Theo báo cáo của Ủy ban nhân dân huyện Gia Lâm, đến thời điểm này, tiến độ xây dựng huyện Gia Lâm trở thành quận đã chuẩn bị hoàn thành. Hiện tại, huyện đã thông qua dự thảo Ðề án thành lập quận, dự kiến trong tháng 5, đầu tháng 6/2023 sẽ hoàn thiện Ðề án trình thành phố và tiếp tục thực hiện các quy trình, để từ nay đến cuối năm 2023 báo cáo Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Về tiến độ thực hiện "Ðề án đầu tư xây dựng huyện thành quận", đối với tiêu chí thành lập quận, huyện Gia Lâm và đơn vị tư vấn đánh giá đạt 30/31 tiêu chí (chỉ còn tiêu chí trường THPT đạt chuẩn quốc gia là chưa đạt); các sở mới thống nhất đánh giá 22 tiêu chí (20 tiêu chí đạt, hai tiêu chí chưa đạt là trường THPT đạt chuẩn quốc gia và đất cây xanh công cộng trên địa bàn quận bình quân/người), còn chín tiêu chí các sở chưa đánh giá, trong đó có hai tiêu chí các sở đã có văn bản vào cuối năm 2022 thống nhất đánh giá đạt. Như vậy, theo quy định tại Nghị quyết số 26, số 27, đến nay huyện Gia Lâm đã đáp ứng tiêu chuẩn thành quận. Tuy nhiên, huyện cần được công nhận hoàn thành đối với năm tiêu chí (mật độ đường giao thông đô thị; công trình thương mại dịch vụ cấp đô thị; tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt chuẩn kỹ thuật; đất cây xanh công cộng trên địa bàn bình quân/người; tỷ lệ tuyến phố văn minh đô thị).
Về tiêu chí thành lập phường, huyện Gia Lâm đã xây dựng dự thảo phương án điều chỉnh địa giới hành chính và rà soát, tính toán lại các tiêu chí theo phương án điều chỉnh (16 đơn vị hành chính), cụ thể như sau: đối với ba tiêu chí bắt buộc thuộc nhóm tiêu chuẩn về cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế-xã hội, các phường dự kiến thành lập đã đạt hai tiêu chí, còn một tiêu chí chưa đạt, đang xin ý kiến của Bộ Tài chính là tiêu chí cân đối thu-chi ngân sách. Ðối với nhóm tiêu chuẩn về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị cần đạt tối thiểu 10/13 tiêu chí, tất cả 16 phường dự kiến thành lập đã đáp ứng.
Tại các buổi làm việc với lãnh đạo Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội và các sở, ngành, huyện Gia Lâm đã kiến nghị thành phố chỉ đạo rà soát, điều chỉnh các đồ án quy hoạch phân khu đô thị trên địa bàn cho phù hợp với yêu cầu và định hướng phát triển đô thị, khắc phục các vấn đề bất cập về quy hoạch; đẩy nhanh tiến độ lập Ðồ án quy hoạch chi tiết làng nghề Bát Tràng, tỷ lệ 1/500; tiếp tục tháo gỡ khó khăn về các dự án giao thông hạ tầng khung trên địa bàn. Ðồng thời, có cơ chế để huyện được hưởng 100% số thu từ đấu giá quyền sử dụng đất giai đoạn 2017-2021 để có nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ đầu tư phát triển được giao. Bên cạnh đó, huyện đề nghị thành phố bổ sung nội dung điều chỉnh ranh giới phát triển đô thị đến hết địa giới hành chính các huyện có đề án thành lập quận trong Ðồ án điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, trình Chính phủ xem xét, phê duyệt. Ðồng thời, hoàn thiện, thống nhất các tiêu chí thành lập quận, phường đối với trường THPT đạt chuẩn quốc gia, công trình thương mại dịch vụ cấp đô thị; tiêu chí mật độ đường giao thông đô thị và tiêu chí tuyến phố văn minh đô thị; tiêu chí cân đối thu chi ngân sách xã, thị trấn... trên tinh thần đúng thực trạng hiện nay.
Trước những kiến nghị của huyện Gia Lâm, đại diện các Sở Quy hoạch-Kiến trúc, Giao thông vận tải, Tài chính, Nội vụ, Công thương... đã đề nghị huyện Gia Lâm tập trung phối hợp với đơn vị tư vấn làm việc với các sở, ngành để nghiên cứu thống nhất, đề xuất điều chỉnh phù hợp trong quá trình thực hiện, để huyện sớm được công nhận hoàn thành năm tiêu chí còn lại. Ngoài ra, để hoàn thiện Ðề án thành lập quận, huyện cần có quyết định của cơ quan có thẩm quyền công nhận trình độ phát triển đô thị, sau đó mới triển khai các bước tiếp theo.
Mới đây, ngày 16/5/2023, tại buổi làm việc với huyện Gia Lâm, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Dương Ðức Tuấn cho rằng, hiện nay công tác đấu giá quyền sử dụng đất của huyện Gia Lâm còn thấp, tỷ lệ đầu tư công cho chuyển đổi từ huyện sang quận còn chưa cao, vướng mắc trong công tác quy hoạch... Ðồng chí Dương Ðức Tuấn yêu cầu các sở, ngành liên quan cập nhật quy hoạch của Gia Lâm trong Ðồ án điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung xây dựng Thủ đô, trong đó chú ý quy hoạch về sinh thái, bảo tồn cảnh quan làng xóm... để bảo tồn được những giá trị riêng; tiếp tục rà soát, điều chỉnh các đồ án quy hoạch trên địa bàn cho phù hợp với quy hoạch chung. Ðồng chí thống nhất chủ trương giao cho huyện tổ chức lập, điều chỉnh cục bộ các quy hoạch phân khu trên địa bàn mà huyện đã đề xuất. Ðối với tiến độ lập Ðồ án quy hoạch chi tiết làng nghề Bát Tràng, thành phố sẽ hoàn thành trong quý III/2023.
Ðối với các tiêu chí phát triển huyện thành quận, xã thành phường mà huyện chưa đạt, Phó Chủ tịch Dương Ðức Tuấn đề nghị các sở, ngành liên quan nghiên cứu kỹ các văn bản của Trung ương để sớm tháo gỡ khó khăn cho huyện. Ðồng thời, yêu cầu các sở tập trung xem xét, hướng dẫn và tháo gỡ vướng mắc để giúp huyện Gia Lâm sớm hoàn thiện Ðề án đầu tư xây dựng huyện thành quận trong thời gian sớm nhất ■
