Xã đảo Tam Hiệp xây dựng nông thôn mới

Đảo xanh giữa sông Tiền

Nằm giữa sông Tiền bốn bề mênh mông sóng nước, hơn trăm năm trước, cù lao Tam Hiệp là nơi dừng chân của những bậc tiền nhân đến đây khai khẩn đất, lập nghiệp. Các thế hệ sau cũng lần lượt tìm đến vùng này do đất đai màu mỡ có thể trồng cây ăn quả, phát triển kinh tế. Nơi đây, người dân quen gọi là Cồn Tàu vì nhìn từ xa trông giống chiếc tàu nằm giữa sông. Năm 2021, Thủ tướng Chính phủ ra quyết định công nhận xã Tam Hiệp là một trong hai xã đảo của tỉnh Bến Tre.

Là thế hệ đầu tiên về vùng đất này phát triển sản xuất sau ngày miền nam hoàn toàn giải phóng, thống nhất đất nước, lão nông Nguyễn Văn Chấn, 78 tuổi, kể lại: “Gia đình tôi từ đất liền ra đây lập nghiệp từ năm 1975 với nghề trồng lúa rồi chuyển qua trồng cam sành, nhãn. Dân xứ Tam Hiệp thời điểm ấy rất ít có con em học tới nơi tới chốn do giao thông cách trở. Vì vậy, một số hộ đã gửi con bên đất liền để được đi học”.

Trước đây, cứ đến 17 giờ là người ở xứ Tam Hiệp tất bật ra bến đò để sang sông vì đây là chuyến cuối cùng. Khó khăn là vậy nhưng vùng đất cồn hình thành từ phù sa này được thiên nhiên ưu đãi nên đất đai màu mỡ, thuận lợi cho việc trồng trọt, nhất là đối với cây ăn quả.

Cây nhãn là đặc sản nổi tiếng của xã đảo Tam Hiệp.

Người dân trên xã đảo Tam Hiệp sống chủ yếu bằng nghề trồng nhãn và là cây đặc sản nổi tiếng của địa phương. Mấy năm nay, người dân chuyển đổi một phần qua trồng dừa xiêm xanh xuất khẩu, cây sương sâm và các loại cây ăn quả khác. Vì vậy, đi đến đâu trong xã đảo này cũng thấy mầu xanh của vườn cây quanh năm phủ bóng mát.

Gia đình ông Phan Văn Khởi (sinh năm 1960, ngụ ấp 4, xã Tam Hiệp) canh tác gần 1 ha nhãn xuồng cơm vàng hơn 20 năm qua.

Ông Khởi cho biết: “Kinh tế của người dân phụ thuộc chủ yếu vào vườn cây ăn quả, nhiều gia đình khá giả cũng nhờ vườn nhãn, vườn dừa. Trong đó, cây nhãn xuồng cơm vàng được xem là cây phù hợp nhất với thổ nhưỡng của địa phương. Mấy năm nay, giá nhãn bấp bênh do dịch bệnh không xuất khẩu được nhưng người dân vẫn sống tạm ổn nhờ cây nhãn”. Hiện tại, mỗi năm gia đình ông Khởi thu hoạch từ 6 đến 7 tấn nhãn, mang về lợi nhuận khoảng 120 triệu đồng.

Vùng trồng cây đặc sản như nhãn, dừa xiêm xanh, sương sâm mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đặc biệt, người dân còn liên kết để phát triển du lịch sinh thái tại vùng đất xã đảo cách trở đò ngang này.

Vườn sương sâm lấy lá của anh Nguyễn Thanh Cường (trái) mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Là thế hệ trẻ sinh ra tại vùng đất Tam Hiệp, anh Nguyễn Thanh Cường (sinh năm 1983) khởi nghiệp từ trồng cây sương sâm kết hợp liên kết cho khách du lịch đến tham quan đạt được thành công bước đầu rất khả quan.

