Ðể thu lợi bất chính, các đối tượng khai thác cát trái phép đã đầu tư phương tiện khai thác hiện đại, công suất lớn, sẵn sàng chống trả lực lượng tuần tra kiểm soát khi bị phát hiện.
Bất chấp thủ đoạn
Mới đây, cán bộ, chiến sĩ Ðồn Biên phòng Long Hòa, Bộ đội Biên phòng Thành phố Hồ Chí Minh đã phục kích, bắt giữ các đối tượng đang sử dụng ba sà lan để khai thác cát trái phép tại khu vực cửa biển Long Hòa (huyện Cần Giờ). Tại hiện trường, các phương tiện mang số hiệu SG-3162 do Vũ Văn Chiến (37 tuổi) làm thuyền trưởng; phương tiện SG-8764 do Nguyễn Văn Quân (33 tuổi) làm thuyền trưởng và phương tiện mang số hiệu BV-1458 do Nguyễn Văn Quân (37 tuổi) làm thuyền trưởng. Qua kiểm tra và lấy lời khai, các thuyền trưởng đã không xuất trình được các giấy tờ liên quan đến việc cấp phép khai thác cát. Những phương tiện này đều trang bị máy bơm hút, vòi công suất lớn, chỉ cần từ 30 đến 45 phút là hút cát đầy sà lan. Thiếu tá Nguyễn Hoàng, Phó Ðồn trưởng Ðồn Biên phòng Long Hòa cho biết: Ðể bắt tại trận các đối tượng và phương tiện thực hiện các hành vi khai thác cát trái phép không hề đơn giản. Các đối tượng thường khai thác cát vào khoảng thời gian tối muộn, việc tiếp cận các đối tượng cũng phải khôn khéo vì nếu phát hiện, các đối tượng sẽ phi tang tang vật và trốn thoát. Trước đó, lúc rạng sáng, trong quá trình tuần tra trên vùng biển Cần Giờ, tổ công tác của Ðồn Biên phòng Long Hòa và Hải đội 2, Bộ đội Biên phòng thành phố cũng đã phát hiện phương tiện đường thủy do thuyền trưởng Nguyễn Công Tuyên (ngụ tỉnh Hải Dương) đang khai thác cát trái phép. Kiểm tra hành chính, ông Tuyên không xuất trình được các giấy tờ có liên quan đến hoạt động khai thác cát. Lúc này, trên sà lan đang có 14 máy nổ kèm theo đầu bơm, ống hút cát từ biển lên và khoảng 800m3 cát đã được hút lên. Tương tự, lực lượng chức năng Ðồn Biên phòng Long Hòa và Hải đội 2 cũng đã phát hiện ba sà lan đang khai thác, vận chuyển cát trái phép tại vùng biển giáp ranh giữa huyện Cần Giờ (Thành phố Hồ Chí Minh) với tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Tổ công tác đã tạm giữ ba phương tiện cùng khoảng 1.800m3 cát không có hóa đơn, chứng từ theo quy định.
Theo Bộ đội Biên phòng Thành phố Hồ Chí Minh, thời gian qua, trên tuyến biển huyện Cần Giờ và khu vực sông Ðồng Nai, các đối tượng tổ chức khai thác, vận chuyển cát trái phép liều lĩnh, sẵn sàng có những hành vi chống đối lực lượng chức năng. Việc khai thác, vận chuyển cát trái phép thường diễn ra vào đêm muộn. Quá trình khai thác, các đối tượng luôn có lực lượng cảnh giới, khi "có động" các đối tượng rút vòi hút, xả cát xuống biển, sông và chạy trốn về phía địa bàn của tỉnh Ðồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tiền Giang, thậm chí sẵn sàng đánh chìm phương tiện để trốn tội.
Chủ động các giải pháp ngăn chặn
Thực tế trong thời gian qua, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc quyết liệt triển khai các biện pháp để đấu tranh với nạn khai thác cát trái phép. Từ năm 2021 đến nay, các đồn, trạm biên phòng đã bắt hơn 50 vụ/100 đối tượng, tạm giữ hơn 80 phương tiện khai thác, vận chuyển cát trái phép; xử phạt vi phạm hành chính với số tiền hơn 1,5 tỷ đồng, tịch thu hơn 12.000m3 cát. Riêng Bộ đội Biên phòng Long Hòa, 5 năm qua, đơn vị đã phối hợp cùng địa phương và các cơ quan chức năng phát hiện đấu tranh, xử lý 77 đối tượng, tịch thu hơn 7.600m3 cát cùng hàng chục phương tiện vi phạm. Thiếu tá Nguyễn Hoàng, Phó Ðồn trưởng Ðồn Biên phòng Long Hòa cho biết: Trong công tác đấu tranh, xử lý các đối tượng khai thác cát trái phép, ngoài các biện pháp nghiệp vụ lực lượng triển khai, vai trò của quần chúng nhân dân, ngư dân đánh bắt thủy, hải sản trên biển cũng đã hỗ trợ rất nhiều cho lực lượng nhằm chủ động ngăn chặn các đối tượng khai thác cát trái phép. Nhiều vụ việc được phát hiện, bắt giữ chính từ nguồn thông tin cung cấp của ngư dân trên biển. Ðiều này cũng cho thấy, ý thức trách nhiệm của người dân trong bảo vệ nguồn lợi thủy, hải sản, bảo vệ môi trường là rất lớn.
Theo Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Thành phố Hồ Chí Minh, nhằm ngăn chặn tình trạng khai thác, vận chuyển cát trái phép, đơn vị đã xây dựng kế hoạch, chỉ đạo các đồn, trạm tăng cường tổ chức tuần tra, kiểm soát địa bàn. Ðồng thời, phối hợp tốt với các lực lượng chức năng tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận như Ðồng Nai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Tiền Giang, Long An thực hiện tốt công tác nắm tình hình và đấu tranh có hiệu quả với nạn khai thác cát trái phép. Ngoài ra, Bộ đội Biên phòng thành phố cũng chú trọng và tích cực thực hiện công tác tuyên truyền cho người dân nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, tích cực tham gia tố giác tội phạm, góp phần giữ vững trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn ■