Cây bút trẻ “Đất thép thành đồng”

Sau khi tốt nghiệp Trường trung cấp Cảnh sát nhân dân, Võ Chí Nhất (trong ảnh) nhận công tác tại Công an huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là mong muốn của gia đình vì cha và anh trai đều phục vụ trong ngành công an.
0:00 / 0:00
0:00
Cây bút trẻ “Đất thép thành đồng”

Điều Võ Chí Nhất làm ngạc nhiên cả người đọc lẫn người sáng tác là tác phẩm đầu tay của anh “Hoàng Cung”, xuất bản năm 2016. Một cuốn tiểu thuyết lấy bối cảnh thời Vua Lý Thánh Tông. Đây là thời “vua sáng, tôi hiền”, nhân dân sống ấm no, hạnh phúc. Tuy nhiên, có những “xung đột” ngay trong triều đình giữa một bên là Võ Quý phi (Nguyên phi Ỷ Lan), một bên là Thượng Dương Hoàng hậu. Tác phẩm thể hiện tấm lòng của tác giả dành cho những người biết hy sinh bản thân vì lợi ích nước nhà.

Võ Chí Nhất cho biết, niềm say mê văn chương đến với anh từ khi còn nhỏ. Nay được công tác ở Đội Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội đã giúp anh có một ưu thế nhất định; từ việc hướng dẫn chuyên môn cho công an các xã đến quản lý, kiểm tra hành chính các cơ sở kinh doanh, dịch vụ... giúp anh qua tiếp xúc hằng ngày với cán bộ, nhân dân, hiểu hoàn cảnh gia đình cũng như cuộc sống của họ. Những câu chuyện rất thực này trở thành “chất liệu” giúp Nhất “thai nghén” viết nên truyện ngắn gần gũi với đời thường. Có thể thấy, “bóng dáng” những nhân vật trong truyện của anh không hề xa lạ mà phần lớn sống tại các ấp, xã trong huyện.

Trong vòng bốn năm, cây bút trẻ cho ra mắt liền ba tập truyện. Những truyện ngắn của tập “Khiếu ăn mày” (tháng 7/2018), Võ Chí Nhất làm người đọc nhớ những diễn biến mang “hơi hướng” Sherlock Holmes và cùng với đó là những câu chuyện thấm đẫm chất nhân văn. Chính tâm hồn trong trẻo, nhân ái pha chút nghịch ngợm của người công an trẻ đã tạo cho anh lối đi riêng độc đáo, ấn tượng trong “Nghệ sĩ sáng tạo và phê bình” (tháng 9/2020). Xuyên suốt 13 truyện ngắn của tập truyện là nhân vật Hà “ớt” hay "Sơ-lốc-hôm mặc váy", một nữ công an hình sự trẻ ở vị trí đối đầu trực tiếp với tội phạm. “Muội tro” (tháng 9/2022) gồm 10 truyện được anh viết trong khoảng một năm và Hà “ớt” tiếp tục là nhân vật chính trong loạt truyện ngắn này.

Trong “Muội tro”, truyện ngắn được đặt làm tên chung cho tập truyện, Hà “ớt” bằng nghiệp vụ và cả kinh nghiệm, phán đoán rất chuyên nghiệp đã hỗ trợ người đồng đội trẻ Lê Thành vạch mặt kẻ sát nhân. Trong “Chuyện ở vườn nho”, “bông hồng thép” này vào vai người giúp việc đã lột chân tướng kẻ giả danh người pha chế trộm chiếc nhẫn kỷ niệm của người mẹ quá cố của Duy, con trai ông chủ vườn nho...

Qua những tập truyện này, Võ Chí Nhất góp phần xây dựng hình tượng mới cho dòng sách trinh thám Việt. Nói cách khác, anh đang tìm “chỗ đứng riêng” trong lĩnh vực văn chương. Theo nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Hải: Tinh tế nhiều kiểu phá 10 vụ án trong 10 truyện ngắn, chỉ dùng một nhân vật chính xuyên suốt là cô cảnh sát hình sự trẻ Hà “ớt”, nhà văn Võ Chí Nhất là “người xí trước” dùng “kiểu” Sherlock Holmes hay Thanh tra Maigret quen thuộc cho dòng văn chương trinh thám Việt Nam”.

Còn theo nhà phê bình văn học Nguyễn Văn Hòa, đọc tập truyện trinh thám “Muội tro” của Võ Chí Nhất, ấn tượng trong lòng người đọc đó là giọng văn tự nhiên, có vẻ lạnh lùng nhưng ẩn đằng sau đó là nỗi trăn trở, đau đáu, suy tư về số phận và con người, cuộc đời và thời cuộc.

Động cơ xây dựng văn nghiệp của người sĩ quan Công an nhân dân là cổ vũ tinh thần cho lực lượng công an trong công cuộc giữ gìn an ninh trật tự, lan tỏa những tấm gương hy sinh thầm lặng mà cao cả, đồng thời khơi gợi ý thức phòng, chống tội phạm của người dân. Những điều này đã gắn kết để anh sau ngày làm việc, dùng cây bút, trang giấy xây dựng nên những câu chuyện mà các nhân vật với ngôn ngữ, việc làm… xâu chuỗi trong các tình tiết đều nằm trong những góc cạnh đời sống.

Những tác phẩm của Nhà văn trẻ - Thượng úy Công an nhân dân Võ Chí Nhất đem đến cho văn học hiện đại một giọng văn mới, với những nhân vật, tình huống… xây dựng trên “cái nền” của cuộc sống. Như anh chia sẻ phải bắt đầu từ những điều gần gũi, am hiểu nhất. Những tập truyện này với anh có thể còn là những thể nghiệm để thời gian tới đạt đến độ chín tiếp tục cho ra đời những tác phẩm mới nổi bật, thành công hơn. Sinh ra và trưởng thành ở Củ Chi, Võ Chí Nhất góp phần tô điểm nét đẹp cho quê hương “Đất thép thành đồng”. Năm Võ Chí Nhất 24 tuổi (2017), anh được kết nạp vào Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh, là một trong những hội viên trẻ tuổi nhất.