Hiện nay, nghề nuôi heo đen ở huyện An Lão không chỉ giúp đồng bào dân tộc thiểu số nâng cao thu nhập, mà còn góp phần hiệu quả vào chương trình xóa đói giảm nghèo tại địa phương. Từ 3-4 con giống ban đầu, hiện nay ở An Lão có nhiều hộ đã mở rộng mô hình nuôi heo đen lên đến hàng chục con.
Chị Đinh Thị Phúc, cán bộ nông nghiệp xã An Trung, huyện An Lão đưa chúng tôi đi thăm một số mô hình nuôi heo đen ở thôn 8. Heo được nuôi trong chuồng xây dựng đơn sơ, chủ yếu chỉ để chúng tránh mưa tránh nắng. Bởi không gian sinh hoạt của giống heo này rất rộng, cả vườn rừng mênh mông. Một điểm đặc biệt là heo đen không tăng trọng nhanh và to như heo nuôi ở miền xuôi, nhưng giá trị kinh tế rất cao do chất lượng thịt ngon và được thị trường ưa chuộng.
“Theo tập quán chăn nuôi của người Ba Na, heo đen được bà con thả rông để tự tìm kiếm thức ăn quanh vườn. Người nuôi chỉ cho heo ăn các loại phụ phẩm nông nghiệp, rau, lá khoai, lá môn, cây chuối… chứ không cho ăn cám công nghiệp nên giảm được chi phí thức ăn chăn nuôi. Thịt heo đen rắn chắc, ít mỡ. Ngoài ra, là giống heo bản địa nên heo đen rất dễ thích ứng với thời tiết, khí hậu tại địa phương, lại có sức đề kháng cao nên chống chọi với dịch bệnh rất tốt”, chị Phúc thông tin.
 |
| Từ mô hình nuôi heo đen, nhiều hộ dân đã vươn lên thoát nghèo. |
Xã An Trung là địa phương có đông đồng bào Ba Na sinh sống, do đó mô hình nuôi heo đen tại đây chủ yếu tập trung theo hướng thương phẩm, xuất bán trong và ngoài tỉnh. Heo đen có khả năng sinh sản nhanh nên người nuôi cũng dễ tái đàn và đỡ công chăm sóc so các loại heo khác. Heo nuôi từ 7 đến 8 tháng là có thể xuất chuồng, với trọng lượng mỗi con khoảng 20-30kg. Giá bán dao động từ 90.000 đến 180.000 đồng/kg heo hơi, gấp đôi giá heo khác.
Hiện nay, một số hộ nuôi đã chuyển từ chăn thả tự nhiên sang nuôi thả trong phạm vi vườn có rào chắn để hạn chế dịch bệnh và bảo đảm vệ sinh môi trường. Bà con cho biết, thời điểm hiện nay, dù giá heo đen không còn cao như trước, nhưng thương hiệu heo đen An Lão đã được nhiều nơi biết đến, nên giá heo hơi có xuống thấp thì người nuôi vẫn có thể duy trì đàn.
Phó trưởng Phòng Dân tộc huyện An Lão Phạm Minh Tâm cho biết: “Giá trị của heo đen luôn cao hơn các giống heo khác. Một năm nuôi mấy lứa heo, mỗi hộ có thể thu được 40-50 triệu đồng. Lãi từ tiền nuôi heo, bà con đầu tư chăm sóc rừng trồng. Nhờ nguồn thu nhập ổn định, nhiều hộ dân đã mạnh dạn phát triển, mở rộng mô hình nuôi trồng, từ đó có điều kiện xây mới nhà cửa, con cái được ăn học đầy đủ, làm thay đổi đáng kể diện mạo huyện An Lão so trước đây”.
Theo UBND huyện An Lão, để mô hình nuôi heo đen bản địa ngày càng được nhân rộng, sau khi được cấp giống heo đen, nuôi trong thời gian một năm trở lại, hộ dân phải đối ứng bằng tiền 15% giá trị con heo để tiếp tục đầu tư cho hộ khác.
Ông Đỗ Đình Biểu, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện An Lão cho biết, huyện đang đẩy mạnh thực hiện chính sách hỗ trợ, khuyến khích người dân phát triển mô hình nuôi heo đen đặc sản, nhằm tạo ra sản phẩm đặc trưng của địa phương, từ đó góp phần phát triển kinh tế hộ, nhất là hộ đồng bào dân tộc thiểu số. Phòng đã cử cán bộ thường xuyên theo dõi, tư vấn cho bà con cách làm chuồng trại, chăm sóc, ngừa dịch bệnh trong quá trình nuôi để giúp mang lại hiệu quả cao.
Bên cạnh đó, trong những năm qua, ngành chức năng huyện An Lão đã phối hợp với Trung tâm Giáo dục thường xuyên tổ chức đào tạo cho bà con nghề nuôi heo đen, nuôi trâu, bò và trồng cây có múi. Riêng năm 2023, An Lão đã mở 14 lớp dạy nghề nông nghiệp với 455 học viên theo học, gồm các nghề: nuôi heo rừng, nuôi heo thả, nuôi và phòng trị bệnh cho gia súc…
Với những giá trị kinh tế mang lại, heo đen của An Lão đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao và được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) chứng nhận quyền sở hữu sản phẩm và chứng nhận nhãn hiệu tập thể địa phương. Phó Chủ tịch UBND huyện An Lão Đỗ Tùng Lâm cho biết, trong thời gian tới, huyện An Lão sẽ tiếp tục nhân rộng các mô hình chăn nuôi hiệu quả gắn với nguồn quỹ hỗ trợ nông dân. Đồng thời chú trọng xây dựng liên kết sản xuất nhằm nâng cao giá trị sản phẩm, góp phần tạo đầu ra ổn định để đồng bào dân tộc thiểu số nâng cao thu nhập, từng bước xóa đói, giảm nghèo, vươn lên làm giàu trên mảnh đất quê hương.
