Tối 7/4 tại Paris, Trung tâm văn hóa Việt Nam tại Pháp phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh tổ chức “Đêm văn hóa Việt Nam - Tinh hoa Di sản Kinh Bắc”. Đây là sự kiện văn hóa đặc sắc nhằm quảng bá di sản phi vật thể của Việt Nam tới kiều bào và bạn bè quốc tế, với những làn điệu dân ca quan họ ngọt ngào, cùng vẻ đẹp mộc mạc và tinh tế của dòng tranh dân gian Đông Hồ.

Các làng chài tại Hạ Long không chỉ đơn thuần là nơi sinh sống của ngư dân mà còn là nơi chứa đựng những giá trị văn hóa và lịch sử đầy sống động của vùng đất này. Trong hành trình bảo vệ di sản, khi được tạo sinh kế bền vững, người dân nơi đây là người vừa bảo tồn di sản, vừa thực hành di sản và phát huy di sản.

So với các quốc gia khác, Việt Nam nổi bật về sự tham gia sáng tạo của các bên liên quan và ưu tiên bảo tồn nhằm bảo đảm tính bền vững lâu dài”, ông Jonathan Baker, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam khẳng định về hành trình 30 năm bảo tồn di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long của Việt Nam. Nhân kỷ niệm 30 năm Vịnh Hạ Long trở thành Di sản thiên nhiên thế giới (1994-2024), phóng viên Báo Nhân Dân có cuộc phỏng vấn ông Jonathan Baker, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam. Ông đã có những đánh giá về thành tựu trong công tác bảo tồn di sản cũng như đưa ra khuyến nghị đối với Việt Nam trong xây dựng chiến lược bảo tồn di sản bền vững.

Từ khi trở thành Di sản thiên nhiên thế giới, Vịnh Hạ Long đứng trước nhiều thách thức cũng như cơ hội, trong đó có cơ hội kết nối trong nước và quốc tế để ngày càng phát triển.

Cơn bão Yagi quét qua Vịnh Hạ Long, cuốn phăng 70% thảm thực vật ở rừng nguyên sinh. Hạ Long, sau đại dịch Covid-19 chưa kịp hồi phục, lại bị bồi thêm cơn lốc tàn khốc của mẹ thiên nhiên. Suốt 30 năm qua, di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long không ít lần phải “gồng mình” chống chọi trước sự biến đổi của môi trường, những tác động của biến đổi khí hậu như cơn bão Yagi lần này, và cả sự vô tâm của con người trong bảo vệ di sản.

Trong ba thập kỷ qua, kể từ lần đầu tiên Vịnh Hạ Long được UNESCO ghi danh vào danh mục di sản thiên nhiên thế giới, công tác quản lý, bảo tồn và phát huy Giá trị nổi bật toàn cầu về cảnh quan thiên nhiên và địa chất-địa mạo của di sản vẫn luôn là thách thức với những người làm công tác quản lý di sản. Với ông Nguyễn Công Thái, nguyên Phó Ban Quản lý Vịnh Hạ Long: “sự thay đổi một trời, một vực của Vịnh Hạ Long 30 năm qua như một giấc mơ”. 

Tiếp nối thành công của Hội thảo quốc tế về phát triển du lịch Việt Nam-Nhật Bản lần thứ nhất diễn ra tại Hà Nội vào tháng 11/2023, ngày 2/10, Viện Nghiên cứu Phát triển du lịch Việt Nam (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) và Viện Nghiên cứu Giao thông và Du lịch Nhật Bản tổ chức hội thảo du lịch Việt Nam- Nhật Bản lần thứ hai tại Tokyo, Nhật Bản với chủ đề: "Cân bằng giữa phát triển du lịch và bảo tồn tại các điểm di sản văn hóa - Việt Nam và Nhật Bản hướng tới phát triển du lịch bền vững".

Hiện nay trên địa bàn tỉnh Ninh Bình có hàng chục cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi được Hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam công nhận là cây di sản. Để bảo tồn và phát huy giá trị của cây di sản, thời gian qua, các cấp, ngành, địa phương tỉnh Ninh Bình đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chung tay chăm sóc và bảo vệ cây di sản; theo dõi quá trình sinh trưởng, phát triển của cây để có biện pháp chăm sóc phù hợp; đẩy mạnh phát triển du lịch gắn với việc bảo tồn các di tích và cây di sản.

