Chuyển đổi cây trồng thích ứng với hạn, mặn

Khoảng 10 năm gần đây, thời tiết tại Bến Tre diễn biến ngày càng cực đoan. Người dân đã và đang chuyển đổi sang trồng các loại cây có khả năng chịu được hạn, mặn.

Sau hơn 40 năm gắn bó với cây lúa, gia đình ông Hồ Văn Tư ở ấp Phong Phú, xã Phong Nẫm đã chuyển toàn bộ 3 ha đất trồng lúa sang trồng dừa.

Ông Tư kể: “Năm 2016, gia đình tôi bị thiệt hại nặng nề do nước mặn tràn vào làm mất trắng gần như toàn bộ diện tích trồng lúa. Thấy hạn, mặn ngày càng gay gắt nên tôi chuyển dần sang trồng dừa. Ban đầu chuyển 1 ha, đến năm 2022 thì tôi đã chuyển toàn bộ 3 ha trồng lúa sang trồng dừa”. Cũng theo ông Tư, ở vùng đất này, trong số 10 hộ thì đến 9 hộ chuyển sang trồng dừa vì cây lúa không còn phù hợp do xâm nhập mặn ngày càng sâu vào nội đồng. Hiện, bình quân 1 ha dừa xiêm cho lợi nhuận khoảng 15 triệu đồng/tháng, giúp cuộc sống của bà con khá ổn định.

Gia đình ông Trần Văn Nhịn ở xã An Hiệp, huyện Ba Tri cũng đã chuyển toàn bộ 1 ha đất trồng lúa sang trồng dừa và trồng cỏ để nuôi bò. Ông Nhịn cho biết: “Gần biển nên vùng đất An Hiệp thường xuyên bị xâm nhập mặn, gây thiệt hại cho lúa. Năm 2017, gia đình tôi chuyển sang trồng dừa kết hợp trồng cỏ để chăn nuôi 5 con bò. Mô hình này cho thu nhập không cao nhưng phù hợp với điều kiện hiện tại của địa phương, vì vậy hầu hết bà con đã chuyển đổi theo”.

Theo Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Giồng Trôm Nguyễn Vũ Phong, năm 2015, toàn huyện có khoảng 2.800 ha lúa,

đến nay giảm chỉ còn khoảng 500 ha và sẽ tiếp tục giảm trong thời gian tới. Nguyên nhân chính là do ảnh hưởng bởi hạn hán, xâm nhập mặn ngày càng gay gắt nên người dân chuyển sang trồng dừa, trồng cỏ nuôi bò và các loại cây khác.

Tại các huyện Bình Đại, Thạnh Phú, người dân chuyển sang trồng xoài tứ quý phù hợp điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của vùng giồng cát ven biển với diện tích hơn 1.000 ha. Trong đó, huyện Thạnh Phú có khoảng 700 ha, tập trung ở các xã Thạnh Hải, Thạnh Phong, Giao Thạnh. Gia đình ông Mai Thanh Triển ở ấp Thạnh Lộc, xã Thạnh Phong, huyện Thạnh Phú canh tác 1 ha xoài tứ quý hơn chục năm qua. Theo ông Triển, do hạn hán ngày càng gay gắt vào mùa khô, gia đình ông đã đầu tư hệ thống tưới nhỏ giọt cho toàn bộ diện tích xoài để tiết kiệm nước, phân bón, nhân công.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Thạnh Phong Nguyễn Văn Tại cho biết: “Mô hình trồng xoài phù hợp điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu của địa phương nên đang được định hướng phát triển theo hướng chuyên canh, nâng cao chất lượng. Trong đó, hợp tác xã nông nghiệp Thạnh Phong hiện có 61 hộ trồng xoài với diện tích 100 ha theo tiêu chuẩn VietGAP và được cấp mã vùng trồng để xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Hàn Quốc…”.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Bến Tre Huỳnh Quang Đức cho rằng, tỉnh Bến Tre có ba vùng mặn, lợ, ngọt nhưng gần đây xâm nhập mặn ngày càng sâu vào nội đồng nên người dân phải chuyển đổi cây trồng, phương thức sản xuất. Nhiều mô hình chuyển đổi từ cây lúa kém hiệu quả sang các loại cây trồng khác, nhất là cây dừa, là hoàn toàn phù hợp. Hiện, toàn tỉnh Bến Tre có gần 81.000 ha dừa, trung bình mỗi năm tăng thêm khoảng 1.000 ha. Thực tế cho thấy, cây dừa có khả năng chịu hạn, mặn khá cao nên rất phù hợp điều kiện biến đổi khí hậu, xâm nhập mặn ở địa phương ■