Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 6, chiều 22/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi).
Nghiên cứu quy định nhiệm kỳ của thẩm phán hợp lý
Phát biểu ý kiến, đại biểu Lương Văn Hùng (đoàn Quảng Ngãi) cho biết, Điều 100 của dự thảo Luật có quy định, thẩm phán được bổ nhiệm lần đầu có nhiệm kỳ là 5 năm. Thẩm phán được bổ nhiệm lại có nhiệm kỳ đến khi nghỉ hưu hoặc chuyển công tác khác.
Đại biểu cho rằng, quy định này là khả thi, hoàn toàn phù hợp với điều kiện của nước ta hiện nay.
“Thẩm phán là một chức danh nghề nghiệp, chuyên môn, cũng giống như bác sĩ, sĩ quan, không giống như chức danh lãnh đạo, nên việc quy định nhiệm kỳ là không phù hợp với thực tiễn, thông lệ quốc tế”, đại biểu Hùng nói.
Cũng theo đại biểu đoàn Quảng Ngãi, việc sửa đổi quy định về nhiệm kỳ thẩm phán góp phần giảm bớt thủ tục xem xét, bổ nhiệm lại thẩm phán, khắc phục tình trạng án tồn đọng khi thiếu thẩm phán do một số thẩm phán hết nhiệm kỳ không được tham gia xét xử, quy trình tái bổ nhiệm kéo dài, gây lãng phí nguồn lực của tòa án.
 |
Các đại biểu dự phiên thảo luận. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Trường hợp thẩm phán có vi phạm thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, thẩm phán có thể bị bãi miễn. Hiện nay, quy định ràng buộc trách nhiệm của thẩm phán đã tương đối đầy đủ, chặt chẽ. Pháp luật cũng đã đặt ra cơ sở để xử lý, kỷ luật, xử lý hình sự, bãi nhiệm thẩm phán nếu có vi phạm.
Từ những lý do này, đại biểu Hùng cho rằng, quy định nhiệm kỳ của thẩm phán theo dự thảo Luật đã thể hiện sự cẩn trọng của cơ quan soạn thảo, vừa bảo đảm tính rèn luyện, ý thức trau đồi phẩm chất, năng lực của thẩm phán, bảo đảm tính độc lập trong xét xử để thẩm phán yên tâm công tác.
Tuy nhiên, đại biểu Trần Thị Thu Hằng (đoàn Đắk Nông) lại nhận định, quy định về nhiệm kỳ của thẩm phán là chưa phù hợp do các cơ chế về miễn nhiệm, bãi nhiệm thẩm phán chưa thật sự chặt chẽ, rõ ràng.
Do vậy, mỗi khi tiến hành bổ nhiệm lại theo quy định hiện nay (5 năm, 10 năm) là một lần có thể đánh giá kỹ càng các thẩm phán trong một quá trình thực hiện nhiệm vụ (xem xét lại toàn bộ quá trình giải quyết chuyên môn, tỷ lệ hủy, sửa…) và có phương án xem xét, bố trí sắp xếp phù hợp nếu không đủ điều kiện làm thẩm phán.
Theo đại biểu, việc này cũng góp phần hạn chế những thẩm phán có tư tưởng an phận, làm việc cầm chừng khi được giữ ngạch thẩm phán trọn đời đến lúc nghỉ hưu.
Cần cơ chế hữu hiệu để bảo đảm an ninh, trật tự tại tòa án
Tham gia ý kiến thảo luận, đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung (đoàn Hải Dương) nêu rõ, thực tiễn công tác của tòa án cho thấy, bảo vệ, bảo đảm an ninh trật tự của tòa án đang là yêu cầu cấp thiết.
Trụ sở các tòa án thường là nơi tập trung đông người, đặc biệt khi có phiên tòa. Người tham gia phiên tòa thường là những người nhà của bị cáo, bị hại, nguyên đơn, bị đơn trong các vụ án, khi đến phiên tòa dễ có tâm lý căng thẳng với nhau.
 |
Đại biểu Đinh Thị Ngọc Dung (đoàn Hải Dương) tham gia ý kiến vào dự thảo luật. (Ảnh: THỦY NGUYÊN) |
Đại biểu phản ánh, có nhiều trường hợp đã xảy ra xô xát tại phiên tòa, thậm chí người tham gia phiên tòa chống đối sự điều khiển của chủ tọa phiên tòa, hoặc tấn công người tiến hành tố tụng tại phiên tòa, làm ảnh hưởng đến sự tôn nghiêm hoạt động bình thường của tòa án và trật tự pháp luật chung.
Theo quy định pháp luật hiện hành, chỉ trụ sở Tòa án nhân dân tối cao mới có lực lượng cảnh sát bảo vệ. Đại biểu Dung cho rằng, trụ sở của các tòa án là nơi quản lý, lưu giữ các tài liệu giải quyết vụ án, đây đều là những tài liệu liên quan đến việc quyết định sinh mạng, tự do, quyền, nghĩa vụ của các tổ chức, cá nhân có liên quan trong vụ việc, vì vậy, trụ sở các tòa án cần được bảo vệ một cách chặt chẽ hơn nữa.
Nhiều trường hợp, các đối tượng, phần tử tiêu cực chống đối nhà nước Việt Nam đã lợi dụng việc nhà nước xét xử công khai để lôi kéo, dụ dỗ, kích động người dân, người thân của bị can, bị cáo gây rối, làm mất trật tự tại phiên tòa, thậm chí kích động gây nên khiếu nại, khiếu kiện đông người, gây rối tại trụ sở tòa án.
Do đó, đại biểu cho rằng cần có cơ chế hữu hiệu để bảo đảm an ninh, trật tự tại tòa án, bảo đảm an toàn cho các hoạt động của tòa án.