Những năm qua, giáo dục di sản trong dạy và học ở trường phổ thông được nhiều trường tại tỉnh Phú Thọ triển khai hiệu quả. Kết quả việc giáo dục di sản trong trường học góp phần bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa, di tích lịch sử trên địa bàn tỉnh.

Những nét chung nhất của các lễ hội Trung thu đang được tổ chức ở nhiều nơi hiện nay là hướng về những giá trị truyền thống đã được tiếp nối qua nhiều thế hệ. Ngoài ý nghĩa bảo tồn những giá trị lâu đời, những món đồ chơi hay trò chơi Trung thu xưa còn chứa đựng cả kho kiến thức phong phú về thiên nhiên, con người, cũng như văn hóa truyền thống.

Mỗi dịp Tết Trung thu, phố Hàng Mã (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) lại ngập tràn các loại đồ chơi với đa dạng mẫu mã và kiểu dáng bắt mắt. Bên cạnh những sản phẩm ngoại nhập hiện đại, đồ chơi “nội” vẫn là sự lựa chọn hàng đầu của nhiều người.

Hoàng thành Thăng Long vốn là nơi khách tham quan có thể tìm về những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Dịp Tết Trung thu này, khách tham quan, nhất là trẻ em sẽ còn được trải nghiệm nhiều nét đẹp văn hóa cổ truyền khi Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long-Hà Nội tổ chức chương trình “Vui Tết Trung thu” .

Phố cổ Hà Nội dịp này rộn ràng không khí của Tết Trung thu xưa khi Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội tổ chức chuỗi hoạt động trưng bày, trải nghiệm tại các trung tâm văn hóa, điểm di tích trong khu Phố cổ và không gian bích họa phố Phùng Hưng. Sự kiện diễn ra từ ngày 22 đến 29/9.

Sáng 15/6, tại Hà Nội, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị phổ biến các ưu tiên tuyên truyền về Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) và sự tham gia của Việt Nam trong UNESCO. Đông đảo các nhà khoa học, các phóng viên, biên tập viên của nhiều cơ quan báo chí tham dự.

Sáng 10/9, tại thủ đô Phnom Penh, Vương quốc Campuchia, Trường tiểu học Hữu nghị Khmer-Việt Nam Tân Tiến đã tổ chức vui Tết Trung thu cho khoảng 200 học sinh là con em cộng đồng người gốc Việt sinh sống trên địa bàn.

Một mâm cỗ Trung thu xưa bên cạnh mâm ngũ quả, cốm xanh, cặp bánh nướng, bánh dẻo thì còn có một bát ốc luộc và một vài món mặn cho người lớn cùng… phá cỗ, trông trăng.

Mâm cỗ trông trăng là phần quan trọng nhất trong chuẩn bị Tết Trung thu của mỗi gia đình. Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, mâm cỗ Trung thu của thế kỷ 21 đã có thêm nhiều cái mới, nhưng những yếu tố cơ bản, truyền thống vẫn còn được các gia đình giữ gìn nguyên vẹn.

Cách trung tâm thành phố Hà Nội khoảng 20km, tại thôn Cao Hạ, xã Đức Giang (huyện Hoài Đức, Hà Nội), không khí đón Trung thu dường như đã đến sớm hơn những nơi khác. Vài ngày trước khi Rằm Trung thu bắt đầu, đội lân sư rồng của Đoàn Thanh niên thôn Cao Hạ cùng nhau biểu diễn những tiết mục múa lân, thổi lửa vô cùng độc đáo khiến cả xóm làng "rôm rả" từ người già đến trẻ nhỏ ai ai cũng háo hức đi vui Trung thu. 

Gần như là nơi đầu tiên đưa các nghệ nhân làm đồ chơi truyền thống trở lại với công chúng trong các hoạt động lễ, tết, đặc biệt là Tết Trung thu, cho đến nay Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam đã có đến 20 năm gắn bó với đồ chơi truyền thống. 

