Xuất phát điểm ban đầu của nhà văn Nguyễn Khắc Thứ là rất ấn tượng. Giải thưởng của nền văn học kháng chiến đã ghi nhận ông là một trong những cây bút hàng đầu của văn nghệ Việt Nam giai đoạn kháng chiến chống thực dân Pháp.
Nhà văn quân đội Nguyễn Khắc Thứ, sinh năm 1921, mất năm 1990, quê quán thuộc thôn An Cư, xã Triệu Phước, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Một người bà con thân thiết của ông là nhà giáo Trương Quang Ðệ viết: Nguyễn Khắc Thứ thuộc thế hệ những nhà văn thời kháng chiến chống Pháp. Từ thời còn là học sinh, Nguyễn Khắc Thứ đã say mê văn chương và đã sáng tác nhiều thể loại: Truyện dài, truyện ngắn, thơ ca.
Khoảng năm 1948, khi giặc càn về quê nhà, gia đình nhà văn buộc phải đem toàn bộ sách vở ra đốt, trong đó chúng tôi phát hiện nhiều bản thảo truyện ngắn và thơ ca của anh được viết tay nắn nót hoặc đánh máy. Kháng chiến bùng nổ, đường sắt, cầu cống, tàu xe bị phá bỏ, anh lên chiến khu Ba Lòng của tỉnh Quảng Trị và công tác tại Ban di cư tản cư của tỉnh. Khoảng năm 1949, anh ra công tác ở Nghệ Tĩnh thuộc vùng tự do, sau đó, Nguyễn Khắc Thứ xin gia nhập quân đội, chiến đấu ở chiến trường Bình Trị Thiên.
Sau năm 1954, từ Sư đoàn 325 Bình Trị Thiên, nhà văn Nguyễn Khắc Thứ được gọi về Trại viết Anh hùng của Tổng cục Chính trị. Ðây là trại viết về đề tài Anh hùng quân đội. Anh cho ra đời cuốn tiểu thuyết Ðất chuyển, kể lại một câu chuyện có tính hiện thực, với những nhân vật có hồn, có tình người. Chỉ mấy tháng sau khi được xuất bản ở Việt Nam, Ðất chuyển được một nhà văn Trung Quốc dịch sang tiếng Trung với tên gọi Thổ địa hồi gia. Một truyện khác của anh, Bản án tử hình, được nhiều nước Ðông Âu đăng lại trên các báo văn học sau khi được dịch ra tiếng Pháp làm cứ liệu trung gian…
Sau giai đoạn ở Trại viết, các tác phẩm của Nguyễn Khắc Thứ như: Phá kho bom Tân Sơn Nhất, Bản án tử hình... được các nhà xuất bản ấn hành với số lượng lớn, không cuốn nào dưới 10 nghìn bản, tạo nên một tên tuổi Nguyễn Khắc Thứ rất tỏa sáng lúc bấy giờ.
Nguyễn Khắc Thứ thuộc lớp nhà văn đầu tiên có mặt tại Hội Nhà văn Việt Nam từ buổi đầu thành lập và là hội viên của Hội năm 1957.
Cho đến nay, sau nửa thế kỷ, cả một sự nghiệp với giai đoạn văn học bừng sáng với nhiều tác phẩm của nhà văn Nguyễn Khắc Thứ đã được Nhà xuất bản Văn học tập hợp lại, ra mắt trong một bộ tuyển tập dày dặn, do Nhà nước đặt hàng. Tuyển tập Nguyễn Khắc Thứ bìa cứng, dày 710 trang đã in gần như trọn bộ những sáng tác của ông: Từ Trận Thanh Hương, tiểu thuyết Ðất chuyển, truyện dài Hẹn hò, tập truyện Phá kho bom Tân Sơn Nhất và tiểu thuyết Bản án tử hình... Ðọc trọn bộ Tuyển tập Nguyễn Khắc Thứ, người đọc cảm nhận được một gương mặt văn học tài hoa, kiến thức rộng mở, một giọng văn cá tính riêng đậm nét rất sắc sảo và thời đại. Có thể nói, mỗi tác phẩm của Nguyễn Khắc Thứ đều để lại một dấu ấn lịch sử trong lòng bạn đọc và trong nền văn chương nước nhà ■
