Xã Đốc Tín, huyện Mỹ Đức có diện tích đất nông nghiệp hơn 330 ha, trong đó riêng diện tích đất trồng lúa hai vụ gần 170 ha. Sau mỗi vụ thu hoạch, trung bình có khoảng 1.700 tấn rơm rạ bị người dân đốt bỏ ngay tại ruộng, vừa lãng phí vừa gây ô nhiễm môi trường. Thấy nguồn nguyên liệu tại chỗ dồi dào, một số người dân trong xã tự tìm tòi cách trồng nấm ăn trong những lúc nông nhàn. Tuy nhiên, do kỹ thuật nuôi cấy không phù hợp, năng suất, chất lượng các loại nấm sản xuất ra còn hạn chế. Việc bảo quản sản phẩm sau thu hoạch không đúng kỹ thuật dẫn đến chất lượng các loại nấm bị giảm sút đáng kể khiến việc tiêu thụ sản phẩm gặp rất nhiều khó khăn.
Được sự giúp đỡ về nguồn vốn và chuyển giao khoa học - kỹ thuật của Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội, từ năm 2011, Công ty TNHH Xuất nhập khẩu KINOKO đã triển khai dự án xây dựng mô hình sản xuất, chế biến và tiêu thụ các loại nấm ăn, nấm dược liệu theo hướng công nghiệp. Dự án đã xây dựng mô hình sản xuất, chế biến tập trung tại xã Đốc Tín, với sản lượng 200 tấn/năm và phát triển mười trang trại trồng nấm vệ tinh tại các huyện ngoại thành, với sản lượng 200 tấn/năm; đào tạo đội ngũ cán bộ kỹ thuật chuyên nghiệp và các hộ gia đình làm chủ công nghệ nuôi trồng, bảo quản và sơ chế các loại nấm. Đầu năm 2013, dự án sản xuất thử nghiệm nấm mỡ, nấm rơm quy mô công nghiệp nhằm tạo ra các loại nấm rơm, nấm mỡ tươi, nấm sấy khô, nấm muối, nấm đóng hộp đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, với sản lượng từ 350 đến 400 tấn tiếp tục được triển khai. Cho đến nay, mỗi ngày công ty sản xuất khoảng mười nghìn bịch nuôi cấy nấm, tương đương 15 tấn rơm rạ, bã mía, sản xuất được mười tấn nấm tươi/ngày, gồm mộc nhĩ, nấm sò, nấm rơm..., tạo việc làm thường xuyên và thu nhập ổn định cho gần 50 lao động và khoảng 30 lao động thời vụ.
Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu KINOKO Dương Thị Thu Huệ cho biết, nhờ triển khai dự án mà hàng nghìn lượt người dân được tiếp cận công nghệ nuôi trồng nấm và hình thành các trang trại trồng nấm, thu hút nguồn lao động nông thôn, nâng cao hiệu quả sử dụng phế phẩm, phế liệu trong sản xuất nông nghiệp, góp phần bảo vệ môi trường nông thôn. Với công suất của công ty và các cơ sở vệ tinh mỗi năm sử dụng từ 1.000 đến 1.500 tấn nguyên liệu rơm rạ, mùn cưa, bã mía, thân lõi ngô... tạo ra 500 đến 700 tấn nấm tươi các loại, giá trị từ 10 đến 15 tỷ đồng. Hiệu quả kinh tế từ trồng nấm cao gấp gần 20 lần so với trồng lúa và hơn chục lần so với trồng màu. Nấm là loại thực phẩm sạch, có giá trị dinh dưỡng cao và nguồn dược liệu quý giá. Vì vậy, mặc dù giá bán các loại nấm trên thị trường rất cao như nấm linh chi khoảng một triệu đồng/kg, nấm mỡ tươi từ 40 nghìn đến 60 nghìn đồng/kg..., nhưng vẫn được đông đảo người tiêu dùng ưa chuộng, sản phẩm làm ra không đủ cung cấp cho thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu đang rất rộng mở. Trong thời gian tới, công ty sẽ tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất, tạo thêm nhiều việc làm, tăng thu nhập cho người nông dân.
Giám đốc Trung tâm Công nghệ sinh học thực vật, thuộc Viện Di truyền nông nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) Đinh Xuân Linh, đơn vị phối hợp triển khai dự án cho biết, hiện nay một số huyện như Hoài Đức, Sóc Sơn, Mỹ Đức... phát triển nghề trồng nấm, nhưng quy mô sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, chưa tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa. Do nguồn cung hạn chế, không đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường, cho nên mỗi ngày Hà Nội vẫn nhập khẩu khoảng mười tấn nấm, chủ yếu là từ Trung Quốc về tiêu thụ. Trong khi đó, Hà Nội là địa phương có nhiều lợi thế để phát triển nghề trồng nấm như nguồn nguyên liệu dồi dào, tiềm năng về khoa học công nghệ phong phú, nhu cầu sử dụng thực phẩm sạch, dinh dưỡng cao rất lớn;...
Đại diện UBND huyện Mỹ Đức cho biết, là địa phương thuần nông, diện tích đất sản xuất nông nghiệp lớn, cho nên trong những năm tới huyện tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi những diện tích trồng lúa kém hiệu quả sang các cây trồng có giá trị kinh tế cao, trong đó chú ý phát triển, mở rộng diện tích trồng nấm. Huyện sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi về đất đai, đào tạo nghề... để các nhà đầu tư, nhà khoa học mở rộng sản xuất, chuyển giao kỹ thuật trồng nấm cho các hộ gia đình, xã viên, tạo một nghề mới tại địa phương.
Nấm ăn và nấm dược liệu là sản phẩm đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt nằm trong danh mục sản phẩm quốc gia. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã phê duyệt đề án phát triển ngành nấm trở thành ngành sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô công nghiệp. Với tiềm năng sẵn có, thành phố cần sớm nghiên cứu, xây dựng đề án phát triển sản xuất nấm, đưa ngành này trở thành ngành sản xuất mũi nhọn trong cơ cấu sản xuất nông nghiệp, góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người nông dân.
