Trong ngôi nhà nhỏ nhưng được xây dựng chắc chắn của già làng Hồ Văn Hơn treo kín những bằng khen, giấy khen các cấp trao tặng. Già Hồ Văn Hơn cho biết, cha mẹ ông vốn là người Bru-Vân Kiều ở tỉnh Quảng Trị, do chiến tranh cho nên di cư đến Quảng Bình sinh sống. Tuổi trẻ của ông là những tháng ngày được chiến đấu, cống hiến cho cách mạng. Ông làm nhiệm vụ giao liên ở Binh trạm 17 của Bộ đội Trường Sơn, rồi A trưởng du kích, tiếp đó được điều động theo đơn vị, làm nhiệm vụ trực tiếp chiến đấu tại tọa độ lửa phà Quán Hàu. Khi đất nước hòa bình, bố con ông lại lên phía tây khai hoang, lập nghiệp. Năm 1984, xã Trường Xuân được thành lập, bố con ông cùng sáu hộ khác về tại bản Lâm Ninh sinh sống theo sự vận động của huyện Quảng Ninh.
Ông Hồ Văn Hơn được giao làm thôn đội trưởng cùng với những thanh niên trai trẻ lúc bấy giờ nỗ lực khai hoang lập bản, phục hóa vùng Rào Ðá để trồng trọt, chăn nuôi, đặc biệt là trồng lúa nước hai vụ. Tròn 30 năm, già làng Hồ Văn Hơn trở thành người trưởng bản tận tâm và gắn bó với đồng bào Bru-Vân Kiều ở Lâm Ninh. "Bà con dân bản ai cũng cố gắng phát triển kinh tế. Cùng với đó, chính quyền quan tâm đầu tư cho bản công trình thủy lợi cho nên năng suất lúa, ngô mỗi vụ đều tăng, dân bản không lo thiếu lương thực nữa. Trường học cũng được mở tận bản để con em được thuận lợi đến trường", già làng Hồ Văn Hơn chia sẻ.
Tuy có nơi học tập cho trẻ mầm non và học sinh tiểu học nhưng có thời điểm, điểm trường bản Lâm Ninh bị ngập sâu 1,5m, làm ảnh hưởng đến việc học của trẻ. Vì vậy lãnh đạo xã Trường Xuân lập dự án xây dựng điểm trường mới ở Lâm Ninh nhưng gặp khó khăn do không có mặt bằng, nhất là phải bảo đảm được yêu cầu vượt lũ. Biết tin, già làng Hồ Văn Hơn đến gặp lãnh đạo xã Trường Xuân tự nguyện xin hiến phần đất sản xuất mà mình đã khai hoang hơn 30 năm trước để làm trường cho trẻ nhỏ. Già làng chia sẻ: "Ðất sản xuất cũng cần nhưng nếu để trẻ em trong bản không được đi học vì không có đất xây trường sẽ đáng lo lắng hơn. Tôi là trưởng bản, hiến đất cho bản để làm đường, xây trường giúp dân bản thì không nề hà gì. Tôi làm thì bà con mới tin tưởng và làm theo".
Theo Bí thư Ðảng ủy xã Trường Xuân Nguyễn Văn Hậu, trên diện tích hơn 1.000m2 đất bằng phẳng ở trung tâm bản mà gia đình già Hồ Văn Hơn hiến tặng, xã đã lập dự án đầu tư ba tỷ đồng xây dựng điểm trường hai tầng khang trang. Ðến giữa tháng 11/2022, điểm trường đã hoàn thành song vẫn chưa đưa vào sử dụng được do còn thiếu diện tích mặt bằng để làm bếp ăn. Thấy vậy, vợ chồng già Hơn hiến luôn khoảng 100m2 còn lại tiếp giáp với khu đất đã hiến làm trường trước đó. Ủy ban nhân dân xã Trường Xuân tiếp tục đầu tư để hoàn thiện công trình, kịp đưa vào sử dụng đầu năm 2023. "Già làng Hồ Văn Hơn không chỉ là đảng viên lão thành, hàng chục năm làm trưởng bản, có nhiều đóng góp với các phong trào thi đua ở địa phương mà còn là tấm gương mẫu mực trong sinh hoạt và đời sống, được dân bản tin tưởng, quý trọng" ■
