Chương trình OCOP của Quảng Ninh đã trở thành người bạn đồng hành của người nông dân, góp phần nâng tầm giá trị các sản phẩm truyền thống của địa phương, tạo thêm nhiều việc làm, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, từng bước tạo ra nhiều sản phẩm phục vụ phát triển ngành du lịch, tạo dựng thương hiệu nông sản riêng có của Quảng Ninh.
Chuẩn hóa sản phẩm OCOP
Tại huyện Bình Liêu, việc chuẩn hóa, nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP được huyện thực hiện đồng bộ, xuyên suốt. Bình Liêu hiện có 27 sản phẩm tham gia chương trình OCOP, trong đó có 17 sản phẩm được xếp hạng sao với 16 sản phẩm đạt chứng nhận 3 sao và 1 sản phẩm đạt chứng nhận 4 sao.
Chỉ riêng với sản phẩm miến dong, Bình Liêu hiện có 5 cơ sở đăng ký tham gia chương trình OCOP, trong đó sản phẩm của Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Bình Liêu là sản phẩm duy nhất đạt chứng nhận 4 sao.
 |
Sản phẩm miến dong Bình Liêu được người tiêu dùng ưa chuộng. |
Ông Đinh Mạnh Linh, phụ trách kinh doanh Công ty Cổ phần Thương mại và Dịch vụ Bình Liêu, cho biết: Để nâng cao chất lượng sản phẩm, thời gian qua, công ty không ngừng đẩy mạnh đầu tư khoa học công nghệ, cải thiện mẫu mã, bao bì sản phẩm. Công ty đã ký kết hợp đồng với một doanh nghiệp xuất nhập khẩu có trụ sở tại thành phố Đông Hưng (Trung Quốc) để xuất khẩu sản phẩm miến dong Bình Liêu sang thị trường này.
Đến nay đã có hơn 33 tấn miến dong Bình Liêu được xuất khẩu. Dự kiến năm 2023, sản lượng miến dong Bình Liêu xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc ước đạt từ 50 đến 80 tấn. Đây cũng là điều kiện cần để công ty đề xuất xét nâng hạng sao đối với sản phẩm miến dong Bình Liêu do công ty sản xuất.
Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Bình Liêu Lê Thị Thu Hương cho biết: Không chỉ với sản phẩm miến dong mà với hầu hết các sản phẩm tham gia chương trình OCOP của huyện, chúng tôi cũng nhận thấy những chuyển biến tích cực trong suy nghĩ của người sản xuất. Qua rà soát cho thấy, năm nay có 1 đơn vị dự kiến củng cố nâng cấp tổ chức kinh tế, mở rộng quy mô nhà xưởng, máy móc thiết bị sản xuất và 2 sản phẩm OCOP dự kiến được củng cố, nâng cao chất lượng, hoàn thiện mẫu mã, bao bì, an toàn thực phẩm.
 |
Nhiều sản phẩm OCOP của huyện Đầm Hà thu hút đông đảo người dân đến mua tại Hội chợ OCOP Quảng Ninh hè 2023. |
Huyện Đầm Hà đã chú trọng khai thác thế mạnh địa phương, thay đổi tập quán sản xuất, xây dựng thương hiệu cho nông sản đặc trưng.
Tính đến tháng 6/2023, huyện Đầm Hà có 31 sản phẩm của 21 cơ sở sản xuất tham gia Chương trình OCOP.
Trong đó có 5 sản phẩm được công nhận đạt 4 sao, 11 sản phẩm được công nhận đạt 3 sao. Các sản phẩm được quan tâm về mẫu mã, bao bì, kiểm soát chặt chẽ trong quá trình sản xuất, nên chất lượng được nâng cao, từng bước có chỗ đứng vững chắc trên thị trường, được đưa vào tiêu thụ ở các siêu thị lớn trong và ngoài tỉnh, sàn thương mại điện tử. Nhiều sản phẩm được người tiêu dùng ưa chuộng như: gà bản Đầm Hà, dưa lưới Đầm Hà, trứng vịt biển Tân Bình, rượu sim Quý Chuẩn...
