Tâm lý sợ trách nhiệm

Ngoài những nguyên nhân khách quan (thiếu mặt bằng, vốn đầu tư bị chi phối bởi nhiều luật định…) khiến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công tại Thành phố Hồ Chí Minh mới đạt 29% (thấp hơn 5% so với bình quân cả nước), còn có nguyên nhân từ sự hạn chế về năng lực, thậm chí có tình trạng sợ trách nhiệm, né trách nhiệm của một bộ phận cán bộ quản lý. Điều này rất đáng lo ngại đối với một thành phố là trung tâm kinh tế của cả nước.
0:00 / 0:00
0:00

Theo Ban Kinh tế-Ngân sách HĐND Thành phố Hồ Chí Minh, đến nay, thành phố vẫn còn 100 dự án chưa giải ngân được đồng vốn nào; 12 dự án giải ngân dưới 10%, dẫn đến tiến độ thi công không được bảo đảm, tăng tổng mức đầu tư, gây lãng phí. Có thể điểm mặt, kể tên hàng loạt dự án chưa giải ngân hoặc giải ngân thấp như: dự án xây Bệnh viện Nhi Đồng được bố trí vốn 1.000 tỷ đồng kéo dài từ năm 2019 đến nay chưa giải ngân được đồng nào; dự án hầm chui nút giao Nguyễn Văn Linh-Nguyễn Hữu Thọ, vốn bố trí 200 tỷ đồng, mới giải ngân 9,3 tỷ đồng (5%); dự án nút giao An Phú 375 tỷ đồng, mới giải ngân 14 tỷ đồng (4%); dự án vệ sinh môi trường thành phố giai đoạn 2 bố trí 1.990 tỷ đồng, mới giải ngân 73 tỷ đồng (4%)...

Tại phiên họp về tình hình đầu tư công mới đây, Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi đã nhận trách nhiệm khi thành phố có tỷ lệ giải ngân thấp. Theo Chủ tịch UBND thành phố, thời gian qua, thành phố đã dành nhiều thời gian chỉ đạo, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc nhưng tình hình chưa có nhiều chuyển biến. Trong đó, có những vấn đề phức tạp, tồn tại lâu, cần thời gian để tạo sự thay đổi; nhiều vấn đề thành phố đã kết luận, nhưng sở, ngành, địa phương còn ngại, chưa triển khai. Nhận thấy những khuyết điểm, hạn chế có nguyên nhân từ yếu tố bộ máy tổ chức thực hiện, UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã đề ra các giải pháp nhằm đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Đó là thường xuyên đôn đốc, chỉ đạo các đơn vị hoàn thành giải ngân vốn; đánh giá kết quả, lắng nghe và tháo gỡ khó khăn; thường xuyên rà soát, kiểm điểm tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng; chủ động cân đối các nguồn vốn; tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát…

Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy, trong những giải pháp này, thông điệp mà lãnh đạo thành phố mong muốn là các sở, ngành, địa phương hãy bỏ tâm lý sợ trách nhiệm. Người đứng đầu địa phương, lĩnh vực phải rà soát, phân loại các dự án vướng ở đâu để có giải pháp tháo gỡ cụ thể, vào cuộc một cách chi tiết, nếu cần thì kiến nghị thành phố, thành phố vướng thì Chính phủ vào cuộc hỗ trợ.

Ngoài khơi gợi tinh thần tự giác, ý thức trách nhiệm của mỗi cán bộ thì ngay lúc này, vai trò giám sát của HĐND, của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp cần được thể hiện. Thông qua việc giám sát, các tổ chức sẽ kịp thời phát hiện đơn vị nào, cá nhân nào chưa làm hết trách nhiệm, chưa nỗ lực cố gắng tháo gỡ các vướng mắc trong đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Thành phố Hồ Chí Minh sắp hoàn thành cổng dịch vụ công cung cấp 100% dịch vụ công trực tuyến toàn phần với các thủ tục hành chính đủ điều kiện. Ngoài vai trò đẩy nhanh tiến độ các thủ tục hành chính vốn đang ì ạch lâu nay, dịch vụ công trực tuyến cũng sẽ là kênh giám sát hữu hiệu để biết một dự án tắc ở khâu nào, từ đó yêu cầu các cơ quan, tổ chức, cá nhân có biện pháp, thời gian khắc phục, sửa chữa trong công việc.

Vốn đầu tư công như mạch máu của nền kinh tế. Chỉ khi, toàn hệ thống chính trị, chủ đầu tư các dự án thấy rõ trách nhiệm của mình, vào cuộc một cách quyết liệt trên tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm thì khi ấy những vướng mắc hiện nay tại các dự án có vốn đầu tư công mới vận hành một cách trơn tru.