Thay đổi diện mạo đô thị
Công tác quy hoạch của quận Hà Ðông được thực hiện khá nhanh. Cho đến nay, quận đã lập quy hoạch chung tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, trên cơ sở đó xây dựng quy hoạch chi tiết cho từng ngành, từng lĩnh vực như quy hoạch khu đô thị, trung tâm thương mại và chợ, điện, cấp nước, thoát nước, công viên cây xanh, giao thông... Hai phần ba diện tích quận đã hoàn thành quy hoạch chi tiết 1/2000; một phần hai diện tích đã hoàn thành quy hoạch chi tiết 1/500...
Sau khi hợp nhất về Hà Nội, Hà Ðông nằm ở vị trí rất thuận lợi để giao thương phát triển kinh tế, càng có cơ hội phát triển nhanh hơn. Khoảng hai năm nay, địa bàn quận như công trường lớn, khu vực nào cũng thấy có các dự án lớn, nhỏ đang triển khai thi công. Trưởng Phòng Quản lý đô thị quận Nguyễn Quang Ngọc cho biết: Nhìn chung, các dự án từng bước triển khai xây dựng theo quy hoạch. Trong đó có nhiều dự án lớn đã và đang làm đổi thay diện mạo đô thị cho Hà Ðông như dự án khu đô thị Văn Quán - Yên Phúc, khu đô thị Mỗ Lao, khu trung tâm hành chính mới, khu đô thị Văn Phú, trục đô thị phía bắc và khu đô thị Dương Nội, trục đô thị phía nam và khu đô thị Thanh Hà, các tòa nhà thương mại-dịch vụ và chung cư cao cấp, đường Văn Phú-Phúc La, đường Lê Trọng Tấn, bến xe trung tâm, Cầu Ðen, Cầu Chùa Ngòi...
Bên cạnh đó, các dự án đầu tư xây dựng các công trình phục vụ dân sinh, phúc lợi xã hội được quận đầu tư xây dựng. Từ đầu năm 2009 đến nay, quận đã kiểm tra việc thực hiện dự án đầu tư bằng nguồn vốn ngân sách tại các phường, hướng dẫn các chủ đầu tư về trình tự, thủ tục đầu tư và hồ sơ quản lý chất lượng công trình xây dựng. Quận đã hoàn thành thi công đường vào Trung tâm TDTT, hạ tầng các khu đất đấu giá Kiến Hưng- Hà Cầu, Phú Lương 1, Man Bồi - Gốc Găng (phường Phú Lãm), Ðồng Dung (phường Ðồng Mai), hệ thống điện khu Ngô Thì Nhậm, khu đấu giá Vạn Phúc, hạ tầng khu sản xuất rau an toàn xã Biên Giang, cải tạo các trường mầm non Hoa Hồng, Tiểu học Lê Hồng Phong, Tiểu học Kiến Hưng, cải tạo hệ thống chiếu sáng công cộng phường Hà Cầu... Các công trình đã làm bộ mặt đô thị của quận thay đổi từng ngày, theo hướng khang trang, hiện đại, làm đẹp khu vực cửa ngõ phía tây - nam Thủ đô.
Phát sinh nhiều bức xúc
Tuy nhiên, tốc độ đô thị hóa quá nhanh, quá "nóng" trong một thời gian ngắn cũng làm phát sinh một số bất cập. Công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị chưa chặt chẽ, xử lý vi phạm chưa nghiêm, hiệu quả còn thấp. Tình hình xây dựng không phép, sai phép, lấn chiếm xây dựng trái phép có chiều hướng gia tăng, nhất là tình trạng lấn chiếm xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp ở một số phường mới thành lập như Dương Nội, Yên Nghĩa, Phú Lương... trong thời gian gần đây. Chỉ riêng trong quý II-2009, lực lượng chức năng của quận đã phát hiện 213 trường hợp vi phạm trật tự xây dựng, trong tổng số 351 trường hợp được kiểm tra, trong đó dừng thi công, buộc tháo dỡ 56 trường hợp.
Công tác quản lý trật tự, an toàn giao thông, trật tự đô thị trên địa bàn còn nhiều yếu kém. Tuyến quốc lộ 6 đoạn nằm trên địa bàn quận vốn là tuyến đường nối từ trung tâm thành phố, xuyên suốt các phường của quận đi các tỉnh tây-bắc, nhưng thường xuyên trong tình trạng lộn xộn, nhếch nhác. Ðoạn đường Trần Phú, khu vực trước cửa chợ Phùng Khoang thường xuyên có hàng chục hộ kinh doanh bán hàng rong ngay trên dải phân cách, thậm chí bán hàng ngay dưới lòng đường, gây cản trở giao thông. Khu vực gần bến xe Hà Ðông ngày nào cùng thấy hàng chục xe khách sau khi ra khỏi bến, nhưng cố tình chạy chậm, vòng vo đón thêm khách dọc đường, rất nguy hiểm cho những phương tiện tham gia giao thông khác, nhưng không thấy lực lượng nào xử lý.
