Phiên chuyên đề 1 về tài chính-ngân hàng với chủ đề “Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2026-2030”, các đại biểu tập trung thảo luận về: dự báo nhu cầu vốn và khả năng huy động nguồn lực phục vụ tăng trưởng cao giai đoạn 2026-2030; các định hướng chính sách tín dụng ngân hàng và phát triển thị trường vốn; đề xuất các chính sách để phát huy hiệu quả hơn nữa vai trò của các chủ thể tài chính, tiền tệ để có thể huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính trong và ngoài nước.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Tài chính Đỗ Thành Trung nhấn mạnh đến mục tiêu tăng trưởng kinh tế “hai con số” giai đoạn 2026-2030 thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của Đảng và Nhà nước, đòi hỏi sự thay đổi căn bản trong tư duy hành động cũng như cách thức huy động, phân bổ và sử dụng nguồn lực.
Để đạt mục tiêu này, nhiều đại biểu cho rằng, chính sách tài khóa cần tiếp tục đóng vai trò kiến tạo tăng trưởng dài hạn, được điều hành chủ động, bền vững và có trọng tâm, trong đó cơ cấu chi ngân sách nhà nước phải ưu tiên cho đầu tư phát triển và bảo đảm an sinh xã hội.
Cùng đó, thị trường vốn tiếp tục được củng cố và phát triển để trở thành kênh huy động nguồn lực trung và dài hạn chủ yếu cho nền kinh tế, từng bước giảm áp lực lên hệ thống tín dụng ngân hàng cũng như nâng cao tính minh bạch, an toàn của thị trường.
Bên cạnh các giải pháp về tài chính-tiền tệ, có ý kiến thảo luận nhấn mạnh việc nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước và tạo lập môi trường thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân là những yếu tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng. Đồng thời, môi trường đầu tư kinh doanh cũng cần tiếp tục được cải thiện để kinh tế tư nhân thực sự trở thành một động lực quan trọng nhất của tăng trưởng và đổi mới sáng tạo.
Việc tăng cường phối hợp chặt chẽ giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ cũng cần được xem là yếu tố then chốt nhằm vừa bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, vừa hỗ trợ tăng trưởng cao trong bối cảnh rủi ro ngày càng gia tăng. Đặc biệt, cải cách thể chế và xây dựng môi trường pháp lý minh bạch, ổn định được xác định là giải pháp nền tảng, có tính quyết định để giữ chân các nguồn lực tài chính và thu hút doanh nghiệp, nhất là các nhà đầu tư có chiến lược dài hạn tại Việt Nam.
Tại phiên chuyên đề 2 về kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi xanh, các đại biểu tập trung thảo luận chung quanh thực tiễn hoạt động ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong các lĩnh vực kinh tế. Xác định và đánh giá các điểm lợi thế trong quá trình chuyển đổi xanh, ứng dụng kinh tế tuần hoàn cũng như chỉ ra các rào cản về chính sách, nguồn lực, năng lực quản trị và thực thi ứng dụng mô hình thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn triển khai của các tập đoàn, doanh nghiệp và địa phương.
Bà Francesca Nardini, Phó Trưởng đại diện Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam cho rằng, các dữ liệu từ châu Âu và OECD cho thấy Việt Nam có đầy đủ cơ sở để triển khai mô hình này.
Theo các dự báo, đến năm 2030 và 2050, kinh tế tuần hoàn có thể giúp giảm 30 đến 34% chất thải đô thị; giảm 40 đến 70% phát thải khí nhà kính; tạo thêm việc làm, tăng khả năng chống chịu của nền kinh tế; giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu nguyên liệu thô.
Cụ thể, trong số các lĩnh vực ưu tiên, nông nghiệp và lương thực-thực phẩm đóng vai trò đặc biệt quan trọng, đóng góp khoảng 11,6% GDP và 26% tổng số việc làm. Việt Nam hiện sản xuất khoảng 100 đến 105 triệu tấn nông sản mỗi năm, nhưng tiêu thụ nhiều năng lượng và tài nguyên, do đó cần thúc đẩy áp dụng các giải pháp tuần hoàn.
Ngành năng lượng cũng là một trụ cột then chốt, đóng góp khoảng 4% GDP và tạo việc làm cho gần 4 triệu lao động. Việc nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng và triển khai các giải pháp tuần hoàn trong lĩnh vực này sẽ giúp giảm ô nhiễm và tăng năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.
Ngoài ra, các ngành như nhựa, dệt may, điện tử và đồ uống hiện chiếm tới 60% lượng chất thải chôn lấp, chủ yếu vẫn vận hành theo mô hình tuyến tính. Nếu được cải thiện thông qua thiết kế sản phẩm tốt hơn, kéo dài vòng đời vật liệu và tăng tỷ lệ tái chế, các ngành này có thể tạo ra giá trị kinh tế cao hơn.
Một số đại biểu doanh nghiệp kiến nghị cần tập trung vào ứng dụng công nghệ cao, công nghệ xanh để đưa ra sản phẩm đến người tiêu dùng; nghiên cứu, áp dụng quy trình sản xuất nông nghiệp khép kín sẽ giúp tiết kiệm chi phí, giảm giá thành sản phẩm.
Từ góc độ tài chính, nhiều ý kiến đề xuất cần tiếp tục đơn giản hóa thủ tục trong thực hiện cho vay, chuyển đổi số trong tiếp cận vốn; đưa tiêu chí xanh, bền vững vào cấp tín dụng. Doanh nghiệp đáp ứng tiêu chí xanh cần được ưu tiên về vốn, đặc biệt trong nông nghiệp xanh.