Năm 2011, anh Cường quyết định chuyển đổi sang mô hình trồng cây sương sâm lấy lá vì thấy nhu cầu thị trường lớn, nhất là vào mùa nắng nóng. Sau nhiều lần thất bại do chưa nắm vững kỹ thuật trồng, chăm sóc nhưng bằng sự kiên trì, chịu khó học hỏi anh Cường đã thành công khi chuyển đổi 6.000m² đất của gia đình sang trồng cây sương sâm.

Từ thành công của mô hình này, mấy năm nay gia đình đã phát triển, nhân rộng sang các địa phương khác khắp nơi trong cả nước bằng cách cung ứng giống, hỗ trợ kỹ thuật và thu mua sản phẩm lá sương sâm. Hiện tại, gia đình cũng liên kết với một doanh nghiệp để sản xuất bột lá sâm đóng gói và mặt nạ lá sâm để bán ra thị trường. Gần đây, anh Cường còn liên kết với điểm du lịch trong xã để đón khách du lịch đến tham quan, chụp ảnh và thưởng thức thạch sương sâm tươi ngay tại vườn.

Nguyễn Thanh Cường

Người dân xã đảo Tam Hiệp đi lại, vận chuyển hàng hóa với phương tiện duy nhất là phà sang sông

Năm 2018, xã đảo Tam Hiệp đánh dấu bước phát triển du lịch khi homestay Út Trinh Bến Tre được đầu tư, xây dựng và đón du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng.

Chủ homestay Út Trinh Bến Tre Phạm Thị Ngọc Trinh cho biết: “Điểm du lịch có 12 phòng chuyên phục vụ khách du lịch trong và ngoài nước đến đây tham quan, nghỉ dưỡng. Đến đây, du khách sẽ được trải nghiệm không khí trong lành với vườn cây xanh mát tại địa phương, đồng thời được sử dụng các dịch vụ như: đò chèo, tham quan làng thủ công mỹ nghệ, trại mật ong, dệt thảm, vườn sương sâm…”.

Chuyển mình phát triển

Năm 2011, xã Tam Hiệp bắt đầu xây dựng nông thôn mới với chỉ 4 tiêu chí đạt được. Thời điểm bắt đầu xây dựng nông thôn mới, địa phương rất khó khăn do vùng đất đặc thù là xứ đảo chỉ đi lại bằng đường thủy. Giao thông đường bộ chỉ có duy nhất con đường chính giữa cù lao dài 8,4km và có 1,7km từ bến phà đến Ủy ban nhân dân xã là được thảm nhựa, còn lại toàn bộ chỉ được đổ đá.

Các tiêu chí khác về thủy lợi, giáo dục, cơ sở vật chất văn hóa đều rất thấp. Sau 10 năm xây dựng nông thôn mới xã Tam Hiệp đạt thêm 8 tiêu chí. Phấn đấu trong năm 2023 sẽ hoàn thành 4 tiêu chí và năm 2024 sẽ hoàn thành tất cả các tiêu chí để được công nhận xã nông thôn mới.

Đường giao thông nông thôn tại xã đảo Tam Hiệp được đầu tư, xây dựng.

Hưởng ứng phong trào xây dựng nông thôn mới, nhiều cá nhân đã hiến đất, đóng góp ngày công lao động, tiền bạc để xây dựng đường bê-tông giúp đi lại thuận tiện. Điển hình hộ gia đình ông Nguyễn Văn Tùng (ngụ ấp 4, xã Tam Hiệp) đã hiến gần 2.000m² đất trị giá hàng trăm triệu đồng để xây dựng giao thông nông thôn. Ngoài ra, ông còn bỏ ra hàng chục triệu đồng để đóng góp với người dân xây dựng đường giao thông.

Còn gia đình ông Nguyễn Văn My đã vận động con cháu đóng góp trên 100 triệu đồng và hàng ngàn ngày công lao động bê-tông hóa lại tuyến lộ sườn liên ấp dài hơn 2km và xây dựng một cây cầu liên tổ dài 27 mét, rộng 3,4 mét, tạo thuận lợi cho việc đi lại của bà con nhân dân và các em học sinh.

Mấy năm nay, xã đảo Tam Hiệp được đầu tư, xây dựng đường giao thông, đê chống sạt lở, các công trình trường học, trạm y tế, nhà văn hóa… nên đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của người dân được nâng lên rõ rệt.