Các vấn đề môi trường như nước sinh hoạt, nước thải, rác, ô nhiễm bụi trên địa bàn còn nhiều bức xúc, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe nhân dân, cảnh quan đô thị. Giám đốc Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Hà Ðông Ðinh Văn Tiến cho biết: Công tác thoát nước của Hà Ðông đang gặp những khó khăn cơ bản do địa hình tự nhiên tương đối trũng. Nguồn tiêu nước là sông Nhuệ, nhưng nhiều năm lòng sông không được nạo vét, khả năng tiêu thoát nước kém. Mùa mưa nước sông dâng cao chảy ngược vào cống. Hệ thống thoát nước manh mún, phân tán. Ao hồ bị san lấp, các mương tiêu thoát để hoang hóa hoặc bị lấn chiếm, bồi lắng thu hẹp dòng chảy, các trạm bơm lại có công suất nhỏ và xuống cấp. Trong khi đó, các khu đô thị mới xây dựng thường có cốt nền cao hơn khu vực dân cư chung quanh từ 0,5 đến 1m, hệ thống thoát nước mới chưa khớp nối với hệ thống tiêu thoát cũ, không bàn giao cho đơn vị quản lý, vì vậy mỗi khi có mưa to là xảy ra úng ngập cục bộ trong các khu dân cư, các tuyến phố.
Thời gian gần đây, người dân Hà Ðông còn phải chịu đựng tình trạng ô nhiễm bụi bẩn nghiêm trọng. Nguyên nhân là do nhiều dự án lớn cùng triển khai trên địa bàn, mật độ xây dựng dày đặc, quá trình vận chuyển vật liệu, đất thải trong khi thi công thường xuyên gây bụi bẩn đường phố, các khu dân cư. Bà Ngô Thị Nấm, ở phường La Khê phản ánh: Vào mùa khô, bụi bay trắng xóa đường phố, tất cả nhà dân đều phải đóng kín cửa nhưng bụi phủ đồ đạc, người lớn, trẻ em đều mắc bệnh về đường hô hấp. Diện tích công viên, vườn hoa, cây xanh còn quá thiếu. Anh Duy, một người dân sống ở phố Tô Hiệu cho biết: Cả quận chỉ có hai vườn hoa đầu cầu Hà Ðông, thiết bị vui chơi giải trí thì sơ sài, xuống cấp, lại nằm gần nút giao thông, bụi bặm và nhiều xe cộ. Vì thế, gia đình anh lại phải đi hơn 10km vào nội thành để cho con chơi.
Thực hiện Nghị quyết số 19 của Chính phủ, quận Hà Ðông đã thành lập thêm bảy phường trên cơ sở bảy xã trước đây. Việc chuyển cấp hành chính từ xã thành phường đang đặt ra cho các địa phương này những thách thức không nhỏ, nhất là khó khăn về cơ sở hạ tầng như đường giao thông, nước sạch, điện lưới... Theo thống kê của UBND quận, tại đây mới có 22% số dân được dùng nước máy, còn lại là dùng nước giếng khoan, 20% đường giao thông vẫn là đường đất, các đường trục chính chưa có hệ thống chiếu sáng...
Giải pháp khắc phục
Nhận thức những bất cập trong công tác quản lý đô thị thời gian gần đây, Quận ủy Hà Ðông đã ban hành Nghị quyết 06-NQ/Th.U về chấn chỉnh, tăng cường công tác quản lý đô thị. Trong đó, có đề ra các giải pháp nhằm thực hiện tốt công tác quản lý đô thị trên địa bàn.
Theo đó, thời gian tới, quận đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, giáo dục cán bộ, đảng viên, nhân dân nâng cao ý thức trách nhiệm trong thực hiện công tác quản lý trật tự xây đựng đô thị, giữ gìn nếp sống văn minh đô thị. Cùng với tăng cường kiểm tra, giám sát xây dựng theo quy hoạch, phát hiện xử lý nghiêm các vi phạm trật tự xây dựng, quận đẩy mạnh, nâng cao chất lượng xã hội hóa các dịch vụ đô thị, tập trung vào các lĩnh vực cấp nước, vệ sinh môi trường, các điểm trông giữ xe, khu vui chơi giải trí. Các ngành thực hiện sắp xếp lại các tuyến phố văn minh đô thị, quản lý hệ thống chợ, trung tâm thương mại, đầu tư xây dựng, cải tạo các công trình hạ tầng văn hóa xã hội như Công viên Nguyễn Trãi, Công viên cây xanh Kiến Hưng... Quận phối hợp Sở Xây dựng cải tạo hạ ngầm hệ thống dây cáp điện, thông tin liên lạc trên tuyến quốc lộ 6 đoạn từ Phùng Khoang đến Ba La. Rà soát hệ thống thoát nước đô thị, lập kế hoạch nạo vét, xử lý khơi thông bơm tiêu các điểm ngập úng trong các khu dân cư, đầu tư cải tạo hệ thống thoát nước trên địa bàn. Yêu cầu các chủ đầu tư trong quá trình thi công dự án có những giải pháp để khắc phục tình trạng ngập úng cục bộ, ô nhiễm môi trường do bụi bẩn, tiếng ồn.
Ðô thị hóa là một tất yếu trong quá trình phát triển. Những bất cập, bức xúc nảy sinh trong quá trình đô thị hóa ở địa bàn Hà Ðông trước hết thuộc về trách nhiệm của Ðảng bộ, chính quyền, nhân dân trong quận, nhưng vẫn rất cần sự quan tâm của ngành chức năng thành phố, bảo đảm tính bền vững môi trường, không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Kiều Hương
