Hội thảo có sự tham dự của đại diện các đơn vị quản lý nhà nước thuộc các bộ, ban, ngành, một số Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố, các tổ chức quốc tế, tổ chức văn hóa, nghệ thuật, đại diện các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp văn hoá sáng tạo, không gian sáng tạo, người thực hành văn hóa…
Phát biểu tại hội thảo, Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam cho biết: Ngày 8/9/2016, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Quyết định số 1755/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Đây là lần đầu tiên Việt Nam có một chiến lược quốc gia nhằm đáp ứng các yêu cầu thực tiễn về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa sáng tạo.
Việc ban hành Chiến lược đã tạo ra sự chuyển biến tích cực và đổi mới đối với các ngành công nghiệp văn hóa. Năm 2022, các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đóng góp ước đạt 4,04% đối với GDP, tạo 1 triệu việc làm cho xã hội.
Doanh thu xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ văn hóa, số lượng doanh nghiệp và các không gian văn hóa, trung tâm sáng tạo, thành phố sáng tạo trong mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO trong cả nước tăng lên. Nhiều sản phẩm, dịch vụ sự kiện, chương trình văn hóa nghệ thuật đã thể hiện sống động bản sắc, tinh thần sáng tạo Việt Nam, góp phần phát huy sức mạnh mềm văn hóa trong hội nhập quốc tế.
 |
Phó giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam và Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Trần Hoàng chủ trì hội thảo. |
Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả Trần Hoàng đánh giá, Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 được xây dựng từ năm 2014 và phê duyệt vào cuối năm 2016 trong bối cảnh còn nhiều hạn chế về nhận thức chung và kinh nghiệm lúc đó, là nỗ lực cụ thể đầu tiên của Chính phủ đối với vấn đề này.
“Trong vòng chục năm qua, các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo đã đạt được sự tăng trưởng đáng kể. Từ điện ảnh, nghệ thuật biểu diễn, âm nhạc, thiết kế, thủ công mỹ nghệ, trò chơi điện tử..., các ngành này đã không chỉ làm phong phú thêm đời sống vật chất và tinh thần của người dân mà còn đang trở thành động lực mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế và góp phần giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc”- ông Trần Hoàng nhấn mạnh.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu, cũng cần khách quan thừa nhận rằng hành trình phát triển các ngành công nghiệp văn hóa thời gian qua vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế, như: nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của phát triển các ngành công nghiệp văn hóa gắn với mục tiêu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế của đất nước chưa rõ; thói quen trông chờ ngân sách nhà nước cho các hoạt động sản xuất các sản phẩm, dịch vụ văn hóa tồn tại từ thời bao cấp, và quan niệm ngành văn hóa là ngành “tiêu tiền” đang tạo nhiều rào cản trong nhận thức về đầu tư các nguồn lực cho phát triển các ngành công nghiệp văn hóa…
Theo Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả, trong những năm tới, ngành công nghiệp văn hóa sẽ phải đối mặt nhiều thách thức, nhất là trong bối cảnh mới với xu hướng toàn cầu hóa mạnh mẽ, sự phát triển như vũ bão của công nghệ kỹ thuật số và các công nghệ mới của cách mạng công nghiệp lần thứ tư...
“Bản chất năng động của các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo sẽ đòi hỏi chúng ta phải có những đánh giá thường xuyên, điều chỉnh kịp thời và thích ứng liên tục với bối cảnh mới đó để tối đa hóa nguồn lực hiện có, nắm bắt xu hướng phát triển của tương lai trong lĩnh vực này”- Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả nêu quan điểm.
Đó là lý do cần phải xây dựng một chiến lược mới về phát triển các ngành công nghiệp văn hoá Việt Nam cho giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, nhằm phát huy có hiệu quả hơn tiềm năng văn hoá và sáng tạo của quốc gia; giải quyết triệt để các thách thức hiện nay về cơ chế, chính sách, nguồn nhân lực, công nghệ, sở hữu trí tuệ, phát triển bền vững..., đưa các ngành công nghiệp văn hóa phát triển có trọng tâm, trọng điểm hơn.
Tại hội thảo, trên cơ sở đánh giá về thực trạng, xu hướng phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, các đại biểu đã đề xuất các giải pháp, định hướng để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa ở Việt Nam từ nay tới năm 2030, tầm nhìn tới năm 2045, xoay quanh các vấn đề như: tạo cơ chế huy động sự đóng góp của các chủ thể tham gia vào chuỗi giá trị công nghiệp văn hóa giữa các ban, ngành, cơ quan các cấp, giữa khu vực nhà nước và khu vực tư nhân; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phát triển các ngành công nghiệp văn hóa; tạo sự công bằng, hài hòa giữa khu vực công lập và tư nhân trong tiếp cận nguồn hỗ trợ từ Nhà nước về công nghiệp văn hóa; thực thi các chính sách và biện pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, quyền tác giả và quyền liên quan…