Kinh tế tập thể của xã đảo Tam Hiệp cũng đang từng bước hình thành, phát triển. Địa phương đang xây dựng vùng sản xuất tập trung, gắn phát triển chuỗi giá trị nhóm sản phẩm nông nghiệp chủ lực bằng cách nâng cao hiệu quả hoạt động của Hợp tác xã nông nghiệp Tam Hiệp và 4 tổ hợp tác trồng nhãn. Hiện tại, Hợp tác xã có 107 thành viên chuyên trồng nhãn, dừa xiêm xanh.

Hiện, Hợp tác xã đang sản xuất sản phẩm “Nhãn xí muội” được cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP hạng 3 sao. Thời gian tới, sẽ nâng cấp sản phẩm “Nhãn xí muội” và phát triển thêm một sản phẩm mới là “ Tắc xí muội”. Đồng thời, hợp tác xã đang phối hợp Hội nông dân xã làm hồ sơ mã số vùng trồng dừa với diện tích 65,34ha có 101 hộ dân tham gia. Từ đó, góp phần hoàn thiện chuỗi giá trị, tăng thu nhập cho bà con nông dân tại địa phương.

Lê Quốc Dũng, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Tam Hiệp

Người dân chuyển đổi sang trồng dừa xiêm xanh xuất khẩu.

Do xuất phát điểm thấp, điều kiện địa lý đặc thù là xã đảo nên Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới xã Tam Hiệp vạch ra kế hoạch dài hơi, tập trung đầu tư mọi nguồn lực để xây dựng, nâng chất các tiêu chí nông thôn mới.

Đi một vòng quanh xã đảo Tam Hiệp, tuyến giao thông chính dài 8,4km đang được đầu tư, nâng cấp và các tuyến đường bê-tông xẻ ngang từ trục đường chính tạo nên hệ thống giao thông hoàn chỉnh. Hiện tại, các tuyến đường ở 4 ấp đã liên thông, những con sông nhỏ cũng được bắc cầu bê-tông giúp người dân đi lại thuận tiện.

Xã Tam Hiệp được thành lập năm 1979, kinh tế chủ yếu là nông nghiệp gồm: cây nhãn xuồng và dừa xiêm xanh. Hiện tại, xã đảo Tam Hiệp đang từng bước phát triển kinh tế với thế mạnh là vườn cây ăn quả và du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng. Trước đây tỷ lệ hộ nghèo của xã trên 25%, hiện nay chỉ còn 5,5% và đang tiếp tục quan tâm, kéo giảm trong thời gian tới. Việc triển khai xây dựng nông thôn mới được Đảng ủy địa phương rất quan tâm, hàng năm đều đưa ra Nghị quyết để triển khai thực hiện các phần việc. Ban chỉ đạo hằng tháng đều tổ chức họp để đánh giá hoạt động triển khai trong tháng, đồng thời phát động thi đua xây dựng nông thôn mới tại các ấp để nhanh chóng hoàn thành mục tiêu đưa ra theo tình hình thực tế và điều kiện đặc thù tại địa phương.

Nguyễn Hữu Thọ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tam Hiệp

Hiện tại, con đường giao thông tại trung tâm xã đảo Tam Hiệp dài 8,4km với kinh phí 27 tỷ đồng đang được đầu tư, xây dựng. Ngoài ra, dự án kè chống sạt lở kết hợp đê ngăn triều cường có tổng vốn đầu tư hơn 325,6 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương sẽ hoàn thành vào năm 2024.

Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban nhân dân huyện Bình Đại Võ Văn Quân cho rằng: Trong thời gian qua xã đảo Tam Hiệp được đầu tư các công trình, dự án để phục vụ phát triển kinh tế-xã hội nhằm sớm hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới. Hiện tại, huyện tập trung đầu tư 3 tiêu chí gồm trường học, cơ sở vật chất văn hóa và đường giao thông nhằm phấn đấu đầu năm 2024 đưa xã đảo Tam Hiệp đạt chuẩn nông thôn mới.