Tại Diễn đàn, các nhà khoa học, nhà quản lý và bà con nông dân đều khẳng định, cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất nông nghiệp không chỉ giải phóng sức lao động nặng nhọc, giảm chi phí sản xuất, bảo vệ môi trường, tạo ra sản phẩm an toàn với giá trị cao, tăng thu nhập cho nông dân mà còn là chìa khóa tạo nền tảng cho ngành nông nghiệp tăng trưởng theo hướng sản xuất hàng hóa gắn với xây dựng nông thôn mới bền vững.
Theo đại diện Trung tâm Khuyến nông quốc gia, từ năm 2011 đến nay, số lượng, chủng loại máy và thiết bị phục vụ sản xuất nông nghiệp tăng nhanh. Cụ thể, số lượng máy kéo các loại tăng 60%, máy cấy tăng 10 lần; máy bơm nước tăng 60%; máy gặt đập liên hợp tăng 80%; máy sấy nông sản tăng 30%; máy chế biến thức ăn gia súc tăng 91%; máy chế biến thức ăn thủy sản tăng 2,2 lần và máy phun thuốc bảo vệ thực vật tăng 3,5 lần.
 |
Đại diện Trung tâm Khuyến nông Quốc gia trình bày tham luận tại Diễn đàn. |
Riêng cơ giới hóa sản xuất lúa giai đoạn 2008-2023, gồm khâu làm đất tăng từ 75% lên 97%; khâu gieo sạ, cấy tăng từ 5% lên 65%; khâu chăm sóc, phun thuốc bảo vệ thực vật từ 55% lên 80%; khâu thu hoạch từ 15% lên 78%; khâu thu gom rơm, rạ đạt 90%.
Nhờ ứng dụng cơ giới hóa đã góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng, ổn định của ngành nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới, đưa giá trị gia tăng toàn ngành bình quân đạt từ 2-3% năm. Nếu như năm 2010, năng suất lao động bình quân của người lao động bình quân đạt 16,6 triệu đồng thì đến năm 2020 tăng lên 52,7 triệu đồng năm 2020 (tăng 3,17 lần).
Tại vùng duyên hải Nam Trung Bộ gồm các tỉnh, thành phố: Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận và Bình Thuận đã ứng dụng 100% máy móc thiết bị trong khâu làm đất; khâu thu hoạch ứng dụng máy gặt đập liên hợp hơn 90%. Riêng tỷ lệ sử dụng máy móc, thiết bị trong gieo sạ còn thấp, chỉ chiếm khoảng 10% tổng diện tích gieo sạ toàn vùng; khâu bón phân và phòng trừ sâu bệnh đa phần nông dân vẫn bón phân bằng biện pháp thủ công.
 |
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi Hồ Trọng Phương phát biểu tại Diễn đàn. |
Thảo luận tại Diễn đàn, đại diện hợp tác xã và bà con nông dân nêu lên nhiều hạn chế, tồn tại như: việc ứng dụng cơ giới hóa ở nhiều khâu trong sản xuất nông nghiệp còn chiếm tỷ trọng thấp và chưa toàn diện, chưa đồng đều giữa các vùng miền; máy cơ giới chưa phát huy được hiệu quả cao do hạ tầng kém, ruộng đất manh mún, đường giao thông nội đồng xuống cấp, nhiều nơi không có bờ vùng bờ thửa nên máy cơ giới đi lại khó khăn.
Đáng chú ý, việc đầu tư cho cơ giới hóa yêu cầu vốn lớn so với khả năng của nông hộ, thiếu cơ sở dịch vụ máy cơ giới chuyên ngành; sự gắn kết giữa doanh nghiệp và người sản xuất còn hạn chế; kỹ thuật vận hành sửa chữa máy nông nghiệp rất yếu. Công tác đào tạo lành nghề cho công nhân và nông dân về vận hành, sửa chữa các loại máy cơ khí nông nghiệp chưa được quan tâm thích đáng. Do vậy, đại diện hợp tác xã và nông dân kiến nghị Nhà nước cần có cơ chế, chính sách hỗ trợ vốn mua sắm máy móc, thiết bị để ứng dụng trong sản xuất nông nghiệp.
Sau khi lắng nghe các ý kiến của đại diện hợp tác xã và nông dân, các nhà quản lý, nhà khoa học và doanh nghiệp đã trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trong việc ứng dụng cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất nông nghiệp, giải đáp cụ thể kiến nghị về cơ chế chính sách.
 |
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia Lê Quốc Thanh phát biểu tại Diễn đàn. |
Đồng thời, tư vấn, khuyến cáo các hợp tác xã và bà con nông dân mạnh dạn áp dụng ngày càng sâu rộng cơ giới hóa vào sản xuất, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và phát triển nông nghiệp bền vững; liên kết sản xuất để hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã nhằm tăng quy mô vùng sản xuất; tạo điều kiện cho nông dân, doanh nghiệp tăng cường liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, góp phần thực hiện thành công chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển ổn định, bền vững kết hợp với xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Theo Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia Lê Quốc Thanh, hiện nay tỷ lệ ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất nông nghiệp vùng duyên hải Nam Trung Bộ còn thấp. Vì vậy, thông qua diễn đàn sẽ giúp nông dân thay đổi tư duy, tiếp cận quy trình công nghệ, trang thiết bị hiện đại trong sản xuất nông nghiệp, chuyển đổi từ sản xuất thủ công sang áp dụng cơ giới hóa ngày càng sâu rộng, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và phát triển nông nghiệp bền vững.
