Gỡ vướng cho các thủ tục nhà, đất

Với 8.808 hồ sơ nhà, đất đang bị ách tắc ở cơ quan thuế, nhiều chuyên gia cho rằng, ngoài việc chờ các cơ quan Trung ương có hướng chung thì Thành phố Hồ Chí Minh nên mạnh dạn vận dụng cơ chế đặc thù để tháo gỡ thủ tục cho người dân.
0:00 / 0:00
0:00
Thuế chuyển mục đích sử dụng đất sẽ tăng cao nhiều lần nếu áp dụng bảng giá đất điều chỉnh. (Ảnh chụp tại huyện Củ Chi)
Thuế chuyển mục đích sử dụng đất sẽ tăng cao nhiều lần nếu áp dụng bảng giá đất điều chỉnh. (Ảnh chụp tại huyện Củ Chi)

Theo Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh, 8.808 hồ sơ thuế bị ách tắc vì cơ quan thuế đang chờ hướng dẫn mới của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh khi áp dụng bảng giá đất điều chỉnh.

Cục Thuế thành phố đã hai lần gửi văn bản kiến nghị Ủy ban nhân dân thành phố về việc thu tiền sử dụng đất đối với trường hợp công nhận quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất; thu thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản, lệ phí trước bạ... được áp dụng theo bảng giá đất cũ, hay theo giá đất mới.

Ngoài ra, để tránh tồn đọng hồ sơ, khiếu nại, ảnh hưởng đến nhu cầu thực tế của người dân, Cục Thuế thành phố đã báo cáo Tổng cục Thuế về việc giải quyết các trường hợp không phát sinh nghĩa vụ tài chính nêu trên khi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người dân.

Trong khi đó, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã có văn bản xin hướng dẫn của Chính phủ về cách tính nghĩa vụ tài chính đất đai, đối với các hồ sơ từ ngày 1/8/2024 đến khi ban hành bảng giá đất điều chỉnh.

Theo Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, từ ngày 1/8/2024, nếu áp dụng bảng giá đất chưa điều chỉnh tại Quyết định số 02/2020/QÐ-UBND ngày 16/1/2020 của Ủy ban nhân dân thành phố mà không nhân với hệ số điều chỉnh giá đất năm 2024, thì không phù hợp điều kiện giá đất thực tế hiện nay tại địa phương. Nếu tiếp tục áp dụng bảng giá đất chưa điều chỉnh tại Quyết định số 02/2020/QÐ-UBND ngày 16/1/2020 nhân với hệ số điều chỉnh giá đất năm 2024, thì chưa được quy định hướng dẫn thực hiện.

Do đó, nhằm tránh ách tắc trong quá trình giải quyết hồ sơ liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất đai phát sinh trong giai đoạn từ ngày 1/8/2024 đến khi bảng giá đất điều chỉnh được ban hành, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện giải quyết nội dung vướng mắc nêu trên để thành phố có cơ sở thực hiện.

Ở diễn biến có liên quan, Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành kết luận về chủ trương cần thiết điều chỉnh và cách thức thực hiện điều chỉnh bảng giá đất theo Quyết định số 02/2020/QÐ-UBND trên địa bàn thành phố.

Theo Ban Thường vụ Thành ủy, việc điều chỉnh bảng giá đất là nội dung rất quan trọng, nhạy cảm, phức tạp, có phạm vi, đối tượng chịu sự điều chỉnh rất lớn và có sự tác động đến các tổ chức, cá nhân đang sử dụng đất và tình hình kinh tế-xã hội của thành phố, nhưng nhất thiết phải thực hiện vì khi Luật Ðất đai năm 2024 đã có hiệu lực thi hành thì việc áp dụng bảng giá đất hiện nay của Thành phố Hồ Chí Minh không phù hợp quy định hiện hành.

Việc điều chỉnh bảng giá đất theo báo cáo của Ban cán sự đảng Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh là để bảng giá đất trên địa bàn từng bước tiệm cận với giá thị trường; tạo điều kiện thuận lợi trong các hoạt động kinh tế-xã hội, tránh ách tắc trong giải quyết hồ sơ nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với các tổ chức, cá nhân và góp phần triển khai sớm các công trình, dự án quan trọng.

Do đó, quá trình thực hiện phải hết sức cẩn trọng, xem xét kỹ lưỡng, tiếp tục theo dõi và đánh giá tác động một cách toàn diện, lắng nghe, tiếp thu, nghiên cứu chọn phương án tối ưu nhất, phù hợp tình hình thực tế; hạn chế thấp nhất ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, theo phương châm "bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư".

Ban Thường vụ Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp các đơn vị có liên quan tiếp tục rà soát kỹ, hoàn thiện, khẩn trương triển khai các bước thực hiện theo đúng quy trình, quy định của pháp luật. Từ đó, ban hành bảng giá đất điều chỉnh và triển khai thực hiện trong thời gian sớm nhất.

Thông tin về cuộc họp giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường với Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh mới đây về việc phối hợp xử lý vướng mắc của Thành phố Hồ Chí Minh trong việc áp dụng bảng giá đất theo Luật Ðất đai năm 2024, ông Lê Hoàng Châu,

Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, đối với 8.808 hồ sơ đất đai tồn đọng phát sinh từ ngày 1/8 đến nay, cơ quan thuế sẽ thực hiện đúng nguyên tắc áp dụng pháp luật. Hồ sơ nhận tại thời điểm nào thì áp dụng quy định pháp luật có hiệu lực tại thời điểm đó để xem xét, giải quyết.

Theo ông Châu, trong 8.808 hồ sơ đang bị ách tắc, có 2.737 hồ sơ thuộc các trường hợp không phát sinh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh có thể giải quyết ngay vì các trường hợp này không phát sinh nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản, lệ phí trước bạ và tất cả các hồ sơ này đều không bị vướng về pháp lý.

Ðối với 5.448 hồ sơ thuế thu nhập cá nhân do chuyển nhượng bất động sản, cơ quan thuế chỉ cần đề nghị Bộ Tài chính có văn bản hướng dẫn nghiệp vụ đối với các hồ sơ thuế thu nhập cá nhân do chuyển nhượng bất động sản, mà các bên chuyển nhượng ghi giá trên hợp đồng chuyển nhượng bằng hoặc cao hơn giá nhà, đất do ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng.

Trường hợp cơ quan thuế phát hiện dấu hiệu kê khai giá chuyển nhượng thấp hơn giá nhà, đất do ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định tại thời điểm chuyển nhượng thì yêu cầu các bên kê khai lại giá chuyển nhượng và xem xét giải quyết tính thuế thu nhập cá nhân do chuyển nhượng bất động sản như đã thực hiện trong các năm qua.

Ðối với 346 hồ sơ thu tiền sử dụng đất khi công nhận quyền sử dụng đất và 277 hồ sơ thu tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng đất, có thể áp dụng bảng giá đất theo quy định của Luật Ðất đai năm 2013, nhân với hệ số K cho đến hết ngày 31/12/2025.

Trong trường hợp nhất thiết phải áp dụng bảng giá đất điều chỉnh theo Luật Ðất đai năm 2024 thì sớm ban hành bảng giá đất điều chỉnh trong một đến hai tuần nhằm giải quyết hồ sơ, không để ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân.