Cây dừa được trồng ở Bến Tre từ lâu đời do phù hợp điều kiện tự nhiên nằm ở cuối nguồn sông Cửu Long thường xuyên chịu tác động trực tiếp của xâm nhập mặn, biến đổi khí hậu. Gần đây, diện tích trồng dừa liên tục tăng, bình quân mỗi năm hơn 1.000 ha, chủ yếu ở những vùng bị tác động bởi xâm nhập mặn không thể trồng lúa, hoa màu hay cây ăn trái khác.
Năm 2021, Tỉnh ủy Bến Tre có Nghị quyết số 07-NQ/TU về xây dựng vùng sản xuất tập trung, gắn phát triển chuỗi giá trị nhóm sản phẩm nông nghiệp chủ lực tỉnh Bến Tre giai đoạn 2020-2025 và định hướng đến năm 2030. Trong đó, chuỗi sản phẩm dừa khá lớn, có mức độ liên kết rộng, đạt hiệu quả khá cao.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre, Huỳnh Quang Đức cho biết, đến nay, toàn tỉnh đã xây dựng thí điểm 6 vùng sản xuất dừa tập trung, trong đó, 5 vùng sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ và 1 vùng sản xuất dừa uống nước. Sau thời gian xây dựng chuỗi giá trị dừa, đến nay, toàn tỉnh có 32 tổ hợp tác và 28 hợp tác xã tham gia liên kết, tổ chức sản xuất với sự đồng hành của chín doanh nghiệp lớn trong chuỗi sản phẩm dừa. Từ những mô hình liên kết này mà hàng trăm cơ sở sơ chế dừa được hình thành, tạo việc làm cho nhiều người lao động tại địa phương...
Mấy năm nay, Hợp tác xã nông nghiệp Thới Thạnh (huyện Thạnh Phú) xây dựng vùng nguyên liệu dừa hữu cơ với 85 hộ tham gia canh tác 149,5 ha và xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ dừa hữu cơ.
Nông dân Phạm Văn Hà, thành viên Hợp tác xã nông nghiệp Thới Thạnh, cho biết: "Hơn bốn năm qua, gia đình tôi canh tác dừa đạt chuẩn hữu cơ với diện tích 1,7 ha. Hằng tháng, toàn bộ dừa khô đều được đội nhân công của hợp tác xã đến tận vườn thu hoạch rồi cung ứng cho doanh nghiệp với giá cao hơn thị trường cho nên nông dân rất an tâm. Bà con nông dân còn được tập huấn cách ủ phân hữu cơ bón cho vườn dừa cho nên đã giảm được chi phí sản xuất, tăng thêm lợi nhuận".
Chủ tịch Hội đồng quản trị Hợp tác xã nông nghiệp Thới Thạnh Trần Quốc Ửng cho biết: "Năm 2022, doanh thu của hợp tác xã đạt hơn 11,2 tỷ đồng, lợi nhuận từ dịch vụ khoảng 92 triệu đồng. Trong đó, ước tính lợi nhuận của nông dân canh tác dừa hữu cơ cao hơn so với hộ sản xuất theo kiểu truyền thống khoảng 12 triệu đồng/ha/năm".
Ngoài giá trị về kinh tế, canh tác dừa hữu cơ tại hợp tác xã còn mang lại giá trị về sức khỏe cho người nông dân và người tiêu dùng nhờ môi trường được bảo vệ trong lành, phù hợp sự phát triển xanh, bền vững.
Hợp tác xã nông nghiệp Thới Thạnh còn thực hiện dịch vụ sơ chế cơm dừa từ nguồn nguyên liệu dừa hữu cơ của người dân được Công ty chế biến dừa Lương Quới giao sơ chế gia công. Hoạt động sơ chế cơm dừa đã giải quyết việc làm thường xuyên cho 35 lao động địa phương với mức thu nhập trung bình 5 triệu đồng/người/tháng; góp phần hỗ trợ nhà máy chế biến không để tồn đọng dừa, sản phẩm từ dừa luôn bảo đảm chất lượng cao, hạn chế hao hụt...
Từ đầu năm đến nay, tỉnh Bến Tre phát triển thêm 554 ha dừa hữu cơ, nâng tổng diện tích dừa sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ lên 17.846 ha (chiếm 22,9% trên tổng diện tích dừa toàn tỉnh), trong đó, diện tích đạt chứng nhận là 11.418 ha. Diện tích đạt chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn Mỹ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)... không ngừng duy trì và phát triển hằng năm mặc dù kinh phí đầu tư cho việc phát triển và quản lý duy trì tái chứng nhận hằng năm là khá lớn…
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Bến Tre Nguyễn Minh Cảnh cho biết, Bến Tre xác định xây dựng vùng sản xuất dừa tập trung gắn với phát triển chuỗi giá trị dừa là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và cơ cấu lại ngành nông nghiệp của tỉnh. Trong đó, tỉnh đang tập trung tăng cường công tác tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa của việc liên kết sản xuất, sản xuất hữu cơ, vận động người dân chuyển đổi sang sản xuất dừa theo tiêu chuẩn hữu cơ, tham gia liên kết xây dựng mã số vùng trồng... Đồng thời, tăng cường công tác tập huấn, chuyển giao kỹ thuật canh tác dừa hữu cơ cho người trồng dừa để vận dụng vào thực tiễn sản xuất.
Tỉnh Bến Tre cũng đang tập trung nâng cao hiệu quả hoạt động các tổ hợp tác, hợp tác xã dừa trên địa bàn bảo đảm hoạt động thực chất, có hiệu quả cao. Từ đó, hoàn thiện chuỗi giá trị sản xuất và tiêu thụ giúp tăng thu nhập cho người trồng dừa và bảo đảm nguồn nguyên liệu chất lượng cao đạt chuẩn hữu cơ gắn sơ chế và tiêu thụ sản phẩm…
