Chiều 1/12, tại Hà Nội, Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin về tăng cường thực thi Nghị quyết của Quốc hội về quy định cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Quốc hội ban hành Nghị quyết 173/2024/QH15 cấm các sản phẩm thuốc lá mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 được xem là biện pháp mạnh mẽ để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ trước những tác hại không mong muốn. Tuy nhiên đến nay, do thiếu chế tài cụ thể, các cơ quan chức năng vẫn khó kiểm soát mặt hàng này.
Việt Nam, là một trong những quốc gia có tỷ lệ hút thuốc lá cao trên thế giới, khoảng 15,6 triệu người trưởng thành sử dụng thuốc lá (chiếm 22,5%). Những người hút thuốc, hút thuốc lá thụ động (hít phải khói thuốc) có thể mắc các bệnh ung thư, các triệu chứng hô hấp, đột quỵ, tim mạch, thai nhi chậm phát triển hoặc sinh non...
Việt Nam là một trong những quốc gia ký kết sớm nhất Công ước khung về Kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới thể hiện rõ chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta trong việc chủ động hội nhập quốc tế, đồng thời coi trọng công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Nhằm lôi kéo người sử dụng thuốc lá, các công ty sản xuất thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã quảng bá cho là sản phẩm của mình là “an toàn hơn”. Tuy nhiên thực chất các sản phẩm này vẫn chứa nhiều hóa chất độc hại, có khả năng gây nghiện mạnh, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ rất lớn về pha, trộn các chất gây nghiện, ma túy.
Trong bối cảnh nhiều quốc gia đang đối mặt với việc cắt giảm ngân sách y tế công và sự mở rộng chiến lược tiếp thị của ngành công nghiệp thuốc lá, thì cần có giải pháp bảo đảm nguồn tài chính bền vững nhằm thúc đẩy việc thực hiện hiệu quả Công ước khung về Kiểm soát thuốc lá (FCTC) của Tổ chức Y tế Thế giới.
Trong bối cảnh thị trường thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là thuốc lá điện tử đã gây ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe cộng đồng, vì vậy Quốc Hội đã ban hành Nghị quyết 173/2024/QH15 nhằm cấm hoàn toàn các sản phẩm này từ ngày 1/1/2025.
Theo thống kê mới nhất của Bộ Y tế, trong hai năm qua, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong tất cả các nhóm tuổi của đều tăng cao, nhất là học sinh từ 13-15 tuổi. Mặc dù các loại thuốc lá thế hệ mới đã bị cấm nhưng những sản phẩm độc hại này vẫn len lỏi vào môi trường học đường, nhắm vào trẻ em và thanh thiếu niên.
Việc kiểm soát chặt chẽ các sản phẩm thuốc lá mới, không chỉ góp phần ngăn ngừa tác hại đối với giới trẻ, mà còn là hành động thiết thực để giảm thiểu gánh nặng bệnh tật cho toàn xã hội.
Trong những năm gần đây, Việt Nam đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể việc tiêu thụ các sản phẩm thuốc lá, trong đó bao gồm cả thuốc lá điếu truyền thống và các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Tuy nhiên, tình trạng gia tăng hoạt động buôn lậu các sản phẩm này đang gây ra nhiều hệ lụy xấu cho sức khỏe cộng đồng, kinh tế đất nước và trật tự xã hội.
Cử tri và nhân dân đồng tình với quy định cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng từ năm 2025, đồng thời mong muốn các cơ quan chức năng sớm ban hành văn bản quy phạm pháp luật để xử lý đối với các đơn vị, cá nhân tàng trữ, mua bán trái phép thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Trước những ảnh hưởng của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng (thuốc lá mới), tại kỳ họp thứ 8 diễn ra cuối tháng 11/2024, Quốc hội khóa XV đã thông qua nghị quyết về việc cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, các loại khí, chất gây nghiện, gây tác hại cho sức khỏe con người từ năm 2025.
Ngày 25/12, tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức Hội thảo Cung cấp thông tin báo chí Kế hoạch triển khai thi hành Nghị quyết của Quốc hội về hoạt động chất vấn tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.
Bộ Y tế cần sớm xây dựng các văn bản hướng dẫn thực hiện Nghị quyết của Quốc hội cấm sử dụng, sản xuất, kinh doanh lưu hành các sản phẩm thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shiha,…). Đồng thời, tăng cường hoạt động thanh tra, giám sát việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và xử lý vi phạm theo Nghị định 117/2020/NĐ-CP về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang nhấn mạnh, việc cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng thuộc thẩm quyền của Quốc hội và là vấn đề phải xử lý cấp bách, do đó Quốc hội đã xử lý ngay vấn đề thuộc thẩm quyền.
