đảo gia đình người Việt Nam hiện sinh sống và làm việc tại Xin-ga-po đã đến tham gia chương trình.

Khi bài hát "Chiếc đèn ông sao" bắt đầu vang lên trên sân khấu, cả trăm học sinh phía dưới cũng giơ cao chiếc đèn trên tay mình hòa vào điệu nhạc. Một hình ảnh tưởng rất bình thường ấy lại khiến cho nhiều người có mặt xúc động, bởi những học sinh đều là những em nhỏ hết sức đặc biệt...