Năm 2009, UBND xã Ngọc Liên chỉ đạo lãnh đạo các thôn Mỹ Vọng, Mỹ Hảo, Ngọc Trục, Cẩm Trục tổ chức họp dân để lấy ý kiến về việc chuyển đổi mục đích sử dụng 72 ha đất ruộng trũng, thuộc khu Đồng Ngoài. Kết quả có hơn 95% số người dân ủng hộ việc xin chuyển mục đích sử dụng đất ở khu vực trên.
Từ thực tế trên, năm 2009, Công ty TNHH Hùng Hằng và Công ty TNHH Dây và Cáp điện Yên Viên đề nghị UBND xã Ngọc Liên về việc chuyển đổi diện tích đất trồng hai vụ lúa. Tại nhiều cuộc họp, người dân bốn thôn đã thỏa thuận ký hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất đối với các doanh nghiệp nêu trên. Nhưng sau đó, lãnh đạo UBND xã lúc đó đã sửa chữa nội dung hợp đồng từ “chuyển đổi” thành “chuyển nhượng”, gây thiệt hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân. Ngoài ra, trong hợp đồng có ghi rõ hợp đồng lập thành bốn bản có giá trị pháp lý như nhau, trong đó, người dân giữ một bản; nhưng đến nay, người dân vẫn chưa nhận được hợp đồng này.
Ngoài sai phạm nêu trên, cán bộ xã Ngọc Liên và các doanh nghiệp còn không công khai, minh bạch, thiếu công bằng trong việc thực hiện giá chuyển đổi đất nông nghiệp. Năm 2009, Công ty TNHH Hùng Hằng và Công ty TNHH Dây và Cáp điện Yên Viên đã ký hợp đồng chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang trồng cây công nghiệp, với giá 46 triệu đồng/sào, với các hộ dân. Nhưng đến năm 2016, một số hộ dân lại được nhận giá chuyển đổi 75 triệu đồng/sào và được lấy thêm tiền chênh lệch không cấy lúa trong 5 năm (từ năm 2010 đến năm 2015), mỗi năm 4.000.000 đồng/sào; tổng số tiền được nhận là 79 triệu đồng/sào, cao hơn 33 triệu đồng/sào so với những người dân nhận tiền năm 2010.
Do vậy, những hộ dân đã nhận tiền từ năm 2010 bức xúc và gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, tại Thông báo số 55/TB-UBND, ngày 28-6-2016, do Chủ tịch UBND huyện Cẩm Giàng Trịnh Ngọc Thành ký, lại cho rằng: “Ông Nguyễn Văn Thuật và một số công dân thôn Mỹ Vọng, xã Ngọc Liên, kiến nghị Công ty TNHH Hùng Hằng phải tiếp tục thỏa thuận và trả thêm tiền lên 68 triệu đồng/sào là chưa có cơ sở pháp lý vì sau khi nhận tiền, các hộ đã chuyển quyền sử dụng đất, còn Công ty TNHH Hùng Hằng sau khi trả tiền, đã nhận và sử dụng đất”.
Theo ý kiến của Luật sư Phạm Đắc Hải, Trưởng văn phòng Luật sư Phồn Thịnh (Hà Nội) thì Căn cứ quy định tại Điều 113, Luật Đất đai năm 2003 thì các hộ gia đình chỉ có quyền chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp trong cùng một xã, không có quyền chuyển đổi cho Công ty TNHH Hùng Hằng. Bởi vì công ty này có trụ sở tại huyện Thuận Thành (Bắc Ninh). Như vậy, hợp đồng này là vô hiệu.
