Đó là thông tin được Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng đưa ra tại Hội nghị chuyên đề công tác thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức sáng 9/1, tại Hà Nội.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng chủ trì Hội nghị. Cùng dự, có các Phó Thống đốc: Phạm Tiến Dũng và Phạm Quang Dũng.
Tăng trưởng vượt bậc
Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Phạm Tiến Dũng, thời gian qua, công tác thanh toán đã đạt được nhiều kết quả ấn tượng. Nếu như ở giai đoạn 2015-2017, báo cáo của World Bank (WB) cho thấy Việt Nam có 31% người trưởng thành có tài khoản thanh toán thì đến nay, con số này đã tăng lên 77,41%. Nhiều ngân hàng báo cáo hơn 90% giao dịch được thực hiện trên kênh số, có ngân hàng đạt tỷ lệ tới 98%.
Về số lượng giao dịch, nếu như năm 2019, hệ thống thanh toán bù trừ có khoảng 700 triệu giao dịch, là một con số mơ ước thời điểm đó thì đến năm 2023, số lượng giao dịch đã đạt 7 tỷ giao dịch, gấp 10 lần so với năm 2019.
“Nếu như năm 2017, chỉ một vài ngân hàng có mobile banking, thì hiện nay, tất cả giao dịch đều thực hiện trên mobile, đem đến sự giao tiếp hoàn toàn khác cho người dùng. Trước kia, giao dịch ngân hàng chỉ đơn thuần trong lĩnh vực ngân hàng thì giờ đây, người dùng thông qua app ngân hàng đã có thể đặt vé máy bay, chọn chỗ ngồi, đặt taxi, đóng tiền điện, nước… cho thấy sự tích hợp của ngành Ngân hàng và các ngành kinh tế khác đã ở mức độ rất cao”, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng nhận định.
Nếu như năm 2019, hệ thống thanh toán bù trừ có khoảng 700 triệu giao dịch, là một con số mơ ước thời điểm đó thì đến năm 2023, số lượng giao dịch đã đạt 7 tỷ giao dịch, gấp 10 lần so với năm 2019.
Cũng theo Vụ trưởng Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) Phạm Anh Tuấn, thời gian qua, thực hiện các chủ trương, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng nỗ lực triển khai thực hiện và đạt được nhiều thành quả đáng ghi nhận, thanh toán thông suốt, an toàn cho tổ chức, cá nhân trong nền kinh tế.
Trước yêu cầu của thực tiễn và nhằm góp phần thúc đẩy chuyển đổi số theo định hướng của Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã chủ động nghiên cứu, rà soát để sửa đổi, bổ sung và ban hành các quy định nhằm tạo thuận lợi cho việc triển khai các sản phẩm dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt trên ứng dụng công nghệ, mang lại tiện ích an toàn cho khách hàng.
Thanh toán qua Internet, Mobile và phương thức QR Code tăng trưởng nhanh, đến nay đã có 85 tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán triển khai dịch vụ thanh toán qua Internet và 52 tổ chức thực hiện qua Mobile. Tăng trưởng về số lượng giao dịch thanh toán qua Internet và Mobile bình quân qua các năm lần lượt đạt mức 46,48%, 90,12%; riêng thanh toán qua QR Code, từ năm 2018 đến nay, tăng trưởng về số lượng giao dịch qua QR Code bình quân năm đạt 471,13%...
Bảo đảm an ninh, an toàn thanh toán
Tuy nhiên, khi số lượng khách hàng tăng, giao dịch tăng cả số lượng và chất lượng, kết nối phức tạp cũng đặt ra nhiều thách thức đối với việc quản lý và bảo đảm an ninh, an toàn trong lĩnh vực thanh toán. Cụ thể, theo Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng, việc tăng trưởng số lượng tài khoản đi kèm vấn nạn sử dụng giấy tờ giả để mở tài khoản thanh toán, hay việc nhiều cá nhân mở tài khoản rồi bán lại cho người khác sử dụng, các giao dịch bất hợp pháp,… Bên cạnh đó, còn là các nguy cơ mất an ninh, an toàn hệ thống.
“Khi nhiều ngân hàng đã chạm mức hơn 25 triệu khách hàng - một con số mơ ước của nhiều quốc gia, thì việc bảo đảm an toàn sẽ càng quan trọng hơn”, Phó Thống đốc Phạm Tiến Dũng nhìn nhận.
Đến nay, 77,41% người trưởng thành tại Việt Nam đã có tài khoản thanh toán. |
Vì vậy, để bảo đảm an toàn thanh toán, thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã tích cực phối hợp Bộ Công an và các cơ quan liên quan triển khai thực hiện nhiều biện pháp để góp phần ngăn ngừa, giảm thiểu rủi ro gian lận, lừa đảo và mất an ninh an toàn thanh toán.
Đơn cử như nghiên cứu, rà soát để sửa đổi, bổ sung và xây dựng hoặc tham mưu để ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó chú trọng yêu cầu về bảo đảm an ninh, an toàn hoạt động thanh toán trên môi trường số; ban hành các văn bản chỉ đạo, khuyến nghị, cảnh báo toàn Ngành về tăng cường phòng, chống, ngăn chặn các hành vi gian lận trong hoạt động thanh toán nói chung và hoạt động mở, sử dụng tài khoản thanh toán/thẻ ngân hàng nói riêng…
Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng tăng cường công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra về hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán để phát hiện xử lý các vi phạm, chấn chỉnh các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán nghiêm túc, chấp hành các quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và pháp luật liên quan, bảo đảm an toàn hoạt động thanh toán, an toàn tài sản cho khách hàng.
Đặc biệt, thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã ban hành, triển khai Kế hoạch phối hợp số 01/KHPH-BCA-NHNN về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ tại Đề án 06/QĐ-TTg giữa Bộ Công an và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; định kỳ tổ chức họp với tất cả tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán, C06 và các đơn vị liên quan để cập nhật tình hình triển khai, giải đáp vấn đề phát sinh và đốc thúc tiến độ thực hiện, nhất là tiến độ thực hiện nhiệm vụ về làm sạch dữ liệu khách hàng, khai thác dữ liệu căn cước công dân gắn chip và sử dụng tài khoản VneID trong xác minh thông tin nhận biết khách hàng,… trong mở, sử dụng tài khoản thanh toán/thẻ ngân hàng.
Gia tăng việc thanh toán không dùng tiền mặt
Đáng chú ý, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Quyết định số 2345/QĐ-NHNN ngày 18/12/2023 về triển khai các giải pháp an toàn bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng (có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2024), trong đó quy định yêu cầu đối chiếu xác thực sinh trắc học khách hàng với dữ liệu căn cước công dân gắn chip, tài khoản VNeID,... theo các hạn mức giao dịch quy định.
Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cũng thường xuyên tổ chức triển khai công tác thông tin, tuyên truyền giáo dục tài chính, góp phần phổ biến kiến thức, kỹ năng sử dụng các sản phẩm dịch vụ thanh toán an toàn…