Theo già làng Marin ở bon Bu Brung Lu, xã Đắk N’drung, huyện Đắk Song, tỉnh Đắk Nông, từ những ý nghĩa đó, nghi thức đón bạn luôn được thực hiện một cách trang trọng và đúng với nghi lễ cổ truyền. Bon (buôn) chủ nhà (bon đứng ra kết nghĩa hoặc bon tổ chức) bố trí nghệ nhân cồng chiêng, lễ vật và cử người ăn nói lưu loát, biết hát đối đáp cùng với già làng đứng hai hàng ở hai bên đường đón khách từ đầu bon.
Khi đoàn khách của bon bạn đến, bon chủ nhà hát đối, bon khách đáp lại và tặng vật phẩm cho nhau như thuốc rê, bầu bí, cá… Lúc này, bài ching ngăn (bài chiêng đón khách) được tấu lên trang trọng để đón chào mừng bà con gần xa về dự.
Với quan niệm "khách vào bon như con vào bụng" cho nên người M’Nông không phân biệt gái trai, giàu nghèo, tôn giáo… tất cả đều được bon chủ nhà chào đón nồng nhiệt. Đặc biệt, trong nghi thức đón bạn, cả chủ nhà và khách đều đi chân đất, đầu trần, mang trang phục truyền thống của dân tộc mình để thể hiện sự tôn nghiêm của lễ hội và sự tôn trọng khách.
Trong không khí vui tươi, đầm ấm, náo nhiệt hòa quyện cùng âm thanh rộn rã của cồng chiêng, bon chủ nhà trao tặng khách những chiếc vòng sức khỏe với lời cầu chúc luôn được khỏe mạnh, gặp nhiều may mắn trong cuộc sống. Kết thúc nghi thức đón bạn, sau đó mới đến phần nghi thức chính của buổi lễ.
Ở phần nghi thức đón bạn, thanh niên nam, nữ tham gia lễ hội cùng nắm tay nhau nhảy múa chung quanh cây nêu và hát bài ca đoàn kết. Ngoài việc trao nhau những vật phẩm theo nghi thức truyền thống thì cả phía khách, chủ nhà đều cùng uống chung ché rượu cần và thưởng thức các món ăn truyền thống của người M’Nông như cơm lam, thịt nướng…
Nghi thức đón bạn mang ý nghĩa bình đẳng giữa con người với con người, thể hiện tính cộng đồng rất cao, không chỉ đề cao giá trị văn hóa mà là dịp để tất cả mọi người tìm hiểu nhau, cùng nhau chia sẻ những kinh nghiệm hay trong làm ăn, chăm sóc gia đình; qua đó giáo dục tinh thần đoàn kết, ý thức lao động, xây dựng, bảo vệ bon làng và giữ gìn bản sắc văn hóa của cộng đồng ngày càng phát triển tốt đẹp.
Ông Điểu Nơi ở bon Jiêng Ngail, xã Đắk R’tíh, huyện Tuy Đức cho biết: "Tại các lễ hội truyền thống của người M’Nông, việc có khách ở các bon bạn cũng như trong vùng đến tham dự, chung vui là điều rất vinh dự cho bon làng. Vì vậy, bon chủ nhà thường phải sắp xếp, lựa chọn rất kỹ đội ngũ đón khách. Thông qua đó, bon làng có thể học hỏi, chia sẻ, giới thiệu hình ảnh, nét văn hóa đặc sắc của dân tộc mình cho các dân tộc anh em khác".
Nghi thức đón bạn là một phần độc đáo, quan trọng trong các lễ hội cổ truyền của người M’Nông nói riêng và các dân tộc tại Tây Nguyên.
Thời gian qua, ngành văn hóa tỉnh Đắk Nông đã có nhiều nỗ lực trong việc tìm hiểu, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số bản địa phục dựng các lễ hội cổ truyền, trong đó có nghi lễ đón bạn, góp phần nâng cao giá trị văn hóa của các dân tộc trên địa bàn.
