Theo các chuyên gia, việc đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và ứng dụng công nghệ chống hàng giả đang mở ra hướng đi mới trong bảo vệ thương hiệu của doanh nghiệp, củng cố niềm tin và quyền lợi người tiêu dùng.

Chính phủ đề xuất bổ sung quy định về tài chính dựa trên quyền sở hữu trí tuệ nhằm tạo cơ sở pháp lý đầy đủ để thúc đẩy việc khai thác thương mại quyền sở hữu trí tuệ, biến quyền sở hữu trí tuệ thành tài sản có giá trị thương mại, có thể khai thác và sử dụng như các tài sản hữu hình khác.

Sở hữu trí tuệ góp phần quan trọng nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp, đồng thời là công cụ chiến lược của quốc gia để bảo vệ, chiếm lĩnh công nghệ và cạnh tranh quốc tế.

Tại nghị quyết số 68-NQ/TW ban hành ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Chính trị đã có một bước đi đột phá khi lần đầu tiên nêu đích danh tài sản vô hình (quyền sở hữu trí tuệ, thương hiệu, dữ liệu, phần mềm,…), đồng thời đặt ra yêu cầu phải rà soát, thể chế hóa đầy đủ các quyền đối với loại tài sản này.

Ngày 16/9, tại Hà Nội, Cục Hải quan Việt Nam phối hợp cùng Công ty Luật trách nhiệm hữu hạn T&G tổ chức Hội thảo “Phân biệt hàng thật, giả trong khuôn khổ chiến lược Don’t Risk It và chia sẻ kinh nghiệm kiểm tra, giám sát hàng hóa thương mại điện tử 2025”.

Trong nền kinh tế số, tài sản vô hình đã vượt lên tài sản hữu hình để trở thành yếu tố then chốt thúc đẩy tăng trưởng và đổi mới sáng tạo. Với một nền kinh tế đang phát triển và đặt trọng tâm vào đổi mới sáng tạo, Việt Nam không thể đứng ngoài xu thế này.

Trong bối cảnh kinh tế số bùng nổ, tài sản vô hình như quyền sở hữu trí tuệ, thương hiệu, dữ liệu và phần mềm đang trở thành nền tảng cốt lõi thúc đẩy phát triển quốc gia.

Bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ là hành động pháp lý quan trọng giúp nhà khoa học và doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi và khai thác hiệu quả tài sản trí tuệ của mình. Tuy nhiên, việc đăng ký và khai thác quyền sở hữu trí tuệ vẫn còn là “điểm nghẽn”, khi đối mặt với những thách thức về nhận thức, rào cản pháp lý và nguồn lực thực hiện.

Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ ngày càng có diễn biến phức tạp. Đáng báo động, tội phạm triệt để lợi dụng kẽ hở của pháp luật tiến hành hành vi vi phạm, nhất là trong sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc tân dược, mỹ phẩm quy mô lớn.

Nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, thời gian qua tỉnh Nam Định quan tâm đẩy mạnh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, nhất là các mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.

Nhằm chung tay cùng với Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp đẩy lùi hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng ra khỏi thị trường, bảo vệ sức khỏe và cuộc sống của người dân, chiều 11/6, Báo Thanh Niên tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Triệt tận gốc hàng giả, hàng kém chất lượng: Bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp”.

Trong những năm gần đây, tình trạng sản xuất, buôn bán và tiêu thụ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tại Việt Nam diễn biến phức tạp, để lại những hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng, uy tín của doanh nghiệp và sự phát triển lành mạnh của thị trường.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 82/CĐ-TTg về tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Ngày 2/6, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình có văn bản chỉ đạo phương án xử lý vấn đề phát sinh đối với nhãn hiệu có thể chịu tác động do sắp xếp đơn vị hành chính ở địa phương. Theo đó, các đơn vị cấp tỉnh được giao tạm thời quản lý nhãn hiệu hàng hóa được bảo hộ mang tên địa danh khi sắp xếp đơn vị hành chính. 

Ngày 18/4, Bộ Công thương có công điện hỏa tốc gửi Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Ủy ban nhân dân, Sở Công thương các địa phương về việc tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, kiểm soát thị trường, đặc biệt với các sản phẩm sữa, thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Thời điểm cuối năm, khi nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng bắt đầu tăng cao, cũng là thời điểm hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, tiêu thụ hàng giả, kém chất lượng diễn biến phức tạp.

