Với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng thuận lợi và phù hợp, Đắk Lắk được mệnh danh là “thủ phủ” cà-phê Việt Nam và là “vựa” sầu riêng của cả nước. Với giá cả thời gian gần đây, cây sầu riêng đã mang lại thu nhập cao cho nhà nông nơi đây. Tuy nhiên, “cơn sốt” sầu riêng, tình trạng nông dân ồ ạt mở rộng diện tích, số lượng chưa đi đôi với chất lượng, đang đặt ra yêu cầu phải có giải pháp để phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng, một trong những loại trái cây có giá trị lớn nhất hiện nay tại Đắk Lắk.
Xuất khẩu hàng hóa đã đón nhiều tín hiệu vui trong 2 tháng đầu năm 2024 sau năm 2023 gặp rất nhiều thách thức. Song, để đi được “đường dài” thì vẫn còn nhiều việc cần khắc phục.
Tỉnh Vĩnh Long đã ban hành kế hoạch ứng phó hạn, mặn theo ba kịch bản nhằm chủ động trước tình hình thực tế cho cả giai đoạn 2023-2025. Theo đó, với lần lượt độ mặn khác nhau, các địa phương kịp thời triển khai các phương án cần thiết nhằm bảo đảm nhu cầu nước sản xuất trong điều kiện hạn hán, xâm nhập mặn xảy ra gay gắt và cấp nước sinh hoạt cho người dân…
Sau khi quả sầu riêng được xuất khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc thì giá bán tăng cao, người dân Đắk Nông đã ồ ạt mở rộng diện tích trồng sầu riêng khiến diện tích tăng vọt, tiềm ẩn rủi ro về dịch hại và “bấp bênh” về đầu ra khi thị trường xuất khẩu có sự thay đổi. Chính quyền địa phương và ngành nông nghiệp tỉnh Đắk Nông đang đẩy mạnh công tác tuyên truyền, định hướng cho người dân sản xuất sầu riêng theo chuỗi giá trị gắn với mã số vùng trồng để phục vụ xuất khẩu, bảo đảm phát triển bền vững cho trái sầu riêng.
Hơn 15 năm qua, huyện Nghĩa Hành (Quảng Ngãi) nhất quán thực hiện chiến lược phát triển vùng chuyên canh cây ăn quả với cây trồng chủ lực mới, phù hợp với thổ nhưỡng vùng ven sông. Để giúp nông dân tiếp cận kỹ thuật mới, công nghệ mới, chính quyền địa phương đã thay đổi cơ bản nhận thức của nông dân từ phương thức sản xuất nông nghiệp thuần túy sang sản xuất kinh tế nông nghiệp giá trị kinh tế cao. Vùng chuyên canh cây ăn quả lớn nhất tỉnh Quảng Ngãi giúp nông dân có thu nhập cao, cuộc sống khấm khá sau nhiều năm thực hiện.
Dự báo năm 2024, tình trạng hạn, thiếu nước ngọt, xâm nhập mặn sẽ diễn ra phức tạp do tác động của hiện tượng El Nino. Để chủ động ứng phó, ngành chức năng tỉnh Tiền Giang đang tập trung nạo vét các tuyến kênh nhằm khơi thông dòng chảy, tích trữ nước ngọt và xây dựng nhiều cống ngăn mặn, trữ ngọt.
Chuyển đổi cơ cấu cây trồng là một trong những giải pháp quan trọng để thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững, nhằm góp phần tăng thu nhập cho người dân ở nông thôn, tạo điều kiện cho người dân tận dụng tối đa lợi thế về đất đai, khí hậu để phát triển kinh tế, góp phần đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp, thích ứng với biến đổi khí hậu…
Việc xây dựng hành lang pháp lý đầy đủ cho truy xuất nguồn gốc; đẩy mạnh chuyển đổi số trong truy xuất nguồn gốc đã thể hiện nỗ lực của Việt Nam về quản lý an toàn thực phẩm, hướng đến nền nông nghiệp minh bạch, trách nhiệm, bền vững. Tuy nhiên, nền nông nghiệp nước ta đang đối mặt không ít thách thức, đòi hỏi phải sớm khắc phục tồn tại, hạn chế để truy xuất nguồn gốc sản phẩm hiệu quả và toàn diện, nhất là khi các thị trường xuất khẩu nông sản chính như Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU)... đang ngày càng đẩy mạnh áp dụng truy xuất nguồn gốc sản phẩm trên tất cả các lĩnh vực nông, lâm, thủy sản.
