Tăng trưởng nhưng chưa bền vững
Theo nhận định của UBND thành phố Hà Nội, năm 2015, Hà Nội sẽ cơ bản đạt và vượt kế hoạch thực hiện các mục tiêu tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát, bảo đảm an sinh xã hội, cũng như các chỉ tiêu đã được HĐND thành phố quyết nghị.
Chỉ tính riêng chín tháng đầu năm, tổng sản phẩm trên địa bàn tăng 8,3%, đạt mức tăng cao nhất trong vòng bốn năm gần đây; thu ngân sách nhà nước đạt 105.886 tỷ đồng, bằng 75% kế hoạch năm, tăng 13,5% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo thu ngân sách cả năm của thành phố ước đạt 146.198 tỷ đồng, bằng 103,2% dự toán. Về công tác xây dựng nông thôn mới, Hà Nội được ghi nhận là điểm sáng của cả nước. Ngoài huyện Đan Phượng mới được Thủ tướng Chính phủ công nhận là huyện nông thôn mới, từ nay đến cuối năm, thành phố sẽ có thêm 70 xã đạt chuẩn nông thôn mới (đưa tổng số xã nông thôn mới của thành phố lên 180 xã, chiếm 46,6%, vượt kế hoạch đề ra). Cùng với đó, công tác quy hoạch tiếp tục được đẩy mạnh, việc triển khai thực hiện "Năm trật tự và văn minh đô thị" đạt hiệu quả, tạo chuyển biến tích cực về trật tự an toàn giao thông, trật tự đô thị. Nhiều tuyến phố được bảo đảm xanh, sạch, đẹp; các tuyến đường xuyên tâm, đường trục chính từng bước được sắp xếp văn minh, trật tự tạo nên diện mạo khang trang cho đô thị.
Bên cạnh các kết quả đạt được, cũng giống như nhiều địa phương khác trong cả nước, tình hình sản xuất, kinh doanh của nhiều doanh nghiệp tại Hà Nội còn gặp khó khăn, số doanh nghiệp ngừng hoạt động tăng so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, thu ngân sách nhà nước trên địa bàn dự kiến vượt dự toán, song hiện có ba khoản thu đang đạt thấp và dự kiến không hoàn thành dự toán là thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước trung ương, doanh nghiệp nhà nước địa phương và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài. Kết quả thu tiền sử dụng đất của thành phố hiện cũng không đồng đều, một số quận vượt, nhưng cũng có tới ba đơn vị là thị xã Sơn Tây, quận Bắc Từ Liêm và huyện Mỹ Đức có khả năng không hoàn thành dự toán năm. Cùng với đó, số nợ thuế, phí và các khoản liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất còn lớn. Đến cuối tháng 8, tổng số nợ thuế, phí và các khoản liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất là hơn 25 nghìn tỷ đồng. Mặt khác, tình trạng nợ đọng kinh phí xây dựng cơ bản trên địa bàn còn lớn. Thậm chí, một số huyện có số dư nợ lớn vượt quá khả năng thanh toán của ngân sách huyện (như Quốc Oai còn nợ 477 tỷ đồng, Ứng Hòa nợ 331,9 tỷ đồng, Ba Vì nợ 393,5 tỷ đồng). Trong lĩnh vực quản lý, trên địa bàn vẫn còn để xảy ra nhiều vi phạm xây dựng không phép, sai quy hoạch, sai phép, lấn chiếm không gian, mật độ xây dựng chậm xử lý hoặc xử lý không triệt để gây bức xúc trong nhân dân…
Tạo sự chủ động từ cơ sở
Để hoàn thành cao nhất các chỉ tiêu, nhiệm vụ kinh tế-xã hội năm 2015 và kế hoạch năm năm 2011-2015, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Thị Bích Ngọc yêu cầu các địa phương và thành phố cần phân tích rõ nguyên nhân hạn chế, có lộ trình khắc phục, trong đó có cả những giải pháp ngắn hạn từ giờ đến cuối năm, để hoàn thành các mục tiêu. Đồng chí đề nghị thành phố tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư; tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, đôn đốc thu ngân sách, nhất là các khoản thu nợ thuế, phí, tiền thuê đất, tiền sử dụng đất để đạt mức cao nhất. Trong công tác điều hành ngân sách cần chủ động, tích cực, tiết kiệm và hiệu quả. Đồng thời quyết liệt chỉ đạo xử lý dứt điểm xong nợ xây dựng cơ bản trong năm 2015, không để phát sinh nợ mới; xử lý dứt điểm các công trình vi phạm trật tự xây dựng đô thị, vi phạm xây dựng trên đất công, đất nông nghiệp bảo đảm đúng quy định của pháp luật.
Bên cạnh những nhiệm vụ cần làm ngay, tại đợt giám sát mới đây của Thường trực HĐND thành phố Hà Nội về tình hình, kết quả thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ và các giải pháp phát triển kinh tế-xã hội, thu, chi ngân sách năm 2015 và giai đoạn 2011-2015, nhiều quận, huyện trên địa bàn đã đề nghị thành phố tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, nhằm phát huy tính chủ động của cơ sở trong công tác quản lý, điều hành. Chủ tịch UBND quận Nam Từ Liêm Nguyễn Văn Tứ cho rằng: HĐND thành phố nên có nghị quyết về việc phân cấp quản lý kinh tế - xã hội, trong đó, tất cả những dự án hạ tầng đô thị sau khi đầu tư nên phân cấp cho cấp quận chăm lo, quản lý để phục vụ người dân tốt hơn; phân cấp cho quận được là chủ đầu tư các dự án mảng hạ tầng đô thị nhỏ. Cùng chung quan điểm này, lãnh đạo quận Hoàn Kiếm đề nghị thành phố nên phân cấp cho quận quản lý về hạ tầng kỹ thuật đô thị, hạ tầng xã hội và các di tích trên địa bàn.
Để hoàn thành các mục tiêu kinh tế-xã hội năm 2015 ở mức cao nhất, TP Hà Nội vẫn còn nhiều việc phải làm. Thời gian không còn nhiều, tin rằng thành công của Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ 16 sẽ là động lực mạnh mẽ để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển của Thủ đô những năm tiếp theo.
