Phát biểu khai mạc, bà Lê Thị Thu Hương, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Bắc Từ Liêm chia sẻ: Mảnh đất Từ Liêm xưa và quận Bắc Từ Liêm nay là nơi hội tụ di sản văn hóa của người Việt cổ. Đây là vùng đất giàu truyền thống văn hóa, lịch sử, cách mạng với 135 di tích, trong đó 35 di sản văn hóa phi vật thể, 29 lễ hội truyền thống, 26 di tích cách mạng kháng chiến như Nhà lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà lưu niệm Đại tướng Văn Tiến Dũng, Làng khoa bảng, làng cổ Đông Ngạc... cùng hàng nghìn di vật, cổ vật quý hiếm.
Các di tích nổi tiếng như: Đình Nhật Tảo, Đình Thượng Cát, Đình Hoàng, Chùa Chèm, Chùa Vẽ, các đền thờ danh nhân như đền thờ Đỗ Thế Giai, đền thờ họ Phạm, các lễ hội nổi tiếng như hội bơi Đăm tại làng hoa Tây Tựu… đều nằm trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm. Quận còn giữ được nhiều làng nghề thủ công truyền thống như nghề làm giò chả xã Thượng Cát, làng nghề sản xuất mứt Tết Xuân Đỉnh cùng các phong tục tập quán, tri thức dân gian phong phú.
Đây là tài nguyên và nguồn lực văn hóa vô cùng quý báu, có thể trở thành động lực, tạo đột phá cho phát triển kinh tế du lịch.
 |
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Bắc Từ Liêm Lê Thị Thu Hương phát biểu khai mạc. |
Có thể nói, quận Bắc Từ Liêm có tiềm năng, lợi thế và sức bật lớn để trở thành một cực phát triển kinh tế xanh gắn với du lịch, phát triển công nghiệp văn hóa và xây dựng thành phố sáng tạo.
Theo bà Lê Thị Thu Hương, phát triển công nghiệp văn hóa là xu thế tất yếu. Tuy nhiên, việc khai thác di sản văn hóa, phát triển kinh tế du lịch gắn với công nghiệp văn hóa, xây dựng thành phố sáng tạo của quận đang gặp nhiều thách thức, hạn chế về cơ chế, nhận thức, cách thức tổ chức triển khai, phát triển sản phẩm…
Hoạt động bảo tồn, tu bổ, tôn tạo và khai thác giá trị di sản văn hóa để phát triển du lịch chưa phát huy hết tiềm năng và lợi thế tài nguyên văn hóa và di sản. Quận Bắc Từ Liêm còn lúng túng trong cách làm, hiệu quả chưa rõ rệt trong kết nối, xây dựng chuỗi giá trị văn hóa, di tích lịch sử văn hóa gắn với phát triển du lịch.
Trao đổi về bảo tồn và phát huy giá trị làng Khoa Bảng Đông Ngạc, ông Nguyễn Văn Cường, Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc cho rằng: Với bề dày lịch sử lâu đời, phường Đông Ngạc lưu giữ được hệ thống các công trình kiến trúc văn hóa cổ có niên đại từ 100 đến 300 năm cùng nhiều di vật, cổ vật quý như tượng, sắc phong, hoành phi, thần phả, câu đối, chuông đồng, sách cổ…
Đình cổ Đông Ngạc hiện được lưu giữ khá nguyên vẹn cảnh quan kiến trúc và các di vật quý giá. Chùa cổ Tư Khánh lưu giữ được quả chuông 750kg có niên đại thời vua Gia Long (1817) và hai quả chuông nhỏ được đúc vào thời Nguyễn. Hiện nay, chùa còn lưu giữ 50 pho tượng tròn được bài trí trong các kiến trúc chính. Làng cổ Đông Ngạc nổi tiếng về truyền thống hiếu học, làng có 22 tiến sĩ được ghi danh trong bia đá tại đình làng…
Đông Ngạc nằm trong quy hoạch chung, là vùng nội đô mở rộng. Vì vậy, việc xác định các điểm di sản có giá trị bảo tồn và tôn tạo để xây dựng thành điểm du lịch vừa góp phần giữ gìn và phát huy truyền thống, vừa góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế-xã hội.
 |
Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Đông Ngạc Nguyễn Văn Cường trình bày tham luận |
Bối cảnh đô thị hóa và phát triển đô thị, thực hiện chiến lược phát triển công nghiệp văn hóa và thành phố sáng tạo đang đặt ra yêu cầu về bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa truyền thống. Điều này vừa giúp cộng đồng duy trì và phát huy nguồn lực văn hóa, khai thác nguồn tài nguyên nhân văn để phát triển du lịch, vừa bảo đảm phát triển kinh tế xã hội bền vững, đồng thời hạn chế những tác động tiêu cực đến giá trị di sản.
Chia sẻ những khó khăn với quận Bắc Từ Liêm, Phó Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam Phạm Lan Oanh cho rằng: Di sản văn hóa trên địa bàn quận, đặc biệt là các di tích và lễ hội gắn liền với thời đại Hùng Vương và thời đại Hai Bà Trưng không chỉ là phần quan trọng của di sản quốc gia, mà còn là nguồn tài nguyên quý giá để phát triển kinh tế du lịch.
Bắc Từ Liêm đang trong giai đoạn đô thị hóa và gia tăng dân số nhanh. Điều này đặt ra thách thức đối với bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa. Việc xây dựng và thực hiện các kế hoạch bảo tồn toàn diện, cùng việc huy động nguồn lực, nâng cao nhận thức cộng đồng hết sức cần thiết.
 |
| Đại biểu tham dự hội thảo. |
Việc bảo tồn và phát huy vốn di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch bền vững, xây dựng ngành công nghiệp văn hóa theo định hướng của Nghị quyết số 09-NQ/TU của Thành ủy Hà Nội về Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn tới năm 2045” là định hướng của các cấp chính quyền địa phương trên địa bàn quận Bắc Từ Liêm. Theo xu thế phát triển chung nhưng bền vững, bối cảnh đô thị hóa, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống trong lòng đô thị vô cùng quan trọng.
Tại hội nghị, các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm, mô hình thành công cũng như những kiến nghị, đề xuất, xu hướng khai thác nhằm phát huy và kết nối chuỗi giá trị trong phát triển du lịch, công nghiệp văn hóa và thành phố sáng tạo.
