Tuy nhiên, do còn một số vướng mắc về thủ tục, cơ chế hoạt động, cho nên loại hình phương tiện mới này chưa được triển khai rộng rãi. Rất mong các cơ quan chức năng sớm vào cuộc tháo gỡ.
Văn minh, hiện đại hơn
Từ khi chuyển về ở tại khu đô thị Vinhomes Ocean Park (huyện Gia Lâm, Hà Nội), chị Lê Thu Hằng được trải nghiệm dịch vụ xe buýt điện trong nội khu. Chị Hằng thấy rất thích, êm ái và tiện nghi. Chị hy vọng sắp tới, loại hình xe buýt này sẽ được triển khai rộng rãi để mọi người được sử dụng nhiều hơn.
Theo Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội Vũ Văn Viện, việc sử dụng xe buýt điện phù hợp chủ trương của thành phố Hà Nội, hoàn thành chỉ tiêu tỷ lệ và đa dạng hóa xe buýt sử dụng năng lượng sạch, bảo đảm các yêu cầu an sinh xã hội. Tuy nhiên, tại Việt Nam, xe buýt điện chưa hoạt động, chưa có định mức kinh tế kỹ thuật và đơn giá được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Vì thế, trên cơ sở đề án của Tập đoàn Vingroup - Công ty cổ phần, Sở Giao thông vận tải đề xuất Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho phép UBND thành phố Hà Nội xem xét chấp thuận mở mới các tuyến xe buýt điện và chủ trương đặt hàng tạm thời Tập đoàn Vingroup - Công ty cổ phần cung ứng dịch vụ vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt điện để có thể sớm đưa vào vận hành.
VinBus là mẫu xe buýt điện do Công ty VinFast sản xuất và lắp ráp, hội tụ nhiều công nghệ hiện đại, tính năng thông minh và an toàn. Xe có thiết kế thân thiện với mầu xanh lá làm chủ đạo. Tất cả các xe được quản lý vận hành thông minh thông qua việc theo dõi tập trung, sạc, kiểm tra an toàn, bảo dưỡng, sửa chữa, vệ sinh tự động tại các trạm depot (nơi trung chuyển) sử dụng năng lượng mặt trời, góp phần giảm tải áp lực nguồn điện cho hệ thống điện quốc gia và bảo vệ môi trường.
Sau khi ra mắt, thử nghiệm tại nội khu, từ giữa tháng 5/2021, VinBus cũng đã được chạy thử theo ba tuyến chính là Hào Nam - Vinhomes Ocean Park; Times City - Khu liên cơ đường Võ Chí Công và Công viên nước hồ Tây - Vinhomes Smart City. Theo kế hoạch, trong giai đoạn đầu, VinBus sẽ hoạt động với 150 xe, chạy trên 10 tuyến buýt có điểm đầu, điểm cuối tại các khu vực đông dân cư như các khu đô thị: Smart City, Vinhomes Ocean Park, Times City và kết nối với Bến xe Mỹ Ðình, Bến xe Giáp Bát, Công viên nước Hồ Tây...
Theo Phó Giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng TP Hà Nội Thái Hồ Phương, khi VinBus được kết nối với mạng lưới xe buýt của Thủ đô thì xe buýt điện sẽ đón, trả khách tại các nhà chờ, điểm dừng theo đúng lộ trình của 10 tuyến đã được cơ quan chức năng cấp phép. Chính sách giá vé của VinBus cũng tương tự như hệ thống xe buýt hiện nay và hành khách được sử dụng vé tháng thông thường để đi xe buýt điện.
Sớm giải quyết các vướng mắc
Theo dự kiến, kế hoạch mở mới các tuyến buýt điện vào quý II năm 2021,nhà đầu tư mua sắm xe và chạy thử trong các khu đô thị. Tuy nhiên, do một số vướng mắc về cơ chế, trong đó định mức hoạt động để được hưởng trợ giá của thành phố vẫn chưa xây dựng xong, cho nên xe buýt điện chưa thể lăn bánh trên đường.
Theo đại diện Sở Giao thông vận tải Hà Nội, các sở, ngành và thành phố đã thống nhất chủ trương mở tuyến buýt điện. Trong khi chưa có định mức hoạt động cho xe buýt điện thì thành phố sẽ áp dụng định mức của xe buýt chạy bằng nhiên liệu sạch CNG để xe điện hoạt động theo hình thức đặt hàng. Tuy nhiên, một số bộ, ngành vẫn bày tỏ băn khoăn, yêu cầu giải trình thêm.
Trong đó, có ý kiến cho rằng xe buýt là lĩnh vực hoạt động công ích, theo quy định các đơn vị muốn tham gia phải thông qua đấu thầu cạnh tranh chứ không thể đặt hàng; cần xem việc đưa xe điện vào hoạt động khi hạ tầng giao thông có đáp ứng được không, có làm tăng mật độ xe trên đường?
Ðại diện Sở Giao thông vận tải Hà Nội cho rằng, về nội dung chưa có tiêu chuẩn kỹ thuật, định mức kinh tế hiện nay, loại hình xe buýt điện chưa có định mức kinh tế kỹ thuật và đơn giá được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Việc vận dụng tạm thời đơn giá, định mức kinh tế kỹ thuật của loại hình xe buýt CNG đã được Văn phòng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc vào tháng 3/2021.
Ðối với hạ tầng giao thông và kết nối, các tuyến buýt điện có lộ trình hoạt động chủ yếu trong khu vực nội thành, lộ trình hoạt động các tuyến buýt đều được khảo sát bảo đảm điều kiện về hạ tầng cho xe buýt hoạt động. Xe buýt điện có sức chứa 68 chỗ, có kích thước nhỏ hơn so với xe buýt lớn chạy bằng dầu đang hoạt động lâu nay, do vậy hạ tầng giao thông hiện nay cơ bản đáp ứng điều kiện vận hành cho xe buýt điện.
Hy vọng những vướng mắc này sẽ nhanh chóng được tháo gỡ để xe buýt điện sớm tham gia vào hoạt động vận tải hành khách công cộng của Hà Nội, vừa nâng cao năng lực phục vụ người dân, vừa góp phần cải thiện môi trường.
Quốc Toản
