Thành phố dự kiến khởi công xây dựng một cụm công nghiệp trong quý I; 23 cụm công nghiệp trong quý II; 13 cụm công nghiệp trong quý III và sáu cụm công nghiệp trong quý IV/2021. Trong quá trình khởi công xây dựng hạ tầng kỹ thuật 43 cụm công nghiệp, Hà Nội phấn đấu hoàn thành hạ tầng kỹ thuật ít nhất 20 cụm công nghiệp; xúc tiến, thu hút đầu tư thành lập mới từ 10 đến 15 cụm công nghiệp.
Chậm trễ trong xây dựng hạ tầng kỹ thuật
Tại đợt khảo sát về tình hình triển khai các cụm công nghiệp và một số dự án phát triển kinh tế, an sinh xã hội do Ban Kinh tế - Ngân sách, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội cho thấy, đến nay đã có 38 trong số 43 cụm công nghiệp được phê duyệt quy hoạch chi tiết, một cụm công nghiệp đang tổ chức thẩm định và bốn cụm công nghiệp đang lập quy hoạch chi tiết. Tất cả các dự án đều đang gặp khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng, cho nên chưa triển khai xây dựng hạ tầng kỹ thuật.
Theo quy hoạch, huyện Sóc Sơn có tám cụm công nghiệp được duyệt với diện tích 355 ha. Đến nay, ba cụm công nghiệp đã có chủ đầu tư, bốn cụm đang kêu gọi đầu tư và một cụm công nghiệp đang hoàn thiện thủ tục chấm dứt đầu tư để kêu gọi nhà đầu tư mới. Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Sóc Sơn Phạm Quang Ngọc, tất cả tiến độ thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật các cụm công nghiệp trên địa bàn đều chậm so với kế hoạch. Nguyên nhân là do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, thực hiện giãn cách xã hội. Mặt khác, một số dự án chưa được chấp thuận chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp, chờ bổ sung quy hoạch chi tiết.
Dù có nhiều cố gắng, song sáu dự án cụm công nghiệp tại huyện Thanh Oai cũng đang gặp khó khăn trong triển khai. Do vướng mắc ngay từ khâu phê duyệt kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch chi tiết thu hồi đất, mà các dự án tại huyện chưa thể lên phương án bồi thường giải phóng mặt bằng. Cụ thể, tại cụm công nghiệp Thanh Thùy giai đoạn 2, theo Quyết định số 547/QĐ-UBND của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, diện tích cụm công nghiệp này là 6,5 ha, nhưng theo quy hoạch chi tiết thu hồi đất thực hiện dự án thì lại là 7,534 ha, cho nên chưa thể triển khai.
Tương tự, việc triển khai bốn cụm công nghiệp làng nghề (Phú Túc, Phú Yên, Đại Thắng, Vân Từ) tại huyện Phú Xuyên cũng đang trong tình trạng ‘‘giậm chân tại chỗ’’ khi một số hộ dân chưa nhận tiền đền bù, phối hợp bàn giao mặt bằng theo quy định, cho nên không thể khởi công xây dựng hạ tầng kỹ thuật.
Cần nhanh chóng tháo gỡ vướng mắc
Bà Hồ Vân Nga, Trưởng ban Kinh tế-Ngân sách Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội đánh giá: Qua khảo sát thực tế cho thấy, những khó khăn, vướng mắc liên quan thủ tục hành chính, đất đai; việc giải phóng mặt bằng không đáp ứng yêu cầu, cộng với dịch Covid-19 diễn biến phức tạp đã và đang ảnh hưởng tiến độ khởi công xây dựng các cụm công nghiệp trên địa bàn thành phố. Do ảnh hưởng của dịch, cho nên các địa phương chưa tổ chức được các cuộc họp với nhân dân để thông báo, triển khai công tác liên quan đền bù, giải phóng mặt bằng. Bên cạnh đó, việc rà soát quy chủ, xác minh nguồn gốc đất, xác minh nguồn gốc chênh lệch về diện tích giữa đất hiện trạng với đất theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các hộ dân; xử lý vi phạm do một số hộ dân đã xây dựng công trình trên đất nông nghiệp từ lâu năm… cũng ảnh hưởng đến tiến độ các dự án. Theo quy định, các cụm công nghiệp hơn 10 ha sử dụng đất trồng lúa phải trình Thủ tướng Chính phủ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất, cho nên nhiều dự án đang trong quá trình chờ phê duyệt.
Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các cụm công nghiệp, Ủy ban nhân dân thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội chủ trì, phối hợp các huyện, thị xã tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thủ tục đất đai, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, thu hồi đất, giao đất đối với các dự án cụm công nghiệp. Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội có phương án báo cáo Ủy ban nhân dân thành phố chấp thuận giao đất theo giai đoạn đối với các cụm công nghiệp đã giải phóng mặt bằng hơn 70% diện tích, bảo đảm liền thửa, theo ô quy hoạch, khớp nối hạ tầng kỹ thuật khu vực. Thành phố giao Sở Công thương chủ trì, phối hợp Ủy ban nhân dân các huyện thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, giám sát tiến độ các công việc được giao; thường xuyên nắm bắt, tổng hợp khó khăn, vướng mắc, đề xuất báo cáo thành phố xem xét giải quyết từng trường hợp cụ thể theo thẩm quyền.
Đối với các huyện có cụm công nghiệp đã được quy hoạch, thành phố yêu cầu chính quyền địa phương xác định nguồn gốc đất, xử lý vi phạm lấn, chiếm đất nông nghiệp, tổ chức giải phóng mặt bằng, hoàn thiện hồ sơ giao đất gửi Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định trình Ủy ban nhân dân thành phố quyết định giao đất. Đồng thời, phối hợp chủ đầu tư dự án hoàn thiện hồ sơ chuyển đổi đất trồng lúa theo quy định.
Những khó khăn, vướng mắc trong triển khai xây dựng các cụm công nghiệp đã được nhận diện, hy vọng các cơ quan chức năng nhanh chóng tháo gỡ để các cụm công nghiệp sớm được đầu tư, xây dựng theo hướng hiện đại, đồng bộ, tạo sự phát triển bền vững cho Thủ đô ■
