Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh trực tiếp, nặng nề của thiên tai, biến đổi khí hậu, thường xuyên xảy ra hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn hoặc mưa lũ gây hậu quả nghiêm trọng.
Việt Nam là một trong những quốc gia chịu nhiều ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu. Những năm gần đây, hạn hán, xâm nhập mặn đến sớm và kéo dài hơn ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp ở Đồng bằng sông Cửu Long; bão, lũ lụt ở miền trung gây ra nhiều thảm họa hơn… Để giải quyết những thách thức này, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 847/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch phòng, chống thiên tai và thủy lợi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đây là quy hoạch quan trọng, có ý nghĩa rất lớn đối với công tác thủy lợi và phòng chống thiên tai trong thời gian tới.
Tại Sóc Trăng, vụ đông xuân muộn, nông dân sản xuất ngoài kế hoạch của ngành nông nghiệp khoảng 6.000ha. Đến ngày 27/3, ngành chức năng ghi nhận đã có hơn 1.000ha lúa bị ảnh hưởng do thiếu nước kết hợp ngộ độc phèn.
Ngày 21/3, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội nghị công bố Quyết định số 847/QĐ-TTg, ngày 14/7/2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch phòng, chống thiên tai và thủy lợi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Qua 10 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (2011-2022), huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang đầu tư kết cấu hạ tầng nông thôn, đẩy mạnh phát triển kinh tế, chăm lo toàn diện đời sống nhân dân, hoàn thành các mục tiêu đề ra.
Theo báo cáo công tác lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023-2024 khu vực Trung du và đồng bằng Bắc Bộ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, tổng lượng xả của các hồ chứa thủy điện cả 2 đợt là 2,78 tỷ m3, thấp hơn khoảng 0,72 tỷ m3 so với tổng lượng nước xả dự kiến (3,5 tỷ m3).
Những năm qua, trên địa bàn cả nước, các cơ quan chức năng đã phát hiện hàng chục nghìn vụ vi phạm trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi với nhiều hình thức khác nhau. Những hành vi vi phạm đang không chỉ làm cản trở dòng chảy, ảnh hưởng đến khả năng tưới, tiêu cho sản xuất nông nghiệp mà còn trực tiếp đe dọa an toàn công trình thủy lợi.
Việc chuyển đổi từ cơ chế thủy lợi phí sang cơ chế giá phù hợp với tình hình ngày càng phát triển của xã hội, song đây vẫn là nội dung mới trong lĩnh vực thủy lợi, đòi hỏi phải có thời gian tiếp cận với cơ chế giá để triển khai thực hiện, đồng thời cần sửa đổi, bổ sung các quy định hiện hành để phù hợp với thực tiễn và bảo đảm khả thi, hiệu quả khi áp dụng.
Ngày 21/12, Cục Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và phương hướng triển khai nhiệm vụ năm 2024.
Từ đổi mới cách làm cùng với sự cố gắng, nỗ lực của cả hệ thống chính trị, đến nay tỉnh vùng cao Hà Giang đã có một đơn vị cấp huyện và 48 xã về đích nông thôn mới. Chương trình xây dựng nông thôn mới đã góp phần thay đổi diện mạo và đời sống của người dân vùng cao.
Những năm qua, hệ thống cơ sở hạ tầng thủy lợi, phòng, chống thiên tai trên địa bàn cả nước ngày càng được củng cố, hoàn thiện, cơ bản đáp ứng yêu cầu phục vụ sản xuất nông nghiệp, dân sinh, kinh tế, xã hội, môi trường cũng như phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai. Nhất là nhiều ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực thủy lợi, phòng, chống thiên tai được áp dụng nhằm giảm thiểu tối đa những tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu đối với dân sinh và sản xuất nông nghiệp…
Biến đổi khí hậu, khai thác nước thượng nguồn và phát triển kinh tế nội tại đang khiến các vấn đề thiên tai, ô nhiễm môi trường tại Việt Nam ngày càng gia tăng, khó lường hơn. Những thách thức này đòi hỏi lĩnh vực thủy lợi, phòng chống thiên tai cần đẩy nhanh áp dụng khoa học-công nghệ nhằm giảm đến mức thấp nhất những tác động tiêu cực đó đối với dân sinh và sản xuất nông nghiệp.
