Niềm tự hào của ngành Công nghiệp quốc phòng Việt Nam

Qua 35 năm xây dựng và trưởng thành, đến nay Công ty TNHH MTV 189 (Nhà máy Z189), thuộc Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng đã phát triển thành một doanh nghiệp Quân đội có quy mô lớn, với doanh thu hằng năm đạt hơn 1.000 tỷ đồng. Đến nay, nhà máy đã xuất khẩu hơn 150 tàu, thuyền đến hơn 40 quốc gia, khẳng định thương hiệu đơn vị đóng tàu hàng đầu của Việt Nam ở trong nước và quốc tế.
Thủ trưởng Tổng cục Công nghiệp quốc phòng thăm và kiểm tra sản phẩm do Nhà máy Z189 sản xuất. Nguồn: Tuyên huấn Nhà máy Z189.
Thủ trưởng Tổng cục Công nghiệp quốc phòng thăm và kiểm tra sản phẩm do Nhà máy Z189 sản xuất. Nguồn: Tuyên huấn Nhà máy Z189.

Nỗ lực vượt khó, khẳng định vững chắc thương hiệu

Nhà máy Z189 được thành lập ngày 17/1/1989, xuất thân từ Xưởng 10B thuộc Phòng Công binh, Bộ Tham mưu, Quân khu 3, sau đổi tên thành Xí nghiệp 189, rồi Công ty 189, với chức năng, nhiệm vụ ban đầu là: Đóng mới, sửa chữa các phương tiện thủy; trung, đại tu các loại xe máy công trình; tổ chức đoàn vận tải thủy, bộ; tổ chức khai thác than và đá chịu lửa; tổ chức sản xuất các mặt hàng cơ khí; kinh doanh vật tư cơ khí.

Cuối năm 2003, theo yêu cầu, nhiệm vụ, Bộ Quốc phòng có quyết định chuyển giao Công ty 189 thuộc Bộ Tư lệnh Quân khu 3 về trực thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng. Tháng 4/2006, công ty được chuyển đổi từ doanh nghiệp kinh tế thành Công ty quốc phòng, an ninh và được mang phiên hiệu quân sự là Nhà máy Z189.

Cho đến bây giờ, Thượng tá Đào Minh Thắng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Công ty TNHH MTV 189 vẫn nhớ về thời kỳ gian khó, khi đơn vị mới chập chững bước vào sản xuất, kinh doanh. Khi đó, nhà máy chỉ có 40 cán bộ, công nhân viên, chiến sĩ; mặt bằng cơ sở sản xuất nhỏ hẹp, thiết bị thô sơ, lạc hậu; đồng vốn ít ỏi, kiến thức về kinh tế, nhất là trong lĩnh vực chuyên môn đóng tàu còn hạn chế, tưởng chừng như khó có thể đứng vững. Song, với tinh thần đoàn kết, chủ động, sáng tạo và ý chí quyết tâm cao, cán bộ, công nhân viên Nhà máy Z189 đã nỗ lực vượt qua khó khăn, từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Đặc biệt, nhà máy đã đóng mới hàng loạt các loại tàu chở quân, tàu vận tải, tàu cá, tàu tuần tra và tàu hàng vỏ thép, đóng mới thành công những sản phẩm tàu, xuồng cao cấp vỏ hợp kim nhôm phục vụ quốc phòng, an ninh và dân sinh.

Niềm tự hào của ngành Công nghiệp quốc phòng Việt Nam ảnh 1

Tàu tìm kiếm cứu nạn ngầm đa năng MSSARS 9316 (Yết Kiêu 927), do Nhà máy Z189, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng sản xuất năm 2022. Nguồn: Tuyên huấn Nhà máy Z189.

Hành trình "vươn ra biển lớn"

Trước yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới, năm 2005, công ty được Thường vụ Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Thường vụ Đảng ủy, Thủ trưởng Tổng cục Công nghiệp quốc phòng quan tâm, đầu tư xây dựng giai đoạn I Nhà máy đóng mới, sửa chữa tàu thủy tại phường Đông Hải 2 (quận Hải An, TP Hải Phòng), trên diện tích 35,4 ha.

Kể từ đó, nhà máy đã có bước chuyển mình mạnh mẽ, vươn lên trở thành một trong những đơn vị đóng tàu hàng đầu của Việt Nam, khẳng định uy tín, thương hiệu vững chắc ở trong nước và quốc tế. Với mặt bằng nhà xưởng, dây chuyền máy móc, thiết bị đồng bộ, hiện đại ngang tầm các nước trong khu vực và thế giới, năng lực sản xuất và khả năng thích ứng với nền kinh tế được nâng lên tầm cao mới; tích cực đẩy mạnh hội nhập, hợp tác quốc tế với các đối tác từ các nước có nền công nghiệp đóng tàu tiên tiến, chủ động hợp tác chuyển giao công nghệ hai chiều. Bên cạnh đó, nhà máy còn áp dụng nhiều phương thức quản lý tiên tiến, hiện đại như: Áp dụng tiêu chuẩn ISO 9001:2015, ISO 14001:2015, JH143, 5S..., góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý của doanh nghiệp.

