Kiều hối tăng trưởng ấn tượng
Theo thống kê của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, có khoảng 2,8 triệu trong tổng số khoảng 6 triệu người Việt Nam ở nước ngoài có liên hệ với thành phố, chiếm gần 50% số lượng của cả nước. Trong đó, Hoa Kỳ là quốc gia có số lượng người Việt Nam nhập cư và sinh sống nhiều nhất, ước khoảng hơn hai triệu người; tiếp theo là Anh, Australia, Canada. Ngoài ra, còn các thị trường xuất khẩu lao động chính như Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản và Hàn Quốc cũng có đông người Việt.
Thời gian qua, thành phố luôn là trung tâm thu hút lượng kiều hối lớn nhất cả nước, chiếm 38-53% tổng mức kiều hối chuyển về Việt Nam. Theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam-Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh: Trong giai đoạn 2012-2023, nguồn kiều hối chuyển về thành phố thông qua hệ thống các ngân hàng thương mại, các tổ chức kinh tế, công ty kiều hối trực tiếp nhận và chi trả ngoại tệ ước đạt hơn 65 tỷ USD, với mức tăng trung bình từ 3-7%/năm.
Trong sáu tháng đầu năm 2024, lượng kiều hối chuyển về Thành phố Hồ Chí Minh đạt gần 5,2 tỷ USD, bằng 54,7% so với cả năm 2023 và tăng 19,5% so với cùng kỳ năm 2023. Theo đánh giá của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam-Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh, nguồn kiều hối gửi về không chỉ giúp người dân ổn định cuộc sống, mà còn hỗ trợ giảm căng thẳng cho thị trường ngoại hối.
Với đặc tính là nguồn thu ngoại tệ ổn định, không hoàn lại, kiều hối tạo nguồn vốn ổn định cho phát triển kinh tế, hỗ trợ giảm rủi ro trong quá trình huy động vốn, giảm phụ thuộc vào vốn vay nước ngoài.
Nguồn ngoại tệ từ kiều hối không cần điều kiện đầu tư so với các lĩnh vực tạo ra nguồn thu ngoại tệ khác cho thành phố. Hiện tại, các lĩnh vực tạo ra nguồn thu ngoại tệ như xuất khẩu hoặc du lịch phải đầu tư khá lớn về cơ sở hạ tầng, chính sách.
Những năm qua, kiều hối chuyển về thành phố từng bước dịch chuyển vào thị trường chứng khoán, đầu tư trái phiếu, hợp tác sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và bất động sản. Đây là xu hướng tích cực, góp phần trực tiếp vào việc mở rộng đầu tư trong nước, tạo việc làm trong nền kinh tế và nguồn thu cho ngân sách nhà nước từ hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Tạo kênh dẫn vốn từ kiều hối
Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh xác định kiều hối đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội và đây cũng là lý do Đề án “Chính sách phát huy hiệu quả nguồn lực kiều hối trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh từ nay đến năm 2030” được phê duyệt triển khai thực hiện.
Đề án nêu các chính sách để thu hút và phát huy nguồn lực kiều hối, như định hướng nguồn kiều hối tham gia vào thị trường tài chính (thị trường chứng khoán, cổ phiếu...) hình thành kênh dẫn vốn từ người nhận kiều hối với mục đích tiết kiệm đến người kinh doanh.
Đề án định hướng huy động nguồn kiều hối vào kế hoạch cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước, bán các tài sản công…; đồng thời, hỗ trợ kết nối các tổ chức tài chính, công ty kiều hối nhằm đa dạng hình thức chuyển tiền tại các thị trường tiềm năng lớn, các nước có đông người Việt Nam lao động, sinh sống; kết hợp mở rộng dịch vụ, tạo điều kiện thuận lợi để người Việt Nam ở nước ngoài chuyển kiều hối về Việt Nam.
Đề án cũng định hướng phát huy vai trò của các tổ chức tài chính, công ty kiều hối trên địa bàn thành phố như cung cấp sản phẩm tài chính về gửi tiền, đầu tư với điều kiện ưu đãi, cũng như các dịch vụ tài chính linh hoạt, tiện ích đối với nguồn kiều hối...
Thành phố Hồ Chí Minh đưa ra giải pháp hình thành các quỹ sản xuất từ dòng kiều hối như: quỹ kiều hối bất động sản, quỹ kiều hối hỗ trợ cho sản xuất vừa và nhỏ, Quỹ đầu tư người Việt Nam ở nước ngoài... để hỗ trợ các nhà đầu tư người Việt từ nước ngoài quay về lập nghiệp, kinh doanh trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về khuyến khích kiều hối. Ngoài ra, thành phố đề xuất phát hành trái phiếu với thời hạn 5 năm hoặc 10 năm nhằm thu hút nguồn kiều hối tham gia đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, hạ tầng kinh tế…
Thành phố cũng định hướng nguồn kiều hối vào phát triển các loại hình thị trường, ngành kinh tế, khu công nghiệp ứng dụng công nghệ cao; thông tin phổ biến cho người Việt Nam ở nước ngoài về các dự án, công trình kêu gọi đầu tư của thành phố để thu hút nguồn kiều hối tham gia; định hướng nguồn kiều hối đầu tư vào các công trình cộng đồng như bệnh viện, trường học, nhà máy nước để cải thiện chất lượng cuộc sống; đồng thời, tạo ra cơ hội đầu tư và kinh doanh…
Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam-Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Đức Lệnh cho biết: Để thực hiện trách nhiệm, nhiệm vụ được giao, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam-Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp nhằm duy trì và phát huy hiệu quả chính sách kiều hối và những kết quả quan trọng đạt được trong thu hút kiều hối và hoạt động kiều hối trong suốt thời gian vừa qua; phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ chi trả kiều hối; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại để phát triển dịch vụ chi trả, chuyển tiền; làm tốt công tác tư vấn, thông tin truyền thông để người dân, người thụ hưởng nắm bắt rõ thông tin, nắm bắt rõ những vấn đề liên quan kiều hối, để người dân không chỉ sử dụng dịch vụ kiều hối thuận lợi mà còn sử dụng hiệu quả nguồn kiều hối nhận được.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam-Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện, với sự tham gia của cơ quan quản lý, các tổ chức tín dụng và công ty kiều hối trên địa bàn nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ trên địa bàn; nghiên cứu cơ chế chính sách và đề xuất kiến nghị; phát triển dịch vụ kiều hối và mạng lưới chi trả; giải pháp duy trì, thu hút và tăng trưởng nguồn kiều hối và công tác truyền thông.
“Với những ý nghĩa đó, các hoạt động này cần tổ chức triển khai thực hiện tốt, phân công nhiệm vụ cụ thể và gắn trách nhiệm thực thi, không chỉ từ phía cơ quan quản lý nhà nước mà còn chính từ các tổ chức tín dụng và các công ty chi trả kiều hối trên địa bàn. Đây sẽ là yếu tố quan trọng góp phần đưa chủ trương, định hướng và giải pháp của Đề án sớm đi vào thực tiễn cuộc sống có hiệu quả”, ông Nguyễn Đức Lệnh nhấn mạnh.