Sau nhiều năm đưa vào vận hành, khai thác, hơn 350 hồ, đập thủy lợi trên địa bàn các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh đã, đang xuống cấp, hư hỏng nặng do thiếu kinh phí để nâng cấp, sửa chữa.
Ngày 3/10, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội thảo toàn quốc về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo lĩnh vực thủy lợi-phòng, chống thiên tai.
Ngày 5/7, đồng chí Trần Anh Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh Nam Định cho biết, Thủ tướng Chính phủ vừa có Quyết định phê duyệt đề xuất dự án “Nâng cấp hệ thống thủy lợi tỉnh Nam Định thích ứng biến đổi khí hậu”, với tổng mức đầu tư dự kiến gần 3.000 tỷ đồng.
Sau hơn một năm vận hành, hệ thống thủy lợi Cái Lớn-Cái Bé (thuộc hai huyện An Biên và Châu Thành, tỉnh Kiên Giang) cơ bản đáp ứng mục tiêu, nhiệm vụ bảo đảm ổn định nguồn nước, phục vụ tốt các mô hình sản xuất theo hệ sinh thái ngọt, ngọt lợ luân phiên mặn, lợ.
Nắng nóng, khô hạn kéo dài khiến mực nước tại các hồ chứa tại tỉnh Điện Biên xuống thấp hơn bình thường từ 0,37-10,25m. Ứng phó thực tế này, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Điện Biên đã yêu cầu các đơn vị phải quản lý, vận hành tối đa công suất các hồ chứa, bảo đảm nước tưới cho sản xuất nông nghiệp…
Vụ chiêm xuân năm nay, một số địa phương vùng đồng bằng sông Hồng đang gặp phải tổ hợp bất lợi về nguồn nước; lượng mưa rất ít; mực nước sông chính hạ thấp khiến một số trạm bơm không thể hút nước; xâm nhập mặn ở một số nơi đang có xu hướng gia tăng; ô nhiễm kênh thủy lợi nghiêm trọng… khiến hàng nghìn héc-ta lúa có nguy cơ thiếu nước tưới nghiêm trọng.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đề nghị các nội dung đưa vào Quy hoạch phòng, chống thiên tai và thủy lợi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, cần rõ ràng, tránh trường hợp có thể hiểu theo nhiều cách.
Do ảnh hưởng của tình trạng biến động lòng dẫn, mực nước ở các hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình đang liên tục bị hạ thấp, điều này ảnh hưởng lớn đến hiệu quả lấy nước của các công trình thủy lợi.
Do điều kiện tự nhiên đất nước trải dài và dốc, đồng thời lại nằm ở hạ nguồn các sông lớn, 65% lượng nước cho nhu cầu sản xuất và sinh hoạt trong nước là từ bên ngoài, cho nên các công trình thủy lợi có vai trò và ý nghĩa rất quan trọng để giữ, điều tiết nước, đồng thời góp phần phòng, chống, giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày một cực đoan.
Ngày 3/10, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ngãi cho biết, Hội đồng nhân dân tỉnh vừa thông qua Nghị quyết thống nhất chuyển đổi hơn 5,8ha rừng phòng hộ, rừng sản xuất để thực hiện dự án giao thông, thủy lợi.
Theo thống kê của cơ quan chức năng, trên địa bàn hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh hiện có hơn 200 hồ chứa hư hỏng, xuống cấp, trong đó 103 công trình bị hư hỏng nặng cần có phương án khắc phục, sửa chữa ngay. Tuy vậy, việc huy động nguồn lực để xây dựng, sửa chữa các công trình thủy lợi này đang là vấn đề nan giải của hai địa phương.
Ngày 14/9, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình có buổi làm việc với nhóm nghiên cứu của Trường đại học Thủy Lợi để trao đổi, thảo luận báo cáo kết quả nhiệm vụ "Đánh giá nguyên nhân gây ngập lụt kéo dài do lũ và định hướng giải pháp thoát lũ cho vùng Lệ Thủy, Quảng Ninh".