Thực hiện chủ trương, định hướng chiến lược của Đảng, Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, trực tiếp là Tổng cục Công nghiệp quốc phòng về phát triển công nghiệp quốc phòng theo hướng tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại, Nhà máy Z189 đã tập trung nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học và công nghệ, sản xuất quốc phòng, phát triển kinh tế, đẩy mạnh xuất khẩu. Nhà máy đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nghiên cứu, đóng mới thành công nhiều loại tàu quân sự hiện đại lần đầu được đóng mới trong nước, có yêu cầu kỹ thuật cao, phức tạp, trang bị vũ khí, khí tài hiện đại, hoạt động dài ngày trên biển cho các lực lượng vận tải cấp chiến lược, chiến dịch; bảo đảm phương tiện, vũ khí trang bị kỹ thuật cho lực lượng dân quân biển và các đơn vị trong toàn quân.

Bên cạnh đó, nhà máy còn đảm nhiệm sửa chữa hàng trăm lượt tàu quân sự; chú trọng phát triển đa dạng sản phẩm vũ khí trang bị kỹ thuật có ý nghĩa chiến lược, công nghệ cao, phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và dự án quốc phòng trọng điểm; tích cực tham gia nghiên cứu, chế tạo một số loại xe quân sự và sản phẩm cơ khí chính xác cao...

Ngoài nhiệm vụ sản xuất quốc phòng, nhà máy còn đóng mới và xuất khẩu nhiều loạt tàu, thuyền chuyên dụng có giá trị kinh tế cao, như: tàu cứu hộ tàu ngầm, tàu huấn luyện hàng không, tàu cung ứng thuyền viên... tới hơn 40 nước trên thế giới. Qua đó khẳng định uy tín, năng lực và tương lai phát triển của Nhà máy Z189, góp phần phát triển bền vững kinh tế biển.

Nói về "cái khó" trong hành trình "vươn ra biển lớn" của đơn vị, Thượng tá Tạ Thanh Hải, Giám đốc Nhà máy Z189 cho biết, trong quá trình phát triển, các doanh nghiệp quân đội nói chung còn gặp nhiều khó khăn, bởi năng lực cạnh tranh còn hạn chế, khó tuyển dụng nhân lực đóng tàu; nguồn lực dành cho đầu tư đóng tàu phục vụ nhiệm vụ quốc phòng, an ninh còn hạn chế, trong khi, nhu cầu về tàu, thuyền đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc là rất lớn; cơ chế chính sách đối với doanh nghiệp quốc phòng nói chung còn nhiều bất cập; Nhà nước chưa có cơ chế, chính sách về xuất khẩu các sản phẩm quốc phòng...

"Thời gian tới, Nhà máy Z189 tiếp tục quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương, Quân ủy Trung ương, nhất là Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng...; tiếp tục đầu tư, phân bổ các nguồn lực phù hợp, có chiến lược phát triển sản phẩm quốc phòng, kinh tế dài hạn, bài bản, phù hợp xu hướng thị trường, kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế; luôn dám nghĩ, dám làm, tiên phong đi đầu phát triển sản phẩm mới, công nghệ mới trong lộ trình xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm; tập trung xây dựng Đảng bộ Z189 thường xuyên đạt tiêu chuẩn trong sạch, vững mạnh tiêu biểu; phấn đấu hoàn thành tốt hơn nữa nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và kinh tế; phát huy truyền thống đơn vị anh hùng, giữ vững uy tín, thương hiệu Nhà máy Z189, xứng đáng là "địa chỉ đỏ" về đóng tàu cấp chiến lược của quân đội, góp phần xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, xây dựng, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới", Thượng tá Đào Minh Thắng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Công ty TNHH MTV 189 nhấn mạnh.

Với việc mạnh dạn đầu tư vào công nghệ đóng tàu vỏ hợp kim nhôm, Nhà máy Z189 đã có bước tiến vượt bậc trong ngành đóng tàu. Các loại sản phẩm tàu, xuồng đóng mới với chất lượng cao, như: Tàu tuần tra cao tốc, tàu trinh sát, tàu chỉ huy huấn luyện chiến đấu, tàu đổ bộ, tàu cứu nạn tự phục hồi cân bằng, tàu khách hai thân vỏ hợp kim nhôm... vừa góp phần nâng cao sức mạnh chiến đấu của quân đội, vừa thiết thực phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế dân sinh.