Năm 2024, ngành gỗ Việt Nam vẫn phải đối mặt nhiều thách thức mới từ các quy định trong và ngoài nước. Đặc biệt, Thông tư số 04/2023/TT-BXD của Bộ Xây dựng ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về sản phẩm, hàng hóa vật liệu xây dựng chính thức có hiệu lực, bắt buộc các doanh nghiệp phải tuân thủ yêu cầu kỹ thuật về sản phẩm gỗ công nghiệp với ngưỡng kỹ thuật về độ bền, nồng độ formaldehyde. Chính sách này hướng tới nâng cao chất lượng sản phẩm toàn ngành trong và ngoài nước. Với khối xuất khẩu, năm nay vẫn còn nhiều thử thách với hàng loạt quy định mới từ các thị trường nhập khẩu trọng điểm.
Đơn cử, quy định của Liên minh châu Âu (EU) về chống phá rừng, Nghị định số 102 về hệ thống gỗ hợp pháp Việt Nam, thỏa thuận 301 giữa hai nước về khai thác và thương mại gỗ bất hợp pháp, Cơ chế điều chỉnh biên giới các-bon (CBAM) do Ủy ban châu Âu (EC) đề xuất, nghĩa vụ thẩm định doanh nghiệp trong chuỗi nguồn cung từ thị trường Đức.
Do vậy, các doanh nghiệp phải tăng tốc để cải thiện hệ thống quản trị, chủ động minh bạch thông tin đầu ra-đầu vào bằng chứng chỉ, phần mềm hỗ trợ, tăng cường trách nhiệm giải trình để quản trị rủi ro. Đồng thời phát triển sản phẩm mới có hàm lượng kỹ thuật, tính sáng tạo cao, thân thiện với môi trường để tăng sức cạnh tranh.
Để theo kịp nhịp sống hiện đại đòi hỏi nhanh gọn, nhà khung thép được ra đời và nhanh chóng trở thành xu hướng mới. Nhà khung thép có phần khung được làm hoàn toàn bằng thép, thường là mẫu nhà cấp 4 và từ 1-3 tầng, được gọi bằng nhiều tên khác nhau như nhà khung thép tiền chế hay nhà tiền chế. Do toàn bộ phần khung chịu lực của nhà đều dùng nguyên liệu là thép nên việc tính toán tải trọng của các cột, dầm, vì kèo vô cùng quan trọng và cần hết sức cẩn thận. Đặc biệt, thép có thể chịu được nhiệt độ đến 2.000 độ C trong hai giờ đồng hồ và loại nhà này có thể chống ẩm mốc rất tốt.
Bà Vũ Vân Anh, đại diện Công ty TNHH TMN Architechture (Tây Sơn, Quy Nhơn) đã chia sẻ về sự sáng tạo trong việc sử dụng khung thép nhẹ kết hợp với các loại vật liệu gỗ như gỗ thường và gỗ biến tính trong thiết kế nội thất. Điểm đặc biệt của nhà lắp ráp bằng thép nhẹ là việc sử dụng vít để kết nối, thay vì mối hàn như các công nghệ khác. Việc lắp ráp nhà bằng công nghệ này có nhiều ưu điểm như tiết kiệm thời gian, bởi một căn nhà thép nhẹ kết hợp gỗ có thể được lắp ráp chỉ trong khoảng 10 ngày. Ngoài ra, nhà này phù hợp cho các khu du lịch, homestay, nhà vườn nghỉ dưỡng, đặc biệt, nó có thể sử dụng ở mọi địa hình.
Tại Hội chợ quốc tế hàng phong cách ngoài trời năm 2024 được tổ chức tại Quy Nhơn (Bình Định), không ít sản phẩm độc đáo, lạ mắt đã thu hút sự quan tâm của nhiều người. Trong đó, có những ngôi nhà gỗ lắp ghép với giá bán dao động từ 200 triệu-350 triệu đồng, cao nhất là 500 triệu đồng tùy từng mẫu nhà, diện tích, phong cách kiến trúc khác nhau theo sở thích sử dụng nhà gỗ lắp ghép của gia chủ. Độc đáo và thân thiện với môi trường, những ngôi nhà này đem đến sự hài lòng cho khách hàng.
Ông Hoàng Minh Phú, Giám đốc Công ty cổ phần Kiến trúc và Nội thất Nano (thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai) đã chia sẻ về sự sáng tạo trong thiết kế nội thất của công ty. Theo đó, các thiết kế của công ty sử dụng nguyên vật liệu nguyên sơ như tre, nứa và gỗ, mang đến cho người dùng những sản phẩm thân thiện với môi trường và bền vững.
Những ngôi nhà được thiết kế theo phong cách hiện đại, sang trọng và tiện ích dù diện tích nhà chỉ khoảng 20-30 m2 nhưng chúng đầy đủ tiện nghi, bao gồm bàn ăn, giường ngủ và phòng tắm. Những thiết kế này được tạo ra nhỏ gọn, phù hợp với phong cách sống hiện đại và thích ứng với biến đổi khí hậu. Không những thế, ngôi nhà còn mang lại cho gia chủ giây phút thư thái và thoải mái, được tận hưởng cuộc sống trong không gian xanh đồi núi, sân vườn và bãi biển xanh mát.
Có thể thấy, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đang trải qua giai đoạn khó khăn, ngành gỗ Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức. Tuy nhiên, cũng chính từ những khó khăn này mà ngành gỗ đã nhận ra rằng, việc phát triển năng lực thiết kế là một xu hướng không thể tránh khỏi.
Từ năm 2021, ngành gỗ Việt Nam đã chứng kiến những sự thay đổi đáng kể. Số lượng thương hiệu thiết kế nội thất đã tăng đều, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc phát triển năng lực thiết kế của ngành. Trong mảng đồ thủ công mỹ nghệ, nhiều doanh nghiệp đã xây dựng hẳn đội ngũ thiết kế in-house như VietS hay World Of Art Craft… Nhờ có đội ngũ thiết kế riêng, các doanh nghiệp này không chỉ đáp ứng được đa dạng gu thẩm mỹ thế giới, mà còn chủ động tạo ra bộ sưu tập giới thiệu ở các hội chợ quốc tế hàng đầu như HawaExpo tại Việt Nam và Ambiente tại Đức.
Ngành gỗ Việt Nam đang thích nghi nhanh chóng và linh hoạt để không những bảo đảm tuân thủ các quy định mới, mà còn tận dụng các cơ hội từ thị trường quốc tế. Đây cũng là cơ hội để ngành gỗ Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế thông qua việc cung cấp các sản phẩm chất lượng tiêu chuẩn, đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Với sự phát triển của ngành gỗ Bình Định, hy vọng rằng các doanh nghiệp và nhà đầu tư sẽ tiếp tục đầu tư, nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo ra những giá trị bền vững cho cộng đồng và môi trường.