Những chính sách, cơ chế hỗ trợ từ Chương trình OCOP cũng đã tạo động lực để Hợp tác xã Tân Hải ở xã Tân Bình có những bước phát triển đáng kể trong sản xuất, kinh doanh, là đơn vị đi đầu trong việc đưa sản phẩm trứng vịt biển sản xuất, kinh doanh theo quy trình chuyên nghiệp với số lượng lớn.
Phó Giám đốc Hợp tác xã Tân Hải Hoàng Quốc Tuấn cho biết: Sản phẩm trứng vịt biển của đơn vị đến tay người tiêu dùng luôn nhận được sự ưa chuộng, đánh giá cao của người tiêu dùng nhờ ưu điểm quả to, vỏ dày, trứng ăn có mùi thơm, bùi, vị béo ngậy, nhiều lòng đỏ, hàm lượng dinh dưỡng cao. Quy trình sản xuất, bảo quản, phân phối tại Hợp tác xã luôn được thực hiện nghiêm ngặt, từ năm 2017, trứng vịt biển đã được công nhận là sản phẩm OCOP cấp tỉnh hạng 4 sao.
Chia sẻ với chúng tôi, Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Trường Sơn Ty Văn Bích cho biết: Nhờ có chương trình OCOP, sản phẩm củ cải Đầm Hà đã được nâng tầm giá trị, người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh biết đến nhiều hơn, lợi nhuận của hợp tác xã tăng từng năm. Với diện tích gieo trồng khoảng 100ha, mỗi năm đơn vị cung cấp ra thị trường 30 tấn củ cải phên, tám tấn củ cải khô, 15 tấn củ cải ăn liền.
 |
Du khách lựa chọn mua sản phẩm OCOP tại khu du lịch Sa Vỹ , thành phố Móng Cái. |
Hợp tác xã sản xuất và kinh doanh Huy Hoàng ở thị xã Đông Triều tham gia phát triển các sản phẩm rượu chương trình OCOP, trong đợt thi nâng hạng sao cho sản phẩm đã có hai sản phẩm đạt chứng nhận bốn sao là rượu trà hoa vàng và rượu dâu tằm; hai sản phẩm đạt ba sao là rượu sâm cau và rượu Huy Hoàng.
Với mục tiêu mang lại cho người tiêu dùng các sản phẩm chất lượng nhất, chúng tôi đã đầu tư dây chuyền, công nghệ hiện đại phục vụ sản xuất, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn ISO 22000. Hợp tác xã không ngừng cải tiến mẫu mã, bao bì, nhãn mác để giới thiệu sản phẩm phục vụ khách trong và ngoài tỉnh, hướng tới xuất khẩu.
Bà Lê Thị Thêm, Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã sản xuất và kinh doanh Huy Hoàng
Mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản
Để chuẩn hóa, nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP đáp ứng nhu cầu thị trường, tỉnh Quảng Ninh đẩy mạnh phát triển sản phẩm OCOP chủ lực cấp tỉnh theo hướng đáp ứng về số lượng, gia tăng về giá trị, bảo đảm tiêu chuẩn cao và từng bước chuẩn hóa theo tiêu chuẩn quốc tế, phục vụ xuất khẩu.
Cùng với chiến lược thay đổi về công nghệ sản xuất, mẫu mã, tỉnh tiếp tục vận dụng cơ chế, chính sách hiện hành về hỗ trợ phát triển sản xuất, phát triển du lịch, khoa học công nghệ, xúc tiến thương mại... để thúc đẩy phát triển sản xuất đối với cá nhân, tổ chức kinh tế tham gia chương trình OCOP.
 |
Sản phẩm Trà hoa vàng của Công ty Cổ phần lâm sản Đạp Thanh, huyện Ba Chẽ. |
Ông Nịnh Văn Trắng, Giám đốc Công ty cổ phần Kinh doanh lâm sản Đạp Thanh, chia sẻ: Chúng tôi đã tìm tòi, nghiên cứu và đưa sản phẩm trà hoa vàng Ba Chẽ trở thành sản phẩm OCOP. Từ những sản phẩm còn sơ sài, chưa bắt mắt ban đầu, chúng tôi chủ động đầu tư máy móc hiện đại, thay đổi mẫu mã, tạo mã QR, logo thương hiệu, đẩy mạnh tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử... và đưa ra những thay đổi mang tính chiến lược để sản phẩm trà hoa vàng Ba Chẽ tạo được ấn tượng sâu sắc hơn với người tiêu dùng trong và ngoài nước.
