Nghệ nhân Ưu tú A Thút, đội trưởng đội nghệ thuật cồng chiêng làng Đăk Wơk (xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum) cho biết: Lễ hội cầu an được tổ chức sau khi dân làng đã thu hoạch hết mùa màng trên rẫy. Tùy vào điều kiện kinh tế của dân làng mà cúng cho Yàng những lễ vật hiến sinh cho phù hợp, có thể là con trâu hay con bò, heo, dê, gà.
Trước khi tổ chức Lễ hội cầu an, dân làng tiến hành phát dọn đường đi sạch sẽ, sửa sang nhà rông, bến nước, dọn vệ sinh sạch sẽ thôn làng, đóng góp của cải vật chất để sắm vật hiến sinh cúng Yàng, chế tác đạo cụ như mặt nạ người và trang phục con thú dữ, hình nộm của con chim phượng hoàng. Trong ngày lễ chính thức, già làng lựa chọn những nam thanh nữ tú hiền lành để đảm trách những công việc chính khi làm lễ. Một chàng trai khỏe mạnh được chọn mặc trang phục lông thú, đeo mặt nạ người và cầm giáo; một chàng trai khác khoác tấm chăn lên người, đầu đội hình nộm chim phượng hoàng; hai cô gái có nhiệm vụ cầm lá cây đót...
Vào nghi thức lễ, già làng cầu khấn: Hỡi thần nước! Thần núi! Thần sấm sét ở trên trời! Hôm nay, tất cả già, trẻ, gái, trai dân làng chúng tôi đều tập trung đông đủ giữa sân không gian nhà rông cao vút. Và chúng tôi đã chuẩn bị mọi thứ theo ý vị thần mách bảo. Tạo dựng hình nộm, vũ khí đao, kiếm, giáo mác, chiếc khiên và vật hiến sinh, giết mổ con heo đực thiến hết lớn đã nuôi mười năm tuổi và con gà lông đen chân chì để tế thần. Thường lệ như mọi năm, dân làng chúng tôi nguyện cầu các vị thần phù hộ cho buổi lễ cầu an này được hiệu nghiệm, để xua đuổi hết tà ma, mọi hoạn nạn dịch bệnh ốm đau và điều ác đang ẩn náu trong làng mau chóng đi ra khỏi làng…
Sau lời cầu khấn thần linh, dân làng tiến hành nghi thức xua đuổi tà ma, dịch bệnh. Để thực hiện nghi thức này, già làng (chủ lễ) là người dẫn đầu. Tiếng hô vang và những bước nhún nhảy xông lên thể hiện hành động xua đuổi những điều xui xẻo, cái xấu, tà ma… Khi kết thúc tiếng hô và những bước nhảy, tiếng trống, tiếng cồng chiêng vang lên và kèm theo đó là những động tác múa xoang uyển chuyển của các thiếu nữ thể hiện sự vui mừng, niềm hân hoan vì các dịch bệnh, tà ma, xui xẻo… đã ra khỏi nơi trú ẩn và đi xa.
Việc xua đuổi tà ma, dịch bệnh và mọi điều xấu… tiếp tục diễn ra trên khắp đường đi lối vào trong thôn làng và ở các ngôi nhà với động tác được lặp đi lặp lại theo trình tự: sau tiếng hô xua đuổi “huih huih huih” là tiếng trống báo hiệu ba lần, rồi tiếng cồng chiêng nổi lên hòa với điệu múa xoang của các thiếu nữ Ba Na.
Kết thúc nghi thức xua đuổi tà ma, dịch bệnh, dân làng tập trung tại nhà rông để tiếp tục phần hội. Sau khi ghè rượu và các món ẩm thực đã chuẩn bị đầy đủ, già làng tiếp tục làm lễ cầu khấn mời các thần linh xuống cùng ăn, cùng uống, chung vui với dân làng để tạ ơn các thần linh đã bảo vệ dân làng; đồng thời, cầu xin các thần linh phù hộ cho dân làng sang năm tới được khỏe mạnh, có cuộc sống ấm no, cây trồng vật nuôi phát triển tốt, bảo vệ dân làng khỏi những con ma xấu, bệnh dịch, những xui xẻo, tai họa… Già làng làm lễ xong, dân làng bắt đầu uống rượu mừng. Những tiếng hò reo, mời mọc, chúc tụng nhau cùng những điệu múa xoang hòa quyện với nhịp cồng chiêng hào hùng càng tăng thêm sự nhộn nhịp, sôi động của lễ hội.
Người Ba Na ở làng Đăk Wơk hôm nay luôn luôn gìn giữ, kế thừa và phát huy, thế hệ đi trước truyền dạy cho thế hệ sau, nhằm lưu giữ nét văn hóa dân gian độc đáo Lễ hội cầu an của dân tộc mình.