Mặc dù các sản phẩm thuốc lá mới chưa được phép nhập khẩu, quảng cáo hoặc bán tại Việt Nam, nhưng tỷ lệ sử dụng các sản phẩm này đã có sự gia tăng, nhất là ở học sinh phổ thông trung học tại khu vực thành thị.
Đó là cảnh báo của các chuyên gia trong nước và quốc tế đưa ra sau khi nhiều nghiên cứu cho thấy tỷ lệ người hút thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) đang có sự gia tăng nhanh trong giới trẻ.
Chiều 11/11, trong phiên chất vấn Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan, một trong những vấn đề “nóng” được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đặt câu hỏi là về thuốc lá thế hệ mới, bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Theo đánh giá của Bộ Y tế, thuốc lá mới, bao gồm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng là sản phẩm gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe, kinh tế, xã hội và môi trường sống. Đặc biệt, loại thuốc lá này ảnh hưởng trực tiếp đến thanh thiếu niên.
Trao đổi tại Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm kiểm soát thuốc lá của các nước khu vực ASEAN, được tổ chức chiều 4/11, Tiến sĩ Ulysses Dorotheo, Giám đốc Điều hành của Liên minh phòng chống tác hại thuốc lá khu vực Đông Nam Á (SEATCA) cho rằng đã đến lúc cần thiết của lệnh cấm thiết bị thuốc lá điện tử.
Việt Nam, giống như các nước ASEAN khác, đang phải đối mặt với vấn đề gia tăng sử dụng các loại thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) nhất là trong giới trẻ. Chính sách cấm là cách hiệu quả nhất để giải quyết vấn đề này và tránh lặp lại sai lầm khi để nạn dịch thuốc lá gia tăng.
Chiều 29/10, tại Hà Nội, Bộ Y tế tổ chức Hội thảo công bố "Báo cáo tổng hợp và phân tích các nghiên cứu, báo cáo của quốc tế và trong nước về tác hại của thuốc lá mới, qua đó đề xuất các biện pháp ngăn chặn thuốc lá mới” theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Các nghiên cứu, thống kê cho thấy nếu tỷ lệ sử dụng thuốc lá truyền thống có xu hướng giảm (khoảng 0,5%/năm ở nhóm người trưởng thành) thì lại đang có sự gia tăng tỷ lệ thuốc lá mới (thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng) trong giới trẻ.
Sáng 22/10, tại Đà Nẵng, Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức hội nghị Tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá cho phóng viên, biên tập viên báo, đài; cán bộ, công chức, viên chức thông tin và truyền thông trên địa bàn thành phố.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhận định: thuốc lá điếu, nhất là thuốc lá điện tử, nung nóng và các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới khác đều là những sản phẩm gây hại đối với sức khỏe, trong đó 90% bệnh nhân mắc bệnh ung thư phổi, 75% bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là do sử dụng thuốc lá. Tại Việt Nam, mỗi năm có ít nhất 40 nghìn ca tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá. Đáng lo ngại, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trong giới trẻ ở nước ta đang có xu hướng gia tăng thời gian gần đây.
14% học sinh Việt Nam đã từng sử dụng thuốc lá điện tử, trong đó có 7% hiện đang sử dụng. Con số này cho thấy có một bộ phận đáng kể thanh thiếu niên cảm thấy bị hấp dẫn bởi các sản phẩm này, trong khi, thuốc lá mới có nhiều hệ lụy về mặt sức khỏe.
Ngày 24/9 Quỹ VinFuture phối hợp Trường đại học Y tế công cộng tổ chức hội thảo InnovaConnect với chủ đề “Phòng chống tác hại của thuốc lá mới: Bằng chứng khoa học và kinh nghiệm tại Việt Nam và trên thế giới” với sự tham gia của đông đảo chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước.
Thế giới có khoảng 37 triệu trẻ em, từ 13 đến 15 tuổi, hút thuốc lá. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) kêu gọi các chính phủ nhanh chóng hành động để bảo vệ thế hệ tương lai của đất nước.
Ngày 5/7, tại Hà Nội, Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo Cung cấp thông tin cho báo chí về tác hại của thuốc lá mới và đề xuất các biện pháp cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, tàng trữ, quảng cáo các sản phẩm này.