Cứ sát dịp Trung thu, con đường nhỏ dẫn vào thôn Thượng Cung (xã Tiền Phong, huyện Thường Tín, Hà Nội), nơi có nghề mộc lâu đời nổi tiếng lại nhộn nhịp hẳn lên khi người dân, doanh nghiệp từ nhiều nơi tìm đến nhà ông Trần Văn Bản mua khuôn bánh. Ông là người duy nhất trong thôn, cũng là thợ mộc hiếm hoi trên cả nước đến nay vẫn gắn bó với nghề làm khuôn bánh trung thu truyền thống.

Sau 2 năm vắng bóng vì dịch Covid-19, năm nay, chương trình vui Trung thu của Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam trở lại với nhiều hoạt động mới mẻ, hấp dẫn, theo chủ đề đồ chơi dân gian truyền thống.

Góp phần lan tỏa “Sắc màu Trung thu truyền thống” đến các gia đình, Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam mở workshop Trải nghiệm làm đèn ông sao truyền thống nhân dịp đón Tết Trung thu 2022.

Làng Ông Hảo (xã Liêu Xá, huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên) từ lâu đã được coi là "thủ phủ" của đồ chơi Trung thu truyền thống. Mỗi năm cứ đến dịp Trung thu, cả làng lại tất bật sản xuất những món đồ chơi vốn đã gắn liền với tuổi thơ ấu của bao thế hệ trẻ em Việt Nam.

Còn gần 3 tuần là đến Tết Trung thu, phố Hàng Mã (Hà Nội) đã tràn ngập đồ chơi trẻ em. Năm nay, các loại đồ chơi truyền thống, đồ chơi làm thủ công của Việt Nam "lên ngôi", đẩy lùi các loại đồ chơi Trung Quốc vốn chiếm lĩnh thị trường nhiều năm qua.

Ngày 31/5, tại thành phố Hạ Long, Ban Quản lý vịnh Hạ Long (Quảng Ninh) phối hợp Văn phòng UNESCO tại Hà Nội tổ chức hội thảo “Sức tải khu di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long và Quản trị phát triển du lịch bền vững”. 

Không chỉ là cảnh quan tự nhiên đặc sắc kỳ thú dưới đáy biển, là môi trường sinh sống của hàng nghìn loài sinh vật biển, những rạn san hô còn là tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái biển bền vững. 

Sáng 5-5, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk cho biết, UBND tỉnh Đắk Lắk vừa ban hành Quyết định 2615/QĐ-UBND về phê duyệt Đề án bảo tồn và phát huy giá trị di tích trên địa bàn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Ðèn ông sao, đèn con thỏ, đèn cù… đã trở lại các quầy hàng, bên mâm cỗ trông trăng của trẻ nhỏ thay cho những chiếc đèn nhựa nhấp nháy xanh đỏ. Nhưng với nhà nghiên cứu Trịnh Bách, thế vẫn là chưa đủ. Thương lũ trẻ hôm nay không được biết đến nét đẹp Trung thu xưa, ông ngược xuôi trong nam, ngoài bắc, tìm kiếm các nghệ nhân, để đem cái lung linh của ánh đèn Trung thu xưa trở về…

Trong thiên phóng sự tháng Tám “Sáng, Mê” đăng trên tuần báo Tiểu thuyết thứ Bảy năm 1949, nhà văn Vũ Bằng có thuật lại quang cảnh sau: “Từ đầu tháng, những hàng bánh Trung thu không còn thiếu một cách quảng cáo gì mà không đem ra dùng. Báo chí. Truyền thanh bươm bướm”. Các nhà buôn xưa đã hăm hở “quảng cáo”, “PR” cho nhãn hiệu bánh của mình.

Mấy ngày qua học sinh hai lớp 1A1, 1A2, Trường Phổ thông dân tộc bán trú (DTBT) Tiểu học Vàng Đán, huyện biên giới Nậm Pồ (tỉnh Điện Biên) cứ hỏi đi hỏi lại cô giáo chủ nhiệm của mình câu ấy, khiến hai cô Bùi Thị Phanh, Bùi Thị Thảo chốc chốc lại dừng việc để trả lời, giải thích để đàn con nhỏ của mình hiểu về ý nghĩa Tết Trung thu.