Ưu tiên bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng, ổn định kinh tế vĩ mô

Sáng 1/6, tại phiên thảo luận của Quốc hội về thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng đã giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu Quốc hội nêu.

Bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô

Phát biểu tại hội trường, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong năm 2022 và 2023, việc điều hành chính sách tiền tệ trong bối cảnh đầy khó khăn, thách thức và có nhiều diễn biến mới phức tạp, khó khăn và khó lường hơn so với thời điểm Quốc hội và Chính phủ ban hành nghị quyết, các nhiệm vụ khó có thể đạt được cùng lúc.

Ngân hàng Nhà nước đã kiên định xuyên suốt với mục tiêu giữ đại cục, ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ và theo dõi sát diễn biến, tình hình để quyết định những nhiệm vụ trọng tâm, trọng điểm trong từng thời kỳ, từng giai đoạn để ứng phó linh hoạt.

Với điều hành lãi suất, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, nhu cầu giảm lãi suất là mong muốn của doanh nghiệp khi vay vốn từ trước tới nay. Quốc hội, Chính phủ rất quan tâm chỉ đạo, Ngân hàng Nhà nước cũng rất mong muốn, quan tâm nội dung này.

Lãnh đạo Đảng, Nhà nước dự phiên họp. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Tuy nhiên, điều hành lãi suất cần được thực hiện trong tổng thể điều hành chính sách kinh tế vĩ mô để bảo đảm đại cục về kinh tế vĩ mô ổn định, bảo đảm an toàn cho hệ thống ngân hàng.

Theo Thống đốc, năm 2022, có 2 lý do phải chấp nhận mặt bằng lãi suất cao hơn, đó là lãi suất quốc tế đồng loạt tăng nhanh và mạnh, trong nước lạm phát vẫn ở mức cao hơn so với năm 2021. Bên cạnh đó, áp lực mất giá của đồng Việt Nam lớn khi các nước thắt chặt chính sách tiền tệ và đồng USD tăng giá mạnh.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết, cần có giải pháp linh hoạt, đồng bộ để giải quyết những khó khăn này, tránh mất giá đồng tiền, khiến chi phí đầu vào tăng cao, lạm phát tăng cao.

Khi ổn định được tỷ giá trở lại, với điều kiện lạm phát tăng chậm lại, trong những tháng đầu năm, Ngân hàng Nhà nước đã rất quyết liệt, điều chỉnh 3 lần mức điều hành lãi suất, đưa mặt bằng lãi suất của các khoản cho vay mới giảm 0,9% bình quân so với năm 2021.

Với việc điều hành tín dụng, tháng 10 năm ngoái đã diễn ra sự kiện rút tiền hàng loạt ở SCB, gây nguy cơ tác động lan truyền tới hệ thống ngân hàng. Trong bối cảnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã tập trung ưu tiên vừa ổn định thị trường ngoại hối và đặc biệt là bảo đảm an toàn hoạt động của các tổ chức tín dụng, bảo đảm chi trả cho người dân.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu Quốc hội nêu tại phiên thảo luận. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Vì vậy, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nêu rõ, không thể điều chỉnh room tín dụng vào thời điểm đó, sau khi thanh khoản ổn định trở lại thì Ngân hàng Nhà nước mới điều chỉnh tăng trưởng tín dụng.

Với những biến động của các ngân hàng Mỹ trong thời gian vừa qua, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho rằng, ưu tiên bảo đảm an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ là lựa chọn đúng đắn.

Những giải pháp, liều lượng và thời điểm của chính sách đã được Ngân hàng Nhà nước cân nhắc kỹ lưỡng để tập trung hướng đến ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an toàn hệ thống, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân.

Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp

Về phía doanh nghiệp, đối với các doanh nghiệp không có đầu ra do không có đơn hàng, giải pháp là phải tháo gỡ khó khăn đầu ra. Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, Thủ tướng Chính phủ cũng chỉ đạo quyết liệt để xúc tiến thương mại, tuy nhiên việc này cũng cần phải có thời gian nên doanh nghiệp cũng như các cơ quan cần hướng đến khai thác thị trường nội địa với 100 triệu dân để thay thế cho sự suy giảm của cầu nước ngoài.

Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ rất khó khăn sau đại dịch Covid-19, không đủ điều kiện vay vốn cũng không thể tiếp cận được vốn ngân hàng, theo Thống đốc cần có các giải pháp để cải thiện điều kiện vay vốn, có thể thông qua các chính sách như bảo lãnh vay vốn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ...

Đối với tín dụng bất động sản, thường tăng trưởng tín dụng vào lĩnh vực này cao hơn so với mức tăng trưởng chung của nền kinh tế, nhưng với những khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay, theo Thống đốc, 70% là khó khăn về pháp lý.

Các đại biểu tham dự phiên họp. (Ảnh: THỦY NGUYÊN)

Do đó, giải pháp cần phải tập trung vào tháo gỡ những vướng mắc về mặt pháp lý, cộng với các doanh nghiệp cần phải rà soát để điều chỉnh giá bất động sản, qua đó sẽ kích thích tín dụng cho cả doanh nghiệp xây dựng bất động sản cũng như người mua nhà.

Về triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2%, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước thẳng thắn nhìn nhận dù Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành đã dành nhiều thời gian để triển khai gói này, tuy nhiên kết quả vẫn thấp.

Trước tình hình đó, Chính phủ đã trình Quốc hội cho chuyển nguồn này khoảng 24 nghìn tỷ đồng cho giảm thuế VAT và hiện nay Ngân hàng Nhà nước cũng đang trình Chính phủ để kiến nghị Quốc hội sửa đổi Nghị quyết 43, bỏ cụm từ "có khả năng phục hồi" để tiếp tục triển khai.

Về vấn đề tái cơ cấu ngân hàng yếu kém, Thống đốc cho biết đây là một việc tồn đọng và rất khó xử lý, mong đại biểu Quốc hội thấu hiểu, chia sẻ vì tái cơ cấu một ngân hàng yếu kém trong điều kiện bình thường đã rất khó, mà trong điều kiện khó khăn như hiện tại lại càng khó hơn.

Tuy nhiên, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng khẳng định, thực tế Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ rất quyết liệt thực hiện các giải pháp để tái cơ cấu.

Cho đến nay, các ngân hàng yếu kém đã trình xin chủ trương cấp có thẩm quyền và hiện Ngân hàng Nhà nước cũng như các bộ, ngành dưới sự chỉ đạo của Chính phủ đang thực hiện rất quyết liệt các bước để trước khi phê duyệt đề án chi tiết theo đúng chủ trương của cấp có thẩm quyền và theo đúng quy định của pháp luật.