Chung tay bảo tồn di sản văn hóa

Tại Tây Nguyên, công tác sưu tầm, bảo tồn các cổ vật văn hóa vẫn được các bảo tàng công lập, nhiều nhà sưu tập tư nhân thực hiện thường xuyên, góp phần lan tỏa những giá trị hữu ích của cổ vật đến cộng đồng.

Với nguồn lực Nhà nước cùng năng lực của đội ngũ chuyên môn, bảo tàng công lập đang có nhiều ưu thế trong việc gìn giữ và phát huy các giá trị: lịch sử, văn hóa, giáo dục, du lịch...

Thông qua hoạt động nghiệp vụ bảo tàng, các bộ sưu tập cổ vật của những nhà sưu tập tư nhân, với số lượng hiện vật phong phú chính là những mảnh ghép chất lượng, bổ sung cho hệ thống bảo tàng công lập, tạo thêm các điểm đến văn hóa, kích cầu du lịch, thu hút du khách đến trải nghiệm, thưởng lãm những di sản, di vật văn hóa vô cùng quý giá.

Việc xuất hiện những bộ sưu tập cổ vật tư nhân tại Tây Nguyên như của ông Đặng Minh Tâm (Lâm Đồng), của Bảo tàng Ama H’Mai (Đắk Lắk) và nhiều bộ sưu tập của các bảo tàng tư nhân khác tại khu vực Tây Nguyên đang góp phần lan tỏa các giá trị lịch sử, giá trị văn hóa của cổ vật, tạo nên sự đa dạng trong cách tiếp cận bảo tàng của người dân và du khách.

Một nhà sưu tập cổ vật văn hóa của cộng đồng các dân tộc thiểu số Tây Nguyên cho rằng, ẩn sau mỗi hiện vật là một câu chuyện văn hóa. Mỗi cái ná, chiêng, ché, xà gạc... không chỉ là kỷ niệm riêng của nhà sưu tập, mà còn chứa đựng rất nhiều giá trị tinh thần: Từ cách thức chế tạo, công dụng thường ngày, đến tính thiêng ẩn bên trong hiện vật.

Thông qua từng cổ vật có thể đọc được các mã văn hóa tộc người, từ đó hiểu thêm những nét độc đáo trong phong tục của cộng đồng các dân tộc thiểu số gốc Tây Nguyên.

Một số nhà sưu tập cổ vật tư nhân tại Tây Nguyên cho biết, hiện vật và niềm đam mê thì họ không thiếu, nhưng cái thiếu là nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, nhân lực có chuyên môn sâu, kinh phí duy trì hoạt động, cả những chế định của luật pháp.

Có lẽ, để phát huy giá trị của các bảo tàng tư nhân và nhà sưu tập, Nhà nước cần có một quỹ hỗ trợ cho bảo tàng tư nhân, hoặc các nhà sưu tập tư nhân; cần ban hành chính sách hướng dẫn các đơn vị có nguồn lực tài chính đầu tư, quan tâm các hoạt động văn hóa của nhà sưu tập tư nhân.

Đồng thời, các nhà sưu tập cổ vật tư nhân cần được cơ quan chức năng hỗ trợ đào tạo chuyên môn, thường xuyên cập nhật thông tin về du lịch, chia sẻ các ứng dụng công nghệ lưu giữ hiện vật...

Có thể bạn quan tâm