Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đánh dấu một bước chuyển quan trọng trong tư duy quản lý chất thải. Thay vì chỉ coi chất thải là gánh nặng, Luật coi chất thải là tài nguyên - một nguồn nguyên liệu đầu vào cho nền kinh tế tuần hoàn.

Từ năm 2025, các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu săm lốp; pin và ắc quy, dầu nhớt; bao bì; điện, điện tử phải thực hiện trách nhiệm tái chế bao bì, sản phẩm.

Hiện nay, Quốc hội đã thành lập và bắt đầu triển khai hoạt động của đoàn giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành”.

Chiều 13/1, tại Nhà Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, Trưởng đoàn giám sát chuyên đề của Quốc hội về “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành” chủ trì phiên họp thứ nhất của Đoàn giám sát.

Đoàn giám sát của Quốc hội sẽ tổ chức giám sát trực tiếp tại 15 địa phương, trong đó có thành phố Hà Nội về thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường. Thời gian giám sát dự kiến từ cuối tháng 6 đến trước ngày 31/7.

Theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, từ ngày 1/1/2025, chất thải rắn sinh hoạt sẽ được phân loại tại từng hộ gia đình sau đó được thu gom, tập kết, vận chuyển. Ðây được coi là một bước "đột phá" nhằm tiến tới biến rác thải trở thành nguồn tài nguyên; đồng thời giảm áp lực lên quy trình xử lý chất thải rắn sinh hoạt ở các địa phương.

Ngày 10/12, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Nam tổ chức Hội nghị tiếp xúc cử tri sau Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.

Quỹ Bảo vệ môi trường và Phát triển đất tỉnh Đắk Nông là tổ chức tài chính Nhà nước, quản lý, sử dụng nguồn vốn hỗ trợ tài chính cho các hoạt động bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, ứng vốn để phát triển quỹ đất trên địa bàn, góp phần xây dựng, phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương.

Ngày 27/11, tại Hà Nội, Báo Đại biểu nhân dân tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Kinh tế tuần hoàn trong xử lý rác thải ở Việt Nam”.

Theo quy định, các khu công nghiệp, cụm công nghiệp khi đi vào hoạt động phải có hệ thống xử lý nước thải tập trung, nhưng nhiều khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Nam chưa được đầu tư hệ thống này gây khó khăn cho công tác quản lý bảo vệ môi trường của chính quyền địa phương cũng như việc thu hút đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp.

Sau 30 năm tham gia Công ước Vienna về bảo vệ tầng ozon (ô-dôn), Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ozon, Việt Nam đã nỗ lực triển khai đồng bộ về cơ chế, chính sách, giải pháp để quản lý, loại trừ các chất làm suy giảm tầng ozon và bước đầu thu được một số kết quả đáng khích lệ.

Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định đến ngày 1/1/2025 sẽ phải thực hiện việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn.

Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14 (gọi tắt Luật Bảo vệ môi trường 2020) có hiệu lực từ ngày 1/1/2022, gồm 16 chương, 171 điều, với nhiều chính sách mới mang tính đột phá và được kỳ vọng tạo bước tiến lớn trong công tác bảo vệ môi trường tại nước ta hiện nay.

Ước tính mỗi ngày, cả nước phát sinh khoảng hơn 70 nghìn tấn rác thải, tuy nhiên, chỉ có 15% lượng rác này được thu gom, tái chế hoặc tái sử dụng. Việc xử lý rác thải cần được tiếp cận một cách bài bản và hiệu quả để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng; đẩy mạnh công tác phân loại rác thải tại nguồn và khuyến khích áp dụng công nghệ tái chế.

Sáng 6/9, tại Hà Nội, Thượng tướng Trịnh Văn Quyết, Bí thư Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Trưởng ban Chỉ đạo 35 Quân ủy Trung ương chủ trì Hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Đề án “Quân đội phòng, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới” (Đề án), do Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam tổ chức.

Ngày 16/8, tại thành phố Hải Phòng, Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) tổ chức Hội thảo Trao đổi về công tác triển khai phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại các địa phương khu vực phía bắc và miền trung. 

Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định đến ngày 1/1/2025 sẽ phải thực hiện việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt, được kỳ vọng là một bước đi đột phá để cải thiện tình trạng ô nhiễm và quá tải do rác thải sinh hoạt cũng như lãng phí tài nguyên từ rác.