Tạo dựng thói quen sử dụng của người tiêu dùng với các sản phẩm, dịch vụ có bản quyền đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn tình trạng mua bán hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ - một vấn nạn đang gây thiệt hại không nhỏ đối với nền kinh tế Việt Nam hiện nay. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần chú trọng thực hiện các biện pháp thanh tra, kiểm tra và xử lý các đối tượng vi phạm trong lĩnh vực này.

Ngày 18/10, tại Hà Nội, Cục Bản quyền tác giả (thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức Hội thảo "Bản quyền trong hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học" với hai hình thức: trực tiếp và trực tuyến. Sự kiện thu hút đông đảo giới chuyên môn là giảng viên, nhà nghiên cứu, nhà quản lý, luật sư, các chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và khoa học.

Liên quan đến vụ tranh chấp bản quyền trên nền tảng số giữa phim hoạt hình Wolfoo (do Sconnect Việt Nam sở hữu) và phim hoạt hình Peppa Pig (do Entertainment One UK Limited-gọi tắt là eOne-sở hữu) từ năm 2022 tới nay, trong khi chưa có phán quyết cuối cùng, phạm vi ảnh hưởng tới quyền khai thác và sử dụng nhãn hiệu và hình ảnh bộ nhân vật Wolfoo nổi tiếng đang được quan tâm.

Chiều 12/7, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Viện Khoa học sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức hội nghị “Kết nối chủ thể quyền sở hữu trí tuệ trên nền tảng IPPlatform với các chủ thể của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo khu vực phía nam”.

Thực tế cho thấy, sự phổ biến của internet và công nghệ số đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc sao chép và phân phối trái phép các tác phẩm, điều này đặt ra vấn đề về việc làm thế nào để thực thi các quy định bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong bối cảnh nền kinh tế số một cách hiệu quả và công bằng.

Sản xuất, kinh doanh hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ hiện đang là những hành vi vi phạm nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn đến doanh nghiệp, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng.

Những năm qua, nhất là khi được kiện toàn hoạt động theo mô hình ngành dọc, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, song hành cùng hoạt động giao thương ngày càng được mở rộng và phát triển, tình trạng vi phạm trong hoạt động thương mại, nhất là trên môi trường thương mại điện tử còn gia tăng, đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với công tác quản lý.

Hiện tượng hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ lưu hành tràn lan trên thị trường trong thời gian qua đã và đang gây thiệt hại cho cả doanh nghiệp sản xuất, người tiêu dùng.

Hiện nay, nạn hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại, xâm phạm bản quyền thương hiệu… của doanh nghiệp trên môi trường thương mại điện tử ngày càng diễn biến phức tạp. Thực trạng này đòi hỏi các doanh nghiệp cần tăng cường các biện pháp chống hàng giả, bảo vệ thương hiệu và quyền lợi người tiêu dùng.

Tòa án nhân dân TP Hà Nội thụ lý vụ kiện xâm hại quyền tác giả với sói Wolfoo là diễn biến mới của cuộc chiến pháp lý giữa “cha đẻ” Wolfoo” và “cha đẻ” Peppa Pig - hai thương hiệu phim hoạt hình trẻ em có hàng tỷ lượt xem trên các nền tảng số toàn cầu.

Theo Tổng cục Quản lý thị trường, năm 2022, lực lượng Quản lý thị trường trên cả nước đã xử lý 3.069 vụ việc vi phạm liên quan các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, với số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 38 tỷ đồng. Riêng trong 3 tháng đầu năm 2023, đã xử lý 1.764 vụ vi phạm, với số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 15,7 tỷ đồng.

Khai thác sản phẩm sở hữu trí tuệ đang có nhiều vi phạm ở các lĩnh vực và khá phức tạp. Đây là vấn đề cần nhận diện rõ và có những giải pháp hiệu quả.

Ngày 18/4, Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, cơ quan này vừa phối hợp các lực lượng chức năng phát hiện, ngăn chặn một vụ vận chuyển số lượng lớn thuốc lá điếu nhập ngoại nghi vấn vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Ai là tác giả, chủ sở hữu nội dung do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra? Người dùng có thể sử dụng nội dung này không? Nếu xảy ra xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thì ai là người chịu trách nhiệm, có nghĩa vụ pháp lý hoặc giải trình?