Từ ngôi chợ vùng quê này, mỗi ngày khoảng hơn hai tấn thịt chuột được đưa đi các tỉnh, thành phố tiêu thụ, tạo việc làm, thu nhập cho nhiều người dân địa phương...
CHỢ chuột nằm ở ấp Bình Chiến (xã Bình Chánh, huyện Châu Phú), cách Quốc lộ 91 hơn 1 km, thu hút hơn 100 hộ luôn tất bật với việc thu mua, bẫy chuột và sơ chế thịt chuột. Chợ hoạt động quanh năm, chỉ nghỉ ba ngày Tết và ngày rằm hằng tháng.
Gọi là chợ nhưng không quây quần, san sát nhau, các điểm bán nằm cạnh dòng kênh Phù Dật, mỗi điểm cách nhau vài chục mét. Thông thường, khoảng 9 giờ sáng, các lái chuột gom chuột đồng từ miệt Bảy Núi (tỉnh An Giang); Kiên Lương, Hòn Đất (tỉnh Kiên Giang) về giao cho các vựa. Chủ vựa thuê nhân công xử lý chuột bảo đảm vệ sinh rồi cho vào các thùng ướp đá để sau 11 giờ trưa xe tải đến nhận hàng đưa đi các địa phương trong và ngoài tỉnh.
Chủ vựa Nguyễn Duy Lâm hơn 17 năm sống bằng nghề thu mua chuột đồng nhớ lại, hơn 25 năm trước, vùng này chỉ có vài hộ bán chuột, mỗi ngày cũng chỉ vài chục ký. Khi lượng người mua tăng lên, lượng người bán cũng tăng theo và chợ chuột Phù Dật hình thành, nổi tiếng nhất tỉnh An Giang rồi cả vùng Tây Nam Bộ. Hiện, chợ có ba vựa lớn, hàng chục điểm nhỏ chuyên thu mua, bán và chế biến thịt chuột.
Mùa cao điểm bán thịt chuột là từ tháng 2 đến tháng 7 dương lịch do lúc này lúa trổ đòng đòng, chuột có nhiều thức ăn nên béo và chúng sinh sôi cũng rất nhanh. Từ tháng 8 đến tháng 11 trong năm là mùa nước nổi về, nhiều nơi không trồng lúa mà mở đồng đón phù sa nên chuột đói, rúc lên gò cao trốn nước, thịt kém ngon. Chuột còn sống, tùy thời điểm có giá khác nhau. Hiện, chuột đang nhiều nên giá bình quân khoảng 50.000 đồng đến 60.000 đồng/kg. Dịp Tết, món thịt chuột luôn hút hàng, giá hơn 170.000 đồng/kg, cao hơn ngày thường rất nhiều nhưng không đủ để bán.
Chợ chuột Phù Dật có những quy ước khá rõ ràng. Tại đây, chủ vựa chỉ thu mua chuột đồng, là chuột dính bẫy, chuột bị chích điện hay dính bả, họ sẽ không mua. Chuột nhỏ hay những con sức yếu bị ngộp chết, chủ vựa bán cho cơ sở nuôi trăn, cá sấu với giá khoảng 20.000 đồng/kg. Gần như không có bộ phận nào của chuột bị bỏ phí, kể cả da và đuôi cũng được gom lại bán cho các điểm nuôi cá công nghiệp với giá vài nghìn đồng mỗi ký...
Vựa chuột của ông Nguyễn Duy Lâm có 15 người làm, hầu hết là phụ nữ với công việc liên quan đến sơ chế thịt chuột, tiền công 20.000 đồng mỗi giờ làm việc. Bà Nguyễn Thị Nga làm công hơn 10 năm tại đây cho biết, công việc ổn định và nhẹ nhàng, dù nắng hay mưa, chuột vẫn được đưa về chợ đều đặn, chịu khó mỗi ngày làm việc hơn 5 giờ là có tiền trang trải cuộc sống.
Tại chợ chuột Phù Dật, từ 9 đến 14 giờ chiều mỗi ngày, nhiều người tập trung với công việc sơ chế thịt chuột quen thuộc. Cùng lúc, nhiều xe gắn máy, xe tải nhộn nhịp ra vào vận chuyển thịt chuột đi tiêu thụ. Từ 15 giờ trở đi, việc mua bán gần như kết thúc, xóm làng yên ắng trở lại.
Thịt chuột không sợ ế. Theo nhiều người, ăn thịt heo, bò, gà, vịt nhiều cũng ngán nên nhiều người, cả ở thành thị lẫn nông thôn có nhu cầu đổi khẩu vị sang thực phẩm khác và thịt chuột là một sự lựa chọn. Nhờ vậy, chợ chuột Phù Dật luôn sôi động quanh năm. Tại đây, ai làm việc nấy tùy theo sức khỏe và sở thích. Anh Nguyễn Văn An cho biết, anh thích đi xa gom chuột, mỗi ngày cũng kiếm được vài trăm nghìn đồng, một khoản thu nhập khá cao so với mặt bằng cuộc sống ở vùng quê này.
