Trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân điện tử về vấn đề này, ông Lương Văn Anh, Phó Cục trưởng Cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, hiện tại diễn biến thời tiết đang diễn ra theo đúng kịch bản đã được dự báo trước, ngành nông nghiệp cũng đã kích hoạt các giải pháp ứng phó kịp thời để đồng hành cùng người dân vượt qua đợt nắng nóng kéo dài này.

Theo Cục Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), hiện nay các hồ chứa thủy lợi ở khu vực Bắc Bộ đạt 57% dung tích thiết kế, khu vực Bắc Trung Bộ đạt 59%, Nam Trung Bộ đạt 66%, Tây Nguyên đạt 40% và Đông Nam Bộ đạt 56%.

Theo Cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cao điểm xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long mùa khô 2023-2024 đã qua, tuy nhiên tuần này xâm nhập mặn vẫn tăng theo kỳ triều đầu tháng 3 âm lịch.

Mùa khô 2023-2024, dự báo gần 100 nghìn ha lúa, cây ăn quả ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi xâm nhập mặn. Để hạn chế thấp nhất những thiệt hại do xâm nhập mặn gây ra đối với cây trồng, các địa phương, nhân dân trong vùng đã triển khai nhiều giải pháp như xuống giống sớm cho lúa, tích trữ nước tại các kênh, ao, hồ để tưới cho cây ăn quả…

Theo Cục Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), đợt 2 lấy nước gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023-2024, khu vực Trung du và đồng bằng Bắc Bộ bắt đầu từ 0 giờ ngày 18 đến 24 giờ ngày 21/2 (tổng cộng 4 ngày).

Ngày 19/2, Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp dẫn đầu đoàn công tác kiểm tra lấy nước đợt 2 gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023-2024 khu vực Trung du và đồng bằng Bắc Bộ tại tỉnh Vĩnh Phúc và thành phố Hà Nội.

Theo Cục Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), từ 0 giờ ngày 18/2, các địa phương vùng Trung du và đồng bằng Bắc Bộ bắt đầu lấy nước đợt 2 phục vụ gieo cấy lúa đông xuân 2023-2024.

Ngày 15/2, Cục Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) có Công điện số 03 CĐ-TL-QLVH về việc chuẩn bị lấy nước đợt 2 phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023-2024, khu vực trung du và đồng bằng Bắc Bộ.

Sau sáu ngày thực hiện lấy nước đợt một phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023-2024 ở khu vực Trung du và đồng bằng Bắc Bộ, đến nay nhiều địa phương đã cơ bản hoàn thành lấy nước. Theo đánh giá, đợt một lấy nước năm nay gặp nhiều thuận lợi và diện tích có nước giữa các địa phương tương đối đồng đều, tổng lượng xả của các hồ chứa thủy điện thấp hơn dự kiến.

Những năm qua, trên địa bàn cả nước, các cơ quan chức năng đã phát hiện hàng chục nghìn vụ vi phạm trong phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi với nhiều hình thức khác nhau. Những hành vi vi phạm đang không chỉ làm cản trở dòng chảy, ảnh hưởng đến khả năng tưới, tiêu cho sản xuất nông nghiệp mà còn trực tiếp đe dọa an toàn công trình thủy lợi.

Lịch lấy nước phục vụ gieo cấy lúa vụ đông xuân 2023-2024, khu vực trung du và đồng bằng Bắc Bộ sẽ có tổng cộng 12 ngày chia làm hai đợt. Trong đó, đợt 1 từ 0 giờ ngày 23/1 đến 24 giờ ngày 30/1 (8 ngày); đợt 2 từ 0 giờ ngày 18/2 đến 24 giờ ngày 21/2 (4 ngày).

Mặc dù giữ vai trò quan trọng trong phục vụ sản xuất nông nghiệp, phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, bảo đảm an ninh nguồn nước... nhưng thời gian gần đây, các công ty khai thác công trình thủy lợi đang gặp vô vàn khó khăn do những quy định liên quan còn bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn. Vì vậy, các công ty đang loay hoay với bài toán kinh phí đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người lao động. Ở nhiều đơn vị, người lao động có mức thu nhập thấp, phải nghỉ việc hoặc đi làm thêm để bảo đảm cuộc sống.

Theo nhận định của cơ quan chuyên môn, vụ lúa đông xuân 2023-2024 ở các địa phương vùng trung du và đồng bằng Bắc Bộ, cơ bản nguồn nước đáp ứng sản xuất. Tuy nhiên, do lịch lấy nước có hai đợt cho nên các địa phương cần chủ động lấy nước phù hợp, tiết kiệm và hiệu quả, bảo đảm đủ phục vụ đổ ải, gieo cấy và tưới dưỡng cho lúa.

Ngày 21/12, Cục Thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và phương hướng triển khai nhiệm vụ năm 2024.

Biến đổi khí hậu, khai thác nước thượng nguồn và phát triển kinh tế nội tại đang khiến các vấn đề thiên tai, ô nhiễm môi trường tại Việt Nam ngày càng gia tăng, khó lường hơn. Những thách thức này đòi hỏi lĩnh vực thủy lợi, phòng chống thiên tai cần đẩy nhanh áp dụng khoa học-công nghệ nhằm giảm đến mức thấp nhất những tác động tiêu cực đó đối với dân sinh và sản xuất nông nghiệp.

Vụ lúa năm 2023 tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long được đánh giá là vụ sản xuất thắng lợi kép do năng suất lúa tăng, giá lúa cao, đầu ra ổn định nên thu nhập của nông dân tăng lên.