Việc kết nối tiêu thụ sản phẩm vào các siêu thị, hệ thống phân phối bán lẻ, được các đơn vị quan tâm, nhất là việc đưa sản phẩm tham gia “Gian hàng trực tuyến” trên các sàn thương mại điện tử uy tín, như Lazada.vn, Shopee.vn, Sendo.vn, tiki.vn, Voso.vn...
Quảng Ninh phấn đấu đến hết năm 2025, có khoảng từ tám đến 10 sản phẩm OCOP đạt năm sao cấp quốc gia; 100% sản phẩm OCOP được dán tem điện tử, hoặc có mã số mã vạch truy xuất nguồn gốc và xây dựng được chuỗi giá trị theo hướng kinh tế tuần hoàn, OCOP xanh gắn với vùng nguyên liệu ổn định.
 |
Các sản phẩm OCOP của Quảng Ninh có mẫu mã, bao bì đẹp và chất lượng bảo đảm. |
Các sản phẩm OCOP Quảng Ninh dần tự khẳng định chất lượng và những điểm riêng biệt, chỉ có thể có trong các sản phẩm đặc sản của từng vùng miền và từng bước phát triển theo hướng bền vững và tạo được lòng tin với người tiêu dùng trong, ngoài tỉnh. Cùng với Chương trình xây dựng nông thôn mới, OCOP đã góp phần thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp, góp phần tạo ra sản phẩm có chất lượng phục vụ du lịch, dịch vụ và đóng góp không nhỏ vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh, mang lại thu nhập cao cho cộng đồng dân cư nông thôn.
Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ninh Nguyễn Minh Sơn
Đến nay, toàn tỉnh Quảng Ninh có 566 sản phẩm thuộc sáu nhóm tham gia chương trình OCOP; trong đó, có 336 sản phẩm đạt từ ba đến năm sao (ba sản phẩm đạt năm sao cấp Trung ương, 87 sản phẩm đạt bốn sao và có 246 sản phẩm đạt ba sao). Đặc biệt, toàn tỉnh có 219 chủ thể sản xuất tham gia chương trình OCOP, với 54 doanh nghiệp, 87 hợp tác xã, 78 hộ sản xuất.
Từ những lợi thế trên tỉnh Quảng Ninh chú trọng triển khai kết nối các sản phẩm OCOP gắn với phát triển du lịch, nhằm góp phần đa dạng hóa các loại hình du lịch, mang lại nhiều trải nghiệm hấp dẫn cho du khách, vừa phát triển kinh tế, quảng bá sản phẩm địa phương. Trong đó, loại hình du lịch sinh thái gắn với tham quan, tìm hiểu, mua sắm các sản phẩm OCOP đang tạo được ấn tượng với du khách trong và ngoài tỉnh.
Đến nay, toàn tỉnh Quảng Ninh có 566 sản phẩm thuộc sáu nhóm tham gia chương trình OCOP; trong đó, có 336 sản phẩm đạt từ ba đến năm sao (ba sản phẩm đạt năm sao cấp Trung ương, 87 sản phẩm đạt bốn sao và có 246 sản phẩm đạt ba sao). Đặc biệt, toàn tỉnh có 219 chủ thể sản xuất tham gia chương trình OCOP, với 54 doanh nghiệp, 87 hợp tác xã, 78 hộ sản xuất.
 |
Sản phẩm na Đông Triều là một trong những sản phẩm OCOP chủ lực của Quảng Ninh. |
Hiện tỉnh Quảng Ninh có khoảng 30 trung tâm và điểm bán hàng OCOP. Cùng với đó, tại các dự án khu dừng nghỉ du lịch đều kết hợp giới thiệu sản phẩm OCOP Quảng Ninh. Qua đó, không chỉ góp phần làm phong phú cho tour, tuyến du lịch, tăng sức hút với du khách, mà còn giúp mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm OCOP.
