Bài 1: Giàu tiềm năng
Hoạt động báo chí của Thành phố Hồ Chí Minh rất đa dạng và phong phú, với 161 cơ quan báo chí Trung ương đặt văn phòng đại diện và cử phóng viên thường trú; 10 chi nhánh đơn vị hoạt động truyền hình trả tiền, 46 đơn vị hoạt động truyền hình thu qua vệ tinh.
Trước khi thực hiện Ðề án của UBND thành phố về “Sắp xếp, phát triển và quản lý báo chí Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025”, thành phố có 16 báo, 1 đài truyền hình, 1 đài tiếng nói và 10 tạp chí. Một số sở, ngành, các tổ chức chính trị-xã hội, tổ chức nghề nghiệp có tạp chí hoặc báo riêng. Từ khi bắt đầu thực hiện giai đoạn 1 của Ðề án, thành phố có 8 cơ quan báo chí chuyển đổi mô hình, trong đó, 6 báo chuyển thành tạp chí và 2 tạp chí chuyển thành bản tin. Báo chí len lỏi đến khắp địa bàn thành phố, là kênh thông tin hiện đại để phổ biến nhanh chóng, kịp thời, đầy đủ các chủ trương, đường lối của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; thông tin về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội; các tiềm năng, lợi thế và cơ hội đầu tư phát triển của thành phố; thông tin về hoạt động quản lý nhà nước, các thủ tục hành chính công, thúc đẩy quá trình xây dựng Chính phủ điện tử…
Ðảng bộ thành phố luôn coi trọng, phát huy vai trò của hệ thống báo chí trong tuyên truyền, thực hiện nhiệm vụ công tác xây dựng Ðảng và đã đạt nhiều kết quả nổi bật. Ðồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên khẳng định: “Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố luôn đánh giá cao vai trò quan trọng của báo chí trong sự nghiệp cách mạng; luôn quan tâm, ủng hộ, tạo mọi điều kiện để báo chí phát triển và mong muốn các cơ quan báo chí, xuất bản nỗ lực hơn nữa để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, tiếp tục đóng góp nhiều hơn cho thành phố mang tên Bác Hồ kính yêu... Báo chí đã làm rất tốt sứ mệnh thông tin tuyên truyền, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng và bồi đắp, củng cố niềm tin trong xã hội, vừa đấu tranh phản bác những thông tin xuyên tạc, phá hoại, gây chia rẽ, vừa cổ vũ tinh thần đoàn kết, sự yêu thương, chia sẻ, đùm bọc trong hoạn nạn”.
Trong những năm qua, báo chí thành phố phát triển mạnh mẽ về số lượng, chất lượng, hình thức, nội dung, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của nhân dân. Báo chí thành phố luôn đóng vai trò là vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng-văn hóa của Ðảng; cổ vũ kịp thời các phong trào hành động cách mạng và những tấm gương điển hình tiên tiến. Báo chí đã, đang và sẽ làm tốt chức năng phản biện xã hội; là cầu nối giữa Ðảng, chính quyền với nhân dân. Nhiều vấn đề báo chí thành phố phản ánh đã được các cấp, ngành có trách nhiệm nghiêm túc tiếp thu và xem xét giải quyết như: Phòng, chống tham nhũng, chống lãng phí, thực hành tiết kiệm, phòng, chống tệ nạn xã hội, những mặt trái, bức xúc mà dư luận xã hội quan tâm, tăng cường sự đồng thuận trong xã hội, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, xây dựng và nuôi dưỡng lý tưởng cách mạng trong giai đoạn mới, phù hợp tình hình, xu thế hội nhập quốc tế.
Thực hiện Quy định số 1374 của Ban Thường vụ Thành ủy, báo chí đã đóng vai trò quan trọng, nguồn thông tin phản ánh của báo chí được xác định là có cơ sở để xem xét, xử lý các tập thể, cá nhân suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, vi phạm quy định của Ðảng, pháp luật của Nhà nước. Kết quả xử lý thông tin, phản ánh và xử lý kỷ luật toàn thành phố trong 5 năm qua có 12,15% số thông tin do báo chí phản ánh trong tổng số 9.864 thông tin.
Ðồng chí Phan Nguyễn Như Khuê, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy chia sẻ: “Báo chí có tính 2 chiều, thứ nhất là thông qua báo chí, lãnh đạo thành phố đến gần với người dân hơn, cơ quan chuyên môn đưa nghị quyết vào cuộc sống; ở chiều ngược lại, báo chí đưa cuộc sống vào suy nghĩ của người lãnh đạo từng cơ quan để nhìn nhận rõ hơn và ban hành chính sách phù hợp… Trong giai đoạn tới, đơn vị sẽ tiếp tục chủ động tham mưu chính sách hỗ trợ các cơ quan báo chí để có thêm nguồn lực, tích cực đồng hành với thành phố”.
Cùng với những kết quả đạt được, theo Ðề án Sắp xếp, phát triển và quản lý báo chí thành phố, thì báo chí thành phố còn tồn tại những hạn chế: Sự phát triển nhanh, mạnh của công nghệ thông tin, của các phương tiện truyền thông điện tử đã làm thay đổi cơ cấu thông tin, dẫn đến hiện tượng trùng lặp thông tin, chất lượng thông tin của một số tờ báo, một số xuất bản phẩm chưa thật sự được nâng cao, chưa phát huy hết sức mạnh tuyên truyền, định hướng dư luận xã hội; việc đổi mới nội dung tuy đã có nhiều cố gắng nhưng đôi lúc chưa đáp ứng kịp thời thông tin của công chúng, tính phản biện xã hội chưa cao...
Bên cạnh đó, nội dung thông tin về vấn đề xây dựng Ðảng trên báo chí của Ðảng bộ thành phố chưa thật sự đặc sắc; chưa tương xứng với thế mạnh, tiềm năng của hệ thống báo chí thành phố - một trong những trung tâm báo chí lớn nhất của cả nước. Các nội dung về xây dựng Ðảng thiếu đồng đều, những bài báo chủ yếu tập trung vào các báo cáo, các mặt tích cực, phổ biến triển khai nghị quyết, công tác bổ nhiệm cán bộ... Tính chiến đấu của các bài viết chưa cao, chưa thể hiện được sự đấu tranh mạnh mẽ với các quan điểm sai trái, những vụ việc tiêu cực, vi phạm pháp luật của cán bộ, đảng viên. Ngôn ngữ sử dụng của các tờ báo chưa sinh động, khô cứng, thiếu phân tích sâu những ưu điểm, hạn chế của nghị quyết, chính sách khi đi vào cuộc sống, làm cho các bài viết về xây dựng Ðảng thiếu đi tính hấp dẫn, lôi cuốn. Các bài viết về gương điển hình còn theo lối mòn, không làm nổi bật nét đặc sắc của chân dung nhân vật, kể cả về nội dung hay hình thức. Báo chí thành phố chưa chú trọng tạo diễn đàn để bạn đọc tham gia góp ý đối với nội dung truyền thông về xây dựng Ðảng...
(Còn nữa)