Hưởng ứng sự kiện Ngày Môi trường thế giới, Tháng “Hành động vì môi trường năm 2024”, ngày 5/6, Viện Địa lý nhân văn (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) tổ chức Hội thảo “Bảo vệ môi trường các di sản thiên nhiên theo Luật Bảo vệ môi trường 2020”.

Để chuẩn bị triển khai Đề án phân loại, thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn trên địa bàn thành phố Hà Nội đồng bộ từ năm 2026, từ tháng 6/2024, 23 phường, gồm phường Phạm Đình Hổ (quận Hai Bà Trưng), phường Nguyễn Trung Trực (quận Ba Đình), phường Phú Đô, Cầu Diễn (quận Nam Từ Liêm), phường Nam Đồng (quận Đống Đa) và 18 phường của quận Hoàn Kiếm thí điểm phân loại rác thải từ nguồn thải.

Nhấn mạnh ô nhiễm môi trường đang là vấn đề “nóng”, được đông đảo cử tri và nhân dân quan tâm, đại biểu Quốc hội đề nghị Quốc hội giám sát tối cao việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường.

Ngày 17/5, tại Hà Nội, Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam phối hợp Tạp chí Môi trường và Cuộc sống tổ chức Diễn đàn "Khó khăn, vướng mắc trong thực hiện phân loại, thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt".

Theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, chậm nhất đến ngày 31/12/2024, hộ gia đình, cá nhân phải thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt; thực hiện giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt theo quy định. Bộ Tài nguyên và Môi trường đang gấp rút hoàn thiện, ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành, chỉ đạo các địa phương triển khai những quy định nêu trên.

Việc thực hiện trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (Extended Producer Responsibility - EPR) được áp dụng ở nhiều nước trên thế giới để kiểm soát chất thải ra môi trường, và Việt Nam là một trong những quốc gia Đông Nam Á đầu tiên áp dụng công cụ này. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp phát triển bền vững hơn, song cũng là thách thức bởi các quy định, quy trình mới luôn cần thời gian để triển khai và thực thi một cách thông suốt và hiệu quả.

Với sự nỗ lực của ngành tài nguyên và môi trường, sự phối hợp, hỗ trợ của các bộ, ngành, địa phương, nhất là các đơn vị sản xuất, kinh doanh và người dân, công tác kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm môi trường ở Việt Nam đã có những chuyển biến tích cực thời gian qua.

Hiện nay, mỗi ngày trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh thải ra khoảng 10 nghìn tấn chất thải rắn sinh hoạt; trong đó, chất thải nhựa, chất thải khác có thể tái chế chiếm tỷ trọng cao (với khoảng 1.800 tấn).

Ngày 28/12, Trường đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức hội thảo khoa học “30 năm thực thi Luật Bảo vệ môi trường”, thu hút đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học tham dự.

Theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, từ ngày 1/1/2024, quy định trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (gọi tắt là EPR) sẽ chính thức có hiệu lực. Theo đó, các nhà sản xuất, nhập khẩu pin, ắc-quy, dầu nhớt, săm lốp và bao bì (thương phẩm) sẽ phải có trách nhiệm tái chế sản phẩm, bao bì do mình sản xuất, nhập khẩu sau khi người tiêu dùng thải bỏ.

Xác định công tác bảo vệ môi trường là nhiệm vụ quan trọng, nên Tỉnh ủy Đắk Nông đã ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TU ngày 20/5/2022 về tăng cường quản lý bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, nhằm bảo đảm định hướng phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh nhanh và bền vững.

Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đắk Nông Võ Văn Minh cho biết, từ đầu năm đến nay, Sở đã tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Nông ban hành 33 Quyết định liên quan lĩnh vực môi trường và các văn bản chỉ đạo để phục vụ công tác quản lý, bảo vệ môi trường và báo cáo về lĩnh vực bảo vệ môi trường theo chỉ đạo của Bộ Tài nguyên và Môi trường và tỉnh Đắk Nông.

Ngày 7/11, Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính tổng số tiền là 125 triệu đồng đối với Công ty Trách nhiệm hữu hạn Đỗ Gia Capital vì một số hành vi liên quan bảo vệ môi trường.