Theo các già làng, Lễ hội Mừng lúa mới được hình thành từ lâu đời, gắn liền với sản xuất nông nghiệp và thường có quy mô lớn nhất trong các lễ hội của người Xtiêng. Trước ngày diễn ra lễ hội, già làng phân công nhiệm vụ cho bà con chuẩn bị lễ vật, như: gạo nếp để nấu cơm lam, thịt heo nướng, các loại nguyên liệu để nấu canh thụt, gà luộc…
Đặc biệt, già làng cùng các thanh niên trai tráng sẽ chuẩn bị sân lễ hội, trang trí cây nêu và các vật phẩm cúng thần lúa cũng được chuẩn bị chu đáo, đẹp mắt. Các đội múa, đội cồng chiêng cũng tập luyện để biểu diễn trong suốt lễ hội.
Nghi thức chính của lễ là gọi thần Lúa và tạ ơn thần Lúa do già làng uy tín nhất được cộng đồng tiến cử thực hiện. Sau nghi thức cúng thần Lúa, từng nhịp cồng chiêng rộn ràng hòa quyện cùng vũ điệu múa nhịp nhàng của các già làng và các chàng trai, cô gái Xtiêng.
Sau phần lễ, đồng bào Xtiêng cùng khách tham dự thưởng thức cơm lam, thịt nướng, canh thục, uống rượu cần. Mọi người cùng nhau tham gia các trò chơi dân gian truyền thống như: giã gạo, cõng nước, nấu cơm lam…
Dân làng cho gạo nếp vào ống lồ ô để nấu cơm lam. |
Trong lễ hội không thể thiếu món canh thục (nguyên liệu gồm: lá nhíp, đọt mây, cà đắng, da trâu nướng…) được nấu bằng ống lồ ô. |
Đồng bào Xtiêng nấu cơm lam để chuẩn bị cho Lễ hội Mừng lúa mới. |
Già làng thực hiện nghi thức cúng Mừng lúa mới. |
Đồng bào Xtiêng biểu diễn cồng chiêng và múa hát tại Lễ hội Mừng lúa mới. |
Dân làng cùng du khách uống rượu cần và thưởng thức các lễ vật. |