Hiện các sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên đã được đưa lên sàn thương mại điện tử Postmart.vn và Voso.vn. Ngoài ra, những sàn thương mại điện tử lớn hiện nay như: Tiki, Lazada, Sendo... cũng đã phối hợp Sở Công thương tổ chức nhiều buổi giới thiệu, hướng dẫn các chủ doanh nghiệp, hợp tác xã cách thức đưa sản phẩm lên sàn.
Việc các sản phẩm OCOP được đưa lên sàn thương mại điện tử, giúp người tiêu dùng trong và ngoài nước có thể mua sản phẩm OCOP Quảng Ninh một cách thuận tiện, mọi lúc, mọi nơi khi có nhu cầu và mở rộng kênh phân phối, tiêu thụ sản phẩm.
Cùng với xúc tiến trong nước, các hoạt động xúc tiến thương mại vào thị trường nước ngoài vẫn tiếp tục được tỉnh Quảng Ninh thực hiện triệt để, với nhiều hoạt động, như: Chương trình xúc tiến OCOP tại các Hội chợ Thương mại ASEAN - Trung Quốc, Hội chợ Thương mại Du lịch quốc tế Việt-Trung... hay mở rộng xúc tiến vào các thị trường nước ngoài cụ thể như: Lào, Campuchia, Thái Lan...
Sau các chương trình này, nhiều doanh nghiệp OCOP đã nhận được đơn hàng, đề nghị hợp tác, cung ứng sản phẩm từ các thị trường lớn. Ngoài ra, sản phẩm OCOP cũng được quảng bá sâu rộng tại các sự kiện lớn như: Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 31; Đại hội đồng Diễn đàn Du lịch Liên khu vực Đông Á (EATOF) lần thứ 17 tổ chức tại Quảng Ninh; các tuần xúc tiến sản phẩm du lịch trong và ngoài nước.
 |
Ổi Hoành Bồ cũng là một trong những sản phẩm OCOP của Quảng Ninh có thương hiệu đối với người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh. |
Để tăng cường liên kết tiêu thụ sản phẩm, sở tiếp tục tham mưu tỉnh ban hành các cơ chế, chính sách, thực hiện đồng bộ, hiệu quả. Với vai trò quản lý thương mại, sở tập trung phát triển hạ tầng thương mại có trọng tâm, tạo đột phá, kết hợp giữa thương mại truyền thống và thương mại hiện đại cả khu vực thành thị và nông thôn; phát triển đa dạng các loại hình thương mại và quy mô, xây dựng chuỗi liên kết chặt chẽ giữa sản xuất-phân phối-tiêu dùng-xuất khẩu, kết nối các địa phương và các khu du lịch đẩy mạnh tiêu thụ các sản phẩm chủ lực, sản phẩm thương hiệu và các sản phẩm OCOP của tỉnh.
Bà Nguyễn Thị Hiền, Giám đốc Sở Công Thương Quảng Ninh
Để nâng tầm thương hiệu nông sản, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển thương mại điện tử, để phù hợp với xu thế của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Cùng với đó, tích cực đẩy mạnh xây dựng và phát triển thương hiệu nông sản, chỉ dẫn địa lý và tổ chức giới thiệu quảng bá các sản phẩm OCOP gắn với địa phương, tăng cường hoạt động kết nối doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh nhằm đẩy mạnh hợp tác, liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm OCOP, nông sản bền vững.
Quảng Ninh đặt mục tiêu phấn đấu đến hết năm 2025, có khoảng 8 đến 10 sản phẩm OCOP đạt 5 sao cấp quốc gia; bảo đảm 100% sản phẩm OCOP được dán tem điện tử, hoặc có mã số mã vạch truy xuất nguồn gốc; xây dựng được chuỗi giá trị theo hướng kinh tế tuần hoàn, 100% chủ thể OCOP tham gia vào các kênh bán hàng hiện đại như hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi, sàn giao dịch thương mại điện tử.
