Trong những năm gần đây, tình trạng sản xuất, buôn bán và tiêu thụ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tại Việt Nam diễn biến phức tạp, để lại những hệ lụy nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng, uy tín của doanh nghiệp và sự phát triển lành mạnh của thị trường.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 82/CĐ-TTg về tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Ngày 2/6, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình có văn bản chỉ đạo phương án xử lý vấn đề phát sinh đối với nhãn hiệu có thể chịu tác động do sắp xếp đơn vị hành chính ở địa phương. Theo đó, các đơn vị cấp tỉnh được giao tạm thời quản lý nhãn hiệu hàng hóa được bảo hộ mang tên địa danh khi sắp xếp đơn vị hành chính. 

Ngày 18/4, Bộ Công thương có công điện hỏa tốc gửi Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Ủy ban nhân dân, Sở Công thương các địa phương về việc tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, kiểm soát thị trường, đặc biệt với các sản phẩm sữa, thuốc, thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Thời điểm cuối năm, khi nhu cầu mua sắm của người tiêu dùng bắt đầu tăng cao, cũng là thời điểm hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất, tiêu thụ hàng giả, kém chất lượng diễn biến phức tạp.

Tạo dựng thói quen sử dụng của người tiêu dùng với các sản phẩm, dịch vụ có bản quyền đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn tình trạng mua bán hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ - một vấn nạn đang gây thiệt hại không nhỏ đối với nền kinh tế Việt Nam hiện nay. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cần chú trọng thực hiện các biện pháp thanh tra, kiểm tra và xử lý các đối tượng vi phạm trong lĩnh vực này.

Ngày 18/10, tại Hà Nội, Cục Bản quyền tác giả (thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức Hội thảo "Bản quyền trong hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học" với hai hình thức: trực tiếp và trực tuyến. Sự kiện thu hút đông đảo giới chuyên môn là giảng viên, nhà nghiên cứu, nhà quản lý, luật sư, các chuyên gia trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo và khoa học.

Liên quan đến vụ tranh chấp bản quyền trên nền tảng số giữa phim hoạt hình Wolfoo (do Sconnect Việt Nam sở hữu) và phim hoạt hình Peppa Pig (do Entertainment One UK Limited-gọi tắt là eOne-sở hữu) từ năm 2022 tới nay, trong khi chưa có phán quyết cuối cùng, phạm vi ảnh hưởng tới quyền khai thác và sử dụng nhãn hiệu và hình ảnh bộ nhân vật Wolfoo nổi tiếng đang được quan tâm.

Chiều 12/7, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Viện Khoa học sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức hội nghị “Kết nối chủ thể quyền sở hữu trí tuệ trên nền tảng IPPlatform với các chủ thể của hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo khu vực phía nam”.

Thực tế cho thấy, sự phổ biến của internet và công nghệ số đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc sao chép và phân phối trái phép các tác phẩm, điều này đặt ra vấn đề về việc làm thế nào để thực thi các quy định bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong bối cảnh nền kinh tế số một cách hiệu quả và công bằng.

Sản xuất, kinh doanh hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ hiện đang là những hành vi vi phạm nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn đến doanh nghiệp, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích chính đáng của người tiêu dùng.

Những năm qua, nhất là khi được kiện toàn hoạt động theo mô hình ngành dọc, lực lượng quản lý thị trường cả nước đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, song hành cùng hoạt động giao thương ngày càng được mở rộng và phát triển, tình trạng vi phạm trong hoạt động thương mại, nhất là trên môi trường thương mại điện tử còn gia tăng, đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với công tác quản lý.

Hiện tượng hàng giả, hàng nhái, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ lưu hành tràn lan trên thị trường trong thời gian qua đã và đang gây thiệt hại cho cả doanh nghiệp sản xuất, người tiêu dùng.

Theo Tổng cục Quản lý thị trường, năm 2022, lực lượng Quản lý thị trường trên cả nước đã xử lý 3.069 vụ việc vi phạm liên quan các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, với số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 38 tỷ đồng. Riêng trong 3 tháng đầu năm 2023, đã xử lý 1.764 vụ vi phạm, với số tiền xử phạt vi phạm hành chính hơn 15,7 tỷ đồng.

Khai thác sản phẩm sở hữu trí tuệ đang có nhiều vi phạm ở các lĩnh vực và khá phức tạp. Đây là vấn đề cần nhận diện rõ và có những giải pháp hiệu quả.

Ngày 18/4, Cục Hải quan Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, cơ quan này vừa phối hợp các lực lượng chức năng phát hiện, ngăn chặn một vụ vận chuyển số lượng lớn thuốc lá điếu nhập ngoại nghi vấn vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Ai là tác giả, chủ sở hữu nội dung do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra? Người dùng có thể sử dụng nội dung này không? Nếu xảy ra xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thì ai là người chịu trách nhiệm, có nghĩa vụ pháp lý hoặc giải trình?

Bất cập bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ đối với nhãn hiệu hàng hóa

Củng cố thực thi quyền sở hữu trí tuệ văn hóa và sáng tạo

Cục Sở hữu trí tuệ nhà nước Trung Quốc (CNIPA) vừa cho biết sẽ thúc đẩy kênh thế chấp quyền sở hữu trí tuệ để hỗ trợ các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ huy động vốn, nhằm ứng phó với các tác động của đại dịch Covid-19.

Trong nỗ lực đóng góp nhiều hơn cho cuộc chiến chống đại dịch, ngày 13/6, Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) tiến hành các cuộc thảo luận nhằm đạt được sự đồng thuận trong việc gỡ bỏ quyền sở hữu trí tuệ đối với vaccine ngừa Covid-19.

Thực thi quyền sở hữu trí tuệ là một trong những nội dung quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ do các cơ quan có thẩm quyền (Thanh tra chuyên ngành, cơ quan Quản lý thị trường, Công an, Hải quan, Ủy ban nhân dân các cấp và Tòa án) thực hiện.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Hữu Dũng, qua 16 năm thi hành, Luật Sở hữu trí tuệ bộc lộ những bất cập, khó khăn, vướng mắc. Do đó, việc sửa đổi lần này là yêu cầu cấp thiết đối với sự phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng.

Nhiều nhóm khởi nghiệp chỉ tập trung vào hình thành doanh nghiệp, kêu gọi vốn đầu tư, ít chú trọng đến việc tạo lập các tài sản trí tuệ mới, bảo hộ và khai thác các quyền sở hữu trí tuệ; hoặc có bảo hộ và khai thác nhưng chưa hiệu quả, gây không ít khó khăn cho hoạt động nghiên cứu sáng tạo, ứng dụng vào sản xuất, kinh doanh cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ nhằm phát huy tài sản trí tuệ thành nguồn lực cho phát triển sản xuất kinh doanh, đồng thời nâng cao đáng kể mức độ bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ phù hợp với cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia như CPTPP và EVFTA.