Về xã Yên Phong, huyện Yên Mô (Ninh Bình) dễ gặp nhiều người dân, các em nhỏ thả hồn theo những điệu xẩm mộc mạc, bộc bạch cả ‘‘thế giới’’ tâm tư tình cảm. Bà Nguyễn Thị Mận, Chủ nhiệm câu lạc bộ hát xẩm mang tên cố nghệ nhân Hà Thị Cầu, ở huyện Yên Mô cho biết: “Câu lạc bộ có hơn 30 thành viên hát thành thục các điệu xẩm Thập ân, xẩm Ngược đời, Huê tình, xẩm Giọt nước cánh bèo. Nhiều thành viên tuổi nhỏ đã đoạt giải cao trong liên hoan, hội diễn, giao lưu văn hóa nghệ thuật quần chúng toàn quốc’’.
Một mô hình khác mang tên Chiếu Xẩm chợ Lồng ở huyện Yên Mô cũng thu hút nhiều thành viên là giới trẻ. Dưới ánh trăng quê, nhất là vào dịp hè, bên góc sân nhà, sân đình, nhiều em học sinh hát xẩm như lời tự sự hòa tiếng đàn nhị réo rắt, tiếng phách, thanh la, trống mảnh, trống cơm khoan nhặt từng hồi. Ngoài điệu xẩm cổ, Chiếu Xẩm chợ Lồng còn sáng tác nhiều điệu xẩm theo lối đương đại với chủ đề về an toàn giao thông, tiêu trừ tham nhũng, phòng, chống tệ nạn xã hội.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Yên Phong, Nguyễn Xuân Đĩnh cho biết: “Xã tạo mọi điều kiện để nghệ thuật hát xẩm đến với công chúng. Nhiều câu lạc bộ hát xẩm trong huyện được công nhận. Đó là nơi sinh hoạt văn hóa tinh thần của người nông dân quanh năm một nắng, hai sương. Phong trào văn hóa, văn nghệ quần chúng ở Yên Phong cũng từ đó đi lên”.
Năm 2022, cùng với nhiều câu lạc bộ đến từ Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thái Bình, Thanh Hóa, một số câu lạc bộ ở xã Yên Phong, huyện Yên Mô được chọn tham gia “Liên hoan hát xẩm mở rộng” và có 10 tiết mục đoạt giải; trong đó, tiết mục “Dạt nước cánh bèo” của Câu lạc bộ xẩm Hà Thị Cầu và tiết mục “Phạm Công Cúc Hoa” của Chiếu Xẩm chợ Lồng đoạt giải A. Đây là dịp các câu lạc bộ hát xẩm, chiếu xẩm, các nghệ nhân, nghệ sĩ là nông dân ở huyện Yên Mô cống hiến cho công chúng những tinh hoa của nghệ thuật hát xẩm ở vùng quê cố nghệ nhân Hà Thị Cầu, người hát xẩm cuối cùng của thế kỷ XX.
Ngay như Liên hoan hát xẩm, hát chèo huyện Yên Mô lần thứ I-năm 2023 vừa được tổ chức đã thu hút nhiều câu lạc bộ đưa hát xẩm, hát chèo đến với công chúng. Phó Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Yên Mô, Nguyễn Xuân Bính, khẳng định: Đến nay, Yên Mô có 26 câu lạc bộ hát xẩm, hát chèo. Nhiều trường học trong huyện tổ chức học hát xẩm. Nhiều cá nhân say sưa truyền dạy hát xẩm cho thế hệ trẻ. Những góc hát xẩm, chiếu xẩm nơi sân đình, góc quê đã khôi phục và phát triển nghệ thuật hát xẩm; góp phần củng cố hồ sơ trình UNESCO công nhận nghệ thuật hát xẩm là di sản văn hóa phi vật thể, làm dày thêm giá trị văn hóa truyền thống ở vùng đồng bằng sông Hồng.