Đến ngày 13-5-2010, việc chuyển đổi quy hoạch từ đất nông nghiệp sang đất sản xuất vật liệu xây dựng tại xã Ngọc Liên vẫn chưa được cơ quan chức năng phê duyệt. Trước đó, ngày 2-2-2010, người dân thôn Mỹ Vọng đã ký với Giám đốc Công ty TNHH Hùng Hằng “Hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân”. Việc dự án chuyển đổi chưa được phê duyệt, nhưng một số cán bộ xã Ngọc Liên đã “giúp” doanh nghiệp đi trước một bước để “hợp thức” hồ sơ giấy tờ thu hồi đất là không đúng quy định của pháp luật, làm thiệt hại đến quyền và lợi ích chính đáng của người dân. Một số hộ gia đình như: Nguyễn Văn Ổn, Nguyễn Văn Tằng, Nguyễn Văn Thọ được Trưởng thôn Mỹ Vọng tùy tiện kê khai không đúng diện tích đất để lấy 101.320.000 đồng của doanh nghiệp.
Tại buổi làm việc với chúng tôi ngày 2-8, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Nguyễn Xuân Lịch, Chánh thanh tra huyện Cẩm Giàng Trần Xuân Kiều cho biết: Căn cứ kết quả kiểm tra, xác minh, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra huyện kiến nghị UBND huyện Cẩm Giàng chỉ đạo Đảng ủy, UBND xã Ngọc Liên nghiêm khắc rút kinh nghiệm, đồng thời làm rõ trách nhiệm và có hình thức xử lý phù hợp đối với các tập thể, cá nhân có liên quan do cung cấp, hướng dẫn lập hợp đồng giữa các hộ và Công ty TNHH Hùng Hằng theo mẫu hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp; lập, kiểm tra và tham mưu cho UBND xã chứng thực diện tích chuyển quyền sử dụng đất của các hộ không đúng; viết lại tờ 1 của hợp đồng, báo cáo nội dung còn hơn 4.000 m2 đất ở Đồng Ngoài với Chi bộ thôn Mỹ Vọng không đúng, không đầy đủ dẫn đến nghi ngờ trong đảng viên và nhân dân; giao Thanh tra huyện Cẩm Giàng thu hồi số tiền 101.320.000 đồng do Trưởng thôn Mỹ Vọng đang quản lý về tài khoản tạm giữ chờ xử lý theo quy định, vì ba hộ ông Nguyễn Văn Ổn, Nguyễn Văn Tằng, Nguyễn Văn Thọ (thôn Mỹ Vọng) đã nhận số tiền nhiều hơn so với diện tích đất và đã nộp lại tiền cho trưởng thôn Mỹ Vọng; giao UBND xã Ngọc Liên báo cáo bằng văn bản xin ý kiến của UBND huyện và các cơ quan chức năng có liên quan để xử lý theo quy định đối với diện tích 2.383 m2 đất của các hộ nằm ngoài dự án nhưng đã chuyển quyền sử dụng đất và nhận tiền của Công ty TNHH Hùng Hằng và số tiền 487.855.000 đồng của 120 hộ ở đội 2, thôn Mỹ Vọng, do chuyển quyền sử dụng đất tăng diện tích vành đai tổng cộng 3.818 m2.
Đến nay, UBND huyện Cẩm Giàng đã có thông báo kết quả xác minh đơn thư kiến nghị, phản ánh của người dân liên quan những sai phạm trong quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất trên địa bàn bốn thôn tại xã Ngọc Liên. Nhưng theo phản ánh của người dân, thông báo này chỉ mới công nhận một số vi phạm rất nhỏ so với những sai phạm đã xảy ra trong thực tế; vẫn chưa có tổ chức, cá nhân có liên quan những sai phạm bị xử lý kỷ luật. Người dân ở đây cho rằng, lãnh đạo UBND huyện Cẩm Giàng đã bưng bít, bao che vi phạm cho một số cán bộ xã Ngọc Liên đã lợi dụng chức quyền, tín nhiệm để trục lợi cá nhân.
Đề nghị các cơ quan chức năng tỉnh Hải Dương sớm vào cuộc để làm rõ, xử lý nghiêm những sai phạm trong quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất chuyên dùng sản xuất gạch trên địa bàn xã Ngọc Liên, sớm ổn định tình hình ở địa phương, bảo đảm quyền lợi của người dân.
