Những chủ đề “nóng” trong thời đại số hiện nay như phát hiện và đối phó tin giả hay ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) là các nội dung nổi bật được đưa ra trao đổi và phân tích trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh Truyền thông châu Á lần thứ 20 diễn ra tại tỉnh Siem Reap của Campuchia từ ngày 21-24/7.

Trong bối cảnh thiên tai diễn biến phức tạp và truyền thông số phát triển mạnh, báo chí ngày càng giữ vai trò quan trọng trong phòng, chống thiên tai. Không chỉ truyền tải thông tin kịp thời, báo chí còn góp phần định hướng dư luận, nâng cao năng lực ứng phó cộng đồng.

Một người qua đường, chìa bàn tay giúp người bị tai nạn. Nhưng cuối cùng lại trở thành “hung thủ” trong con mắt người nhà nạn nhân. Một người lạ mặt hướng dẫn bạn thực hiện một việc gì đó. Nhưng cũng lại dễ bị nhìn với ánh mắt nghi ngờ, chẳng có sự giúp đỡ nào là vô tư cả, nếu chưa muốn nói đến đây chỉ là mở đầu của màn lừa đảo.

Bên cạnh những giá trị tích cực về thông tin, tri thức, sáng tạo… không gian mạng đã bộc lộ không ít mặt trái, ảnh hưởng đời sống cá nhân và môi trường văn hóa khi có người vẫn giữ tâm lý “mạng là ảo” và bất chấp hậu quả.

Trong thời đại AI bùng nổ, tin tức dễ bị làm giả, dẫn dắt dư luận. Vì vậy, người làm báo trong kỷ nguyên AI không chỉ đưa tin, mà còn phải đứng trước một cuộc chiến mới: cuộc chiến bảo vệ sự thật.

Giữa “bão AI” đang thay đổi sâu sắc cách các tòa soạn vận hành, giá trị cốt lõi của nghề báovẫn là đạo đức và trách nhiệm xã hội, những yếu tố mang tính con người không thể thay thế. Những giá trị này sẽ định hình tương lai báo chí, song hành và phát triển cùng sự bùng nổ của công nghệ.

Ngày 26/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump cảnh báo sẽ kiện các tác giả và các hãng truyền thông sử dụng nguồn tin ẩn danh sau khi một tác phẩm mới xuất bản đã tiết lộ các câu chuyện cá nhân về ông chủ Nhà Trắng.

Thời gian qua, nhiều nội dung vi phạm phát sinh trên nền tảng xuyên biên giới đặt ra đòi hỏi cần nhanh chóng có các giải pháp xử lý nghiêm, góp phần “làm sạch” môi trường mạng.

Trong lúc chính quyền, các cơ quan chức năng và người dân đang chung sức, đồng lòng, gồng mình ứng phó, khắc phục hậu quả, nhằm giảm thiểu thiệt hại do bão, lũ gây ra, thì một số đối tượng lại đưa thông tin thất thiệt về lũ lụt, gây hoang mang cho người dân, thậm chí có hành vi kêu gọi quyên góp, ủng hộ để trục lợi.

Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, lợi dụng thiệt hại do bão số 3 gây ra tại một số tỉnh phía bắc, đã xuất hiện Fanpage, trang cá nhân trên mạng xã hội mạo nhận là nạn nhân, người dân bị ảnh hưởng và Facebook giả mạo Hội Chữ thập đỏ để lừa đảo bằng cách kêu gọi quyên góp, ủng hộ người dân bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3.

Trong khi bão số 3 vẫn đang gây ảnh hưởng nặng nề cho nhiều địa phương miền bắc, một loạt tin giả (fake news) đã xuất hiện tràn lan trên mạng xã hội. 

Hiện nay, người cao tuổi trong cả nước nói chung, vùng nông thôn các tỉnh miền trung nói riêng dùng điện thoại thông minh (smartphone) ngày càng phổ biến.

Anh đang đối mặt làn sóng bạo loạn nghiêm trọng nhất trong 13 năm qua, khi các thông tin sai lệch trên mạng xã hội châm ngòi cho hàng loạt cuộc biểu tình bạo lực trên cả nước. Những khoảng trống trong quản lý đã khiến mạng xã hội trở thành mảnh đất màu mỡ để các đối tượng xấu gieo rắc tin giả, kích động thù hận.

Ngày 16/7, tại Kỳ họp thứ 17, Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh khóa 10 diễn ra phiên chất vấn và trả lời chất vấn cho nhiều vấn đề quan trọng.

Thời gian vừa qua, tại nhiều địa phương, một số người dân tự dựng nên những câu chuyện bị kẻ xấu phá hoại nhà cửa, trộm cắp, lừa đảo chiếm đoạt tài sản rồi trình báo thông tin giả đến cơ quan chức năng. Tình trạng báo tin giả, thông tin sai sự thật gây bức xúc dư luận và khiến cơ quan chức năng mất thời gian, công sức để kiểm tra, xác minh thông tin.

