Năm 2017, dự án Green Star Sky Garden (quận 7) đang thi công thì bị cơ quan chức năng yêu cầu tạm dừng thi công khi đang xây dựng 110 căn biệt thự dù đã được duyệt quy hoạch 1/500. Nguyên nhân, do dự án có hơn 7.000 m2 đất công xen cài là đất kênh rạch, đất công cộng. Sau thời gian dài mòn mỏi chờ đợi, gấp rút hoàn tất nhiều thủ tục liên quan, đến 10/2021 dự án mới được Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh cấp phép xây dựng để thi công. Tương tự, dự án Ðức Long Golden Land cũng đã được tiếp tục triển khai sau hơn bốn năm đóng cửa công trình. Trước khi bị dừng thi công, dự án đã được UBND thành phố Hồ Chí Minh giao đất (bao gồm cả phần đất do Nhà nước trực tiếp quản lý) để thực hiện dự án; UBND quận 7 cũng có văn bản thông báo cho Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố không có nhu cầu sử dụng phần đất, chủ đầu tư sử dụng thực hiện dự án là đúng nhu cầu kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Tuy nhiên, do vướng luật, dự án buộc phải dừng triển khai... Những dự án nêu trên chỉ là số ít trong 126 dự án trên địa bàn thành phố bị đình chỉ thi công do vướng các phần đất công xen cài, dù tỷ lệ đất công chỉ chiếm khoảng 10% diện tích. Ðể chuẩn bị quỹ đất, doanh nghiệp đã bỏ ra một nguồn vốn rất lớn, song dự án ách tắc dẫn đến bị chôn vốn, có thể rơi vào tình cảnh phá sản dù tài sản vẫn còn. Theo tính toán, với các dự án này, nếu doanh nghiệp phải vay 70% tổng mức đầu tư, ước khoảng 88 nghìn tỷ đồng, với lãi suất 10%/năm, thì 5 năm qua đã phải trả lãi vay khoảng 44 nghìn tỷ đồng. Các thiệt hại này chưa tính các chi phí khác. Nghị định 148/2020/NÐ-CP của Chính phủ được ban hành, có hiệu lực kể từ ngày 8/2/2021 được kỳ vọng sẽ giải tỏa những nút thắt trong pháp luật đất đai. Tuy nhiên, đã hơn 8 tháng trôi qua, đến nay Nghị định 148 vẫn chưa có thông tư hướng dẫn, chưa có tiêu chí về các thửa đất nhỏ hẹp như thế nào sẽ được giao, cho thuê và thửa đất nào phải tách ra để đấu giá hình thành dự án mới. Ðiều này ảnh hưởng tới việc xem xét các hồ sơ, doanh nghiệp không thể thực hiện các bước tiếp theo để triển khai dự án.
Nhằm phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, TP Hồ Chí Minh sẽ tập trung cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, giải quyết các khó khăn, vướng mắc đối với doanh nghiệp và người dân, đối với các dự án, công trình một cách cụ thể. Trước mắt, thành phố triển khai hướng dẫn chi tiết Nghị định 148 và sẽ ban hành trong tháng 10 về quy trình xử lý đất xen cài. Quan điểm của thành phố là, đối với đất xen cài trong dự án mà không có đường đi, không đủ diện tích tách ra làm dự án mới, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ trình UBND thành phố ra quyết định giao đất cho doanh nghiệp. Những thửa đất xen cài nếu có đường đi nhưng không đủ diện tích để tách thành dự án mới sẽ xin ý kiến của Bộ Tài nguyên và Môi trường để cho đóng tiền sử dụng đất. Ðối với đất đủ tách thành dự án (dự tính không vượt quá 5%, tổng diện tích dự án) sẽ đem đấu thầu, đấu giá đất.
Trước đó, Sở Quy hoạch - Kiến trúc thành phố cũng đề xuất diện tích khu đất muốn tách ra thực hiện dự án độc lập phải tuân thủ quy định về diện tích tối thiểu. Cụ thể, đối với các quận nội thành và TP Thủ Ðức, diện tích khu đất không nhỏ hơn 1.000 m2 đối với khu vực quy hoạch cao tầng theo đồ án quy hoạch phân khu và không nhỏ hơn 500 m2 đối với khu vực quy hoạch thấp tầng theo đồ án quy hoạch phân khu. Ðối với các huyện ngoại thành, diện tích khu đất không nhỏ hơn 2.000 m2 đối với khu vực quy hoạch cao tầng theo đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch nông thôn và không nhỏ hơn 1.000 m2 đối với khu vực quy hoạch thấp tầng theo đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch nông thôn. Sau khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố sẽ phối hợp các sở, ngành liên quan xác định nguồn gốc đất, loại đất trình UBND thành phố chấp thuận chủ trương tách thành dự án độc lập để thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