Những lợi ích thiết thực từ việc minh bạch nguồn gốc nông sản là không thể phủ nhận, vậy làm thế nào để tiếp tục thúc đẩy triển khai việc truy xuất nguồn gốc một cách hiệu quả, thực chất. Nhà quản lý, các chuyên gia đầu ngành, hộ sản xuất bày tỏ ý kiến với Nhân Dân hằng tháng.
Tại huyện Đạ Huoai, “thủ phủ” sầu riêng tỉnh Lâm Đồng, hiện bệnh xì mủ, vàng lá thối rễ cây sầu riêng phát triển, gây hại mạnh trên tổng diện tích hơn 2.465ha.
Chiều 5/10, Chi cục Hải quan Cửa khẩu quốc tế Lào Cai cho biết, đã làm thủ tục thông quan xuất khẩu hơn 45.000 tấn sầu riêng qua Cửa khẩu đường bộ Kim Thành, bảo đảm thuận tiện, an toàn.
Ngành hàng sầu riêng đã và đang trở thành ngành hàng giữ vai trò đặc biệt quan trọng của Việt Nam nói chung và ngành nông nghiệp các địa phương trồng loại cây này nói riêng. Tuy nhiên, năm nay giá sầu riêng tăng nóng dẫn đến tình trạng tranh mua, tranh bán, loạn giá, bẻ cọc, bỏ hợp đồng, phá vỡ chuỗi liên kết đang diễn ra ở các vùng trồng sầu riêng trong cả nước, nhất là khu vực Tây Nguyên.
Hiện nay, nông dân các tỉnh Tây Nguyên đang bước vào chính vụ thu hoạch sầu riêng năm 2023. Nhờ xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc nên thời điểm đầu vụ giá sầu riêng đạt mức trên 100.000 đồng/kg, đến nay bước vào thu hoạch chính vụ nên giá giảm xuống còn 70.000-85.000 đồng/kg, cao gần gấp đôi năm 2022.
Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa có văn bản gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Đắk Lắk, các Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng về việc kiểm soát đối tượng kiểm dịch thực vật tại các vùng trồng, cơ sở đóng gói xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.
Ngành hàng sầu riêng của Việt Nam đã và đang trở thành một ngành hàng giữ vai trò đặc biệt quan trọng của Việt Nam nói chung và ngành Nông nghiệp-Phát triển nông thôn các địa phương trồng sầu riêng nói riêng. Tuy nhiên, hiện tượng tranh mua, tranh bán, loạn giá, bẻ cọc, bỏ hợp đồng, phá vỡ chuỗi liên kết đang diễn ra ở các vùng trồng sầu riêng trong cả nước, đặc biệt là khu vực Tây Nguyên.
Thời gian qua, việc thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói cây ăn quả ở các địa phương phía nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao uy tín sản phẩm và tăng kim ngạch xuất khẩu, qua đó cũng góp phần định hướng nông dân sản xuất chuyên nghiệp hơn, đáp ứng tiêu chuẩn và nhu cầu của thị trường.
Thời gian qua, do sầu riêng xuất khẩu tốt, giá bán cao, lợi nhuận lớn nên có tình trạng nông dân một số địa phương phát triển “nóng” loại cây trồng này. Đặc biệt, một số nơi người dân đã chặt bỏ cây trồng khác để chuyển sang trồng sầu riêng không theo cảnh báo của cơ quan chuyên môn. Việc tăng trưởng “nóng” diện tích sầu riêng ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất cũng như nguy cơ cung vượt cầu.
5 năm gần đây, diện tích trồng cây sầu riêng cả nước tăng "nóng" với bình quân mỗi năm hơn 24%, trong đó, tỉnh Đồng Nai đang có diện tích đứng đầu khu vực Đông Nam Bộ và thứ tư cả nước với hơn 11,3 nghìn héc-ta. Để nâng cao giá trị quả sầu riêng, việc chuyển đổi sản xuất đạt tiêu chuẩn để xuất khẩu chính ngạch đang được đẩy mạnh.
Ngày 3/8, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk cho biết, Sở vừa gửi văn bản đến Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đề nghị hỗ trợ, kiểm dịch thực vật sầu riêng xuất khẩu niên vụ 2023 tại tỉnh Đắk Lắk.
Năm 2023, kim ngạch xuất khẩu trái cây của Việt Nam được kỳ vọng sẽ đạt mức kỷ lục hơn 5 tỷ USD. Đây là một trong những mặt hàng có sự bứt phá lớn về xuất khẩu từ đầu năm đến nay. Tuy nhiên, việc sản xuất, quy hoạch và tiêu thụ trái cây ở nhiều địa phương vẫn còn hạn chế, khiến ngành hàng này chưa phát huy được hết tiềm năng và thế mạnh. Đổi mới tư duy sản xuất và tiêu thụ trái cây cần sớm được thực hiện để dần hiện thực hóa giấc mơ kim ngạch xuất khẩu 10 tỷ USD trong tương lai.
Các doanh nghiệp thu mua chế biến sầu riêng trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đang lên tiếng cảnh báo tình trạng thị trường tiêu thụ sẽ biến động trong vài tuần tới, nếu giá bán sầu riêng tại các vườn tiếp tục giữ ở mức cao như hiện nay. Hiện tại, đang là thời điểm vào chính vụ của sầu riêng, cho nên biến động giá sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thu mua chế biến trên toàn địa bàn, và người nông dân trồng sầu riêng sẽ tổn thất nặng nề.
Ngày16/6, tại thành phố Long Khánh, Ủy ban nhân dân tỉnh Đồng Nai tổ chức lễ xuất khẩu chuyến hàng sầu riêng chính ngạch đầu tiên năm 2023 theo Nghị định thư ký kết giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và Tổng cục Hải quan Trung Quốc.
Trong 4 tháng đầu năm, xuất khẩu trái sầu riêng tăng rất mạnh, đạt 190,5 triệu USD, tăng 573,1% so với cùng kỳ năm 2022. Trái sầu riêng xuất khẩu chủ yếu tới thị trường Trung Quốc, với trị giá chiếm 84,3% tổng trị giá xuất khẩu trái sầu riêng.
Ngày 1/6, tại thành phố Buôn Ma Thuột, Hội Nông dân tỉnh Đắk Lắk tổ chức hội thảo thông qua đề xuất “Thí điểm sản xuất sầu riêng ứng dụng công nghệ thông minh và kết hợp xây dựng mô hình vườn mẫu sầu riêng gắn du lịch trải nghiệm nông nghiệp”.
Mới đây, Cục Trồng trọt (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đã khuyến cáo các địa phương ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên và Đông Nam Bộ kiểm soát diện tích cây sầu riêng, không để diện tích loại cây trồng này tăng “nóng”.
Lô sầu riêng tươi đầu tiên của Việt Nam vận chuyển qua đường hàng không, với tổng khối lượng khoảng 500kg đã đến sân bay quốc tế Ngô Vu thuộc thành phố Nam Ninh, khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc.
Vùng đất Cái Mơn (xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre) nổi tiếng với vườn sầu riêng đặc sản và chuyên sản xuất cây giống, hoa kiểng. Những năm gần đây, khi nước mặn xâm nhập sâu, người dân đã chủ động dùng nhiều cách để trữ nước ngọt, bảo vệ vườn cây tiền tỷ của gia đình mình…