Trên môi trường số thời quan qua, đã có không ít trang web review công ty (đánh giá công ty) hoạt động như các mạng xã hội trái phép và đăng tải nhiều thông tin sai lệch, thiếu kiểm chứng về các tập thể, cá nhân hoạt động kinh doanh tại Việt Nam. Tình trạng này kéo dài và gây nhức nhối khiến nhiều bên liên quan phải có động thái ngăn chặn. Các cơ quan chức năng đã triển khai biện pháp xử lý, song chưa thật sự hiệu quả. 

Mối lo ngại của EU về tác hại của công nghệ deepfake tăng lên, đặc biệt là nguy cơ thông tin sai lệch về cuộc bầu cử diễn ra tại 27 quốc gia thành viên của khối từ ngày 6-9/6.

Mexico đang ráo riết chuẩn bị cho cuộc tổng tuyển cử mang tính lịch sử của nước này, dự kiến diễn ra đầu tháng 6 tới. Trong khi các ứng cử viên tích cực vận động tranh cử, giới chức quốc gia Bắc Mỹ gấp rút tăng cường các giải pháp bảo đảm an ninh, trong bối cảnh ngày bầu cử đến gần.

Những năm trở lại đây, thuật ngữ “truyền thông bẩn” xuất hiện ngày càng thường xuyên hơn, kéo theo đó hàng loạt ảnh hưởng không nhỏ trong cộng đồng, nhất là đối với các bên liên quan. Từ những “chiêu trò” như tung tin giả, sai sự thật, bịa đặt… nhiều đối tượng đã lợi dụng kẽ hở pháp luật, ngang nhiên xâm phạm quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, thu lời bất chính cho bản thân.

Những đột phá về AI đặt ra khó khăn rất lớn cho những tổ chức, thực thể vốn đang phải chật vật ứng phó với những mối đe dọa ngày càng gia tăng do thông tin giả mạo và những tính toán sai lầm gây ra.

Tin giả, tin sai sự thật liên quan động đất và cảnh báo sóng thần tại Nhật Bản liên tục xuất hiện trên mạng xã hội kể từ chiều 1/1.

Gần đây, trên mạng xã hội xuất hiện một số thông tin, hình ảnh liên quan bánh kẹo lạ, nghi chứa ma túy, lan truyền nhanh chóng, phạm vi rộng trên mạng xã hội, gây hoang mang trong dư luận. Công an một số địa phương đã vào cuộc xác minh và đưa ra một số khuyến cáo đối với nhân dân, người dùng mạng xã hội cần cẩn trọng khi chia sẻ thông tin, hình ảnh chưa xác thực gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự.

Sáng 30/11, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Ban Chỉ đạo 35 Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị khóa XII về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới (viết tắt là Nghị quyết số 35); 3 năm thực hiện Đề án số 05-ĐA/TU ngày 19/6/2020 của Ban Thường vụ Thành ủy về tuyên truyền lan tỏa thông tin tích cực, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch trên internet, mạng xã hội tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Ủy ban châu Âu (EC) đã mở các cuộc điều tra TikTok, cũng như các mạng xã hội X (trước đây là Twitter), Facebook và Instagram của Công ty Meta (Mỹ), yêu cầu các công ty này chống thông tin sai lệch.

“Chiến dịch Tin” vừa được phát động nhằm truyền thông nâng cao ý thức người dùng internet tại Việt Nam nhằm chống tin giả.

Ngày 3/10, Ban Tuyên giáo Thành ủy Hạ Long cho biết, qua xác minh, thông tin do một số tài khoản trên mạng xã hội đăng tải về việc "bắt cóc trẻ em đòi tiền chuộc tại phường Tuần Châu, thành phố Hạ Long” vào chiều 2/10 là thông tin giả, không đúng sự thật, gây hoang mang dư luận.

Bằng cách ghi nhận thông tin về tác giả, ngày tạo, ngày xuất bản và quyền sở hữu trên blockchain, người đọc có thể “truy xuất nguồn gốc” của nội dung mình tiếp nhận. Đây là cơ sở quan trọng để độc giả phân biệt tin thật và tin giả.

Chính quyền huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau, khẳng định, thông tin lan truyền trên mạng xã hội về việc cá sấu xổng chuồng là không có thật, là bịa đặt.

Liên quan thông tin một quán ốc ở thành phố Quy Nhơn bị kêu gọi tẩy chay trên mạng xã hội do bán thực phẩm không bảo đảm chất lượng và giá thành cao, ngày 10/5, Ủy ban nhân dân thành phố Quy Nhơn, tỉnh Bình Định đã thành lập đoàn liên ngành kiểm tra thực tế tại quán Ốc Mẹt (số 316 đường Xuân Diệu). Qua kiểm tra, cơ quan chức năng xác định quán ốc này bán đúng giá niêm yết.

Các chuyên gia khẳng định, dầu mỏ không phải là nguồn tài nguyên tái tạo, và con người sẽ không thể khai thác được tất cả trữ lượng dầu mỏ còn lại do những hạn chế về tài chính